معظم له حسن وصول به خدا و نِيل به مقام قُرب الهي را يک راه طولاني دانسته و بيان داشتند:

*بهترین مرکب رسیدن به خدا

بيان نوراني امام عسکري(سلام الله عليه) اين است که:«إنّ الوصول الي الله سفرٌ لا يُدرك الاّ بالامتطاء الليل»؛ وصول به خدا و نِيل به مقام قُرب الهي يک راه طولاني است و پيمودن اين راه طولاني مرکب مي‌ خواهد و بهترين و راهوارترين مرکب اين سفر، نماز شب است.

سفر با مركب، قابل طي است و بدون وسيلۀ نقليه، آدم سفر طولاني را چطور طي كند؟؛ فرمود اين راه، راه طولاني است اين سفر، سفر طولاني است «إنّ الوصول الي الله سفرٌ» كه اين بدون مركب نمي ‌شود؛ مركبش هم نماز شب است. نماز شب يك مركب خوبي است؛ سوار اين مركب شويد و برويد. اگر مي ‌خواهيد عزيز و گرامي شويد بايد از خيلي از چيزها صرف ‌نظر كنيد.

*شب زنده داری در حقیقت آموزش و پرورش روز است

ايشان جريان شب زنده ‌داري را در حقيقت آموزش و پرورش روز قلمداد کرده و خاطر نشان کردند:

جريان شب زنده ‌داري در حقيقت آموزش و پرورش روز است؛ براي اينکه وقتي ما شب برخاستيم و حداقل چهل نفر را دعا کرديم، روز هم حداقل به فکر حلّ مشکلات چهل نفر هستيم، اگر کسي شب برخيزد و از خداي سبحان حل مشکلات چهل نفر را طلب کند، يقيناً روز به فکر آن چهل نفر هم است، چنين انساني نه بيراهه مي ‌رود نه راه کسي را مي ‌بندد، آن وقت اين نظام مي ‌شود نظام ولايي، مي ‌شود نظام قرآن و عترت و منشأ برکت.

اين حکيم متأله، لذّت از زندگي در پرتو نيايش سحرگاهي را با اشاره به کلمه ي"مطيّه" در جملۀ امام عسکري(عليه السلام) ميسّر دانسته و ابراز داشتند:

بيان نوراني امام حسن عسكري(سلام الله عليه) اين است كه «الوصول الي الله عزّوجل سفرٌ لا يُدرَك الاّ بامتطاء الليل»؛ مَطيّه يعني مركب راهوار. انسان وقتي سحر برمي ‌خيزد و با خدايش گفتگو مي‌ كند و خودش را به او مي ‌سپارد به بركت او از لغزش ها مصون مي‌ ماند. كساني كه اين راه را طي مي ‌كنند به قدري از زندگي لذّت مي ‌برند كه هيچ كسي به اندازه آنها لذّت نمي ‌برد.

صاحب تفسير تسنيم، اعطاي شامّه اي قوي و دوري از آلودگي هاي مادي را به سبب اهتمام به نماز شب مورد توجه قرار داده و با نقل نمونه اي گفتند:

اگر آدم بيني ‌اش بسته باشد وقتي يك سلسله غذاهاي به حسب ظاهر شيرين را مي ‌بيند طمع مي ‌كند اما وقتي شامّه ‌اش باز باشد و بوي بد اينها را استشمام کند، اصلاً رغبت ندارد و خودش را به زحمت نمي ‌اندازد. اين باز بودن شامّه، باز بودن بيني، باز بودن باصره، باز بودن سامعه همين است.

*نماز شب آدم را بصیر می کند

در قرآن كريم فرمود؛ يك عده چشمشان بسته است «أَعْيُنُهُمْ فِي غِطَاءٍ عَن ذِكْرِي» اگر كسي بوي غذاي خوبي به مشامش برسد اما چشمش بسته باشد نداند كه اين آلوده است و نبيند آلوده است در نتیجه هوس مي ‌كند. لذا اين نماز شب آدم را سميع مي‌ كند، آدم را بصير مي‌ كند، شامّه باز به آدم مي ‌دهد؛ حالا آن مراحل عالي ‌اش مخصوص انبيا و اولياست اما مراحل ابتدايي كه مشكل ما حل مي ‌شود به ما مي ‌رسد.

وجود مبارك يعقوب(سلام الله عليه) به فاصله هشتاد فرسخ با جملۀ اسميه، با تأكيد «إنّ» فرمود: من بوي يوسف را مي ‌شنوم «إِنِّي لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ لَوْلاَ أَن تُفَنِّدُونِ» ما حالا فاصلۀ هشتاد فرسخ لازم نيست همين هشت سانتي كه بالأخره بفهميم اين آقا كه اين زيرميزي را به ما داده اين بدبوست اين را كه مي ‌توانيم بفهميم اين رانت خواري، اين رشوه‌ خواري اين بدبوست.

پی نوشت:

پایگاه اطلاع رسانی دفتر آيت الله العظمي جوادي آملي بر گرفته از درس اخلاق معظم له.

منبع:حوزه