چگونه کوتاهی خود را در روزهای آخر ماه رمضان جبران کنیم

 عقیق: ماه مبارک رمضان آخرین روز های خود را سپری می کند. در این روز های باقیمانده از ماه میهمانی خدا چگونه کوتاهی های خود را جبران کنیم؟

در ادامه گفتاری از آیت الله محمد مهدی میرباقری را در همین رابطه بخوانید:

در احوالات بزرگان ما نقل شده است که در ماه رمضان یک سلسله مراقبه‌ها و برنامه‌هایی را برای خود قرار می‌داده‌اند که موفق به درک فضیلت شب قدر شوند. اگر به این فضیلت نمی‌رسیدند، سعی می‌کردند هر گونه که شده، در شب آخر ماه رمضان مافات از ماه را جبران کنند.

در نهایت اگر باز هم موفق نمی‌شدند، از فردای ماه رمضان یک سلسله محاسبه و مراقبه‌های دیگری را آغاز می‌کردند تا بتوانند فضیلت ماه رمضان آینده را درک کنند.

البته حتی اگر به درک شب قدر نیز موفق می‌شدند، باز هم مراقبات جدیدی را آغاز می‌کردند که در ماه رمضان آینده مرتبه‌ای کامل‌تر از فیوضات شب قدر را درک کنند.

بعضی یک سال مراقبه کردند تا بتوانند از برکات ماه رمضان برخوردار بشوند، به شب قدرش برسند که الحمد الله رسیدند و بهره هایش را نیز بردند.

ولی آنهایی که کوتاهی کرده‌اند، در این لحظات آخر ماه چگونه می‌شود این تاخیرها و تسویف ها را جبران و تدارک کنند؟

به نظر می‌آید تنها سرمایه‌ای که ما برای بهره‌مندی داریم تکیه به فضل خداست. اگر تکیه ما بر عمل خودمان باشد و بخواهیم با عمل خودمان این راه را برویم قطعاً زمین گیر می‌شویم. حتی آنها که اهل عمل کثیر هستند در میانه راه مانده‌اند و احساس عجز می‌کنند. سرمایه اصلی ما سرمایه فضل خداست که با آن می‌توان قدم‌های بزرگ برداشت و راه‌های نرفتنی را طی کرد.

اگر کسی به مرحله مشاهده فضل رسید، درهای امید به روی او باز می‌شود، امیدوار می‌شود و با امیدواری این راه را طی می کند. سرمایه سالک به مقامات چیزی جز امیدواری به خداوند و فضل او و رجاء به فضل او نیست. «اللهم اجعلنی من احسن عبیدک نصیبا عندک، و اقربهم منزلة منک، و اخصهم زلفة لدیک و إنّه لا ینال ذلک الا بفضلک.»

کسانی که به مقام مشاهده فضل می رسند دیگر سر و کار و تکیه شان به عمل نیست، نه این که قطع می‌شود، بلکه سروکارشان با خدا و فضل خداست. یعنی دیگر یکی دو تا نمی‌کنند و حساب ثواب اعمال‌شان را نمی‌کنند. نه اینکه تلاش نمی‌کنند. بعید است که انسان بدون تلاش به مشاهده فضل برسد.

اگر خدای متعال فضل و رحمت خود را بردارد کسی نمی‌تواند در این ماه فیضی ببرد. بنابراین اگر انسان نعمت را از خدا دانست و خدا را شکر کرد، خداوند نیز ادامه نعمت را نیز شامل حال او می‌کند.

در نهایت اگر ما منقطع شویم و اتکائمان به اسباب واقعی دعا و اضطرار از بین برود، نتایج حاجات خود را دریافت نمی‌کنیم. در این شب‌های پایانی هم ما باید حالت انقطاع پیدا کنیم و همه آن چیزهایی که ما به آنها تکیه می‌کنیم تکیه‌گاه‌های خوبی نیستند، چرا که ما را روزی رها می‌کنند، همانطور که دست خالی به دنیا آمدیم، دست خالی نیز از دنیا می‌رویم. باید تلقی‌مان این باشد که خدا تکیه‌گاه ما است و اگر هرچیزی هم به امداد می‌رساند همه لطف پروردگار است. بنابراین ما باید به مرحله اضطرار برسیم و احساس کنیم که ما «فقیر الی الله» هستیم.

دعا یعنی اضطرارها و فقرهای خود را بفهمیم و بدانیم که یک سمع حاضری هست که ما را می‌شنود و ما را اجابت می‌کند، همیشه باید حالتمان غریقی باشد که وسط دریا بدون پناهگاه گیر کرده است، موحدین می‌دانند که هیچکس به درد آنها نمی خورد جز خدا!

در روایات آمده که همه چیز را از خدا بخواهید. انسان باید بفهمد که همه نیازهایش نیاز به خدا است چرا که همه چیز را از ریز و درشت خدا خلق می‌کند در عین اینکه این خداوند کریم است و ما باید کم از او نخواهیم، همه دنیا را هم از او بخواهیم ممکن است که به ما بدهد اما به تعبیر قرآن همه دنیا اندک است. انسان یک روزی از این دنیا بزرگتر می‌شود، برخی از اولیا خدا که از دنیا رفته بودند و دیگران در خواب دیده بودند از آنها پرسیده بودند که شما حاضرید به این دنیا برگردید، آنها همه گفته بودند که آیا شما حاضرید به رحم مادر بازگردید؟

پس یکی از مهمترین چیزهایی که باید در این شب‌ها از خداوند بخواهیم این است که انسان از خدا و اولیا خدا جدا نشوند، ممکن است هر یک از ما دچار گناهانی شده‌ایم اما همین‌که در این شب‌ها فکر می‌کنید و تلاش داریم یعنی هنوز امید به اصلاح ما هست اما اگر شیطان ما را از خدا جدا کرد، دیگر هیچ چیز ما را از شیطان جدا نمی‌کند.

یکی از خاصیت‌های با امام بودن این است که اینها نجات پیدا می‌کنند. «مثل اهل بیت کمثل سفینة النوح»، یعنی زمانی که طوفان آمد و عذاب نازل شد، همه غرق شدند جز کسانی که به امام متوسل شدند. بنابراین پناهگاهی جز امر خدا و انبیا(ع) نیست.