يك عضو شوراي عالي حوزه‌هاي علميه با بيان مراتب عصمت و صدق در قرآن، گفت: خداوند اطاعت مطلق از ۱۴ معصوم(ع) را تا روز قيامت بر همه مومنان واجب كرده است.
عقیق:آيت‌الله رضا استادي، در ادامه جلسه تفسير خود در دارالقرآن علامه طباطبايي(ره) به معرفي كتاب «مصباح الهداية في اثبات الولاية» پرداخت و گفت: نويسنده اين اثر گرانقدر آيت الله العظمي سيدعلي بهبهاني از مراجع تقليد در دوره‌هاي گذشته است.
وي ادامه داد: از ويژگي‌هاي اين اثر آن است كه اين عالم گرانقدر 40 آيه از قرآن را در اثبات امامت و ولايت به كار برده است و تنها از 40 روايت نيز براي تاييد آن بهره برده و ثابت كرده است كه امامت بدون اتكاء به روايات نيز از آيات قرآن قابل اثبات است.
استادي با تاكيد بر اينكه اثبات امامت از اين منظر كاري است كه بايد فضلا و طلاب در مجالس و منابري كه پيروان مذاهب ديگر حضور دارند به كار برند، اظهار كرد: ما ائمه(ع) را حجت مي‌دانيم و سخنان آنان در تفسير قرآن كريم را ولو اينكه با ظاهر آيات مخالف هم باشد مي‌پذيريم.
وي با بيان اينكه اين ديدگاه متعلق به شيعه و مورد پذيرش ماست، ادامه داد: اما ديگران ممكن است اين مطلب را قبول نداشته باشند اگرچه آنها هم بايد به عنوان يك عالم يا ديدگاه يك مفسر سخنان ائمه(ع) را قبول داشته باشند و از اين جهت فرقي ميان شيعه و سني نيست.
اين استاد برجسته حوزه علميه با استناد به آيه شريفه «يا ايها الذين آمنوا اتقوالله و كونوا مع الصادقين» بيان كرد: آيت الله بهبهاني از اين آيه به عنوان يكي از آيات 40 گانه در اثبات امامت استفاده كرده و چند مقدمه براي اين مطلب بيان فرموده است.
اين عضو شوراي عالي حوزه‌هاي علميه گفت: اولين مقدمه موضوع صادقين است كه به چه كساني اطلاق مي‌شود زيرا همان طور كه عصمت مراتبي دارد صادقين نيز داراي مرتبه است و 14 معصوم مصداق تام و اكمل و بالاترين مرتبه صادقين هستند نه صادقين بالنسبه، بنابراين مراد از صادقين در آيه شريفه صداقت تام و تمام است.
وي ادامه داد: عصمت داراي مراتبي است و حتي من و شما هم نسبت به برخي از گناهان يا زشتي‌ها عصمت داريم ولي كل مراتب آن را فقط 14 معصوم دارند اگرچه تمامي انبياء نيز معصوم‌اند ولي از موضوع بحث آيه خارج هستند.
استادي با بيان اينكه حتي علماي تالي تِلو معصوم نيز مصداق اكمل صادقين نيستند، تصريح كرد: صدق چيزي است كه مطابق واقع باشد نه مطابق ذهن ما و چون صدق مراتب دارد صادق مطلق كسي است كه از اين جهت نيز چيز خلاف واقعي نداشته باشد.
اين عضو شوراي عالي حوزه ادامه داد: فتاواي مراجع ما هيچكدام دروغ نيست ولي گاهي خلاف واقع است و ممكن است ديدگاه تمامي مراجع در يك مسئله در زمان ظهور خلاف واقع تشخيص داده شود در حالي كه مجتهد تلاش خود را كرده است و به نتيجه خلاف واقع رسيده ولي صادق مطلق هيچ چيز خلاف واقعي ندارد.
وي با تاكيد مجدد بر اينكه تنها 14 معصوم در قول، فعل، ذهن و عقيده صادق مطلق هستند، اظهار كرد: صادق مطلق حتي از روي ظاهرشان نيز مشخص است كه صادق هستند بر خلاف برخي افراد منافق كه در ظاهر ممكن است طوري نشان دهند كه دلسوز و صادق هستند اما در عمل اين طور نباشند.
استادي تاكيد كرد: با اين توضيحات درباره صادقين مطلق سراغ مقدمه دوم مي رويم كه بحث معيت است و در «مع الصادقين» تعين يافته است زيرا اگر خداوند معيت را مراد نكرده بود از «مِن» استفاده مي فرمود مانند «من المصلين» و ... ولي معيت نشان دهنده تبعيت است و اطاعت را مي‌رساند.
اين استاد حوزه علميه گفت: هر جا اطاعت مطلق واجب شد مي‌رساند كه اطاعت مطلق تنها از كسي جايز است كه صادق مطلق است وگرنه كسي صادق نسبي هم باشد نمي تواند ضرورت مورد تبعيت قرار گيرد حتي در مورد مراجع تقليد نيز اطاعت مطلق مطرح نيست زيرا ممكن است مرجعي چند دهه مورد تقليد مردم باشد ولي بعدا منحرف شود پس خداوند زماني ما را به اطاعت بي قيد دعوت مي كند كه امام و رهبر معصوم باشند.
استادي اظهار كرد: مقدمه سوم اين است كه خداوند مردم را به دو دسته تقسيم كرده است در ابتدا فرموده است اي كساني كه ايمان آورده ايد تقوا پيشه كنيد و با صادقين باشيد يعني ابتدا مومنان غير معصوم را خطاب قرار داده است و در انتها معيت صادقين را مطرح فرموده كه صادقين از مومنان جدا محسوب شده اند بنابراين همه مومنان غيرمعصوم بايد از مومنان معصوم كه صادقين هستند تبعيت كنند و اين اطاعت واجب است.
اين استاد برجسته حوزه علميه تصريح كرد: تعبير يا «ايها الذين آمنوا» نشان مي‌دهد كه مراد مورد خطاب همه مومنان هستند و كسي استثنا نشده است بنابراين تبعيت از صادقين بر خلفا نيز واجب بوده است.
وي با بيان اينكه فخر رازي از بزرگان علمي اهل سنت نيز در اين آيه حق را به شيعيان داده است، افزود: اين آيه به ضميمه آيه تطهير اثبات‌كننده ولايت و امامت است.
استادي با بيان اينكه امر قرآن در اين آيه به داشتن تقوا مويدي بر اين است كه تقوا همزاد با تبعيت از صادقين است، ادامه داد: 14 معصوم(ع) كساني هستند كه لفظا، عملا، نيتا و به لحاظ اعتقادي و حتي ذهني در كاملترين مرتبه صدق هستند.
وي تاكيد كرد: صدق در اعتقاد مهمترين مرحله صدق است كه هيچ كس جز معصومين به اين مرتبه نمي‌رسد و حتي مراجع تقليد نيز اين طور نيستند زيرا ديدگاه‌هاي متفاوتي در يك مسئله دارند كه به هر حال يكي از اين نظرات درست است و مابقي خلاف واقع.
اين عضو شوراي عالي حوزه با طرح اين سؤال كه ممكن است فردي از ما بپرسد كه اين آيه تبعيت از صادقين را واجب كرده است اما مصداق آن را تعيين نفرموده؟ گفت: در پاسخ مي‌گوييم همان طور كه گفته شد اين آيه با آيه تطهير اثبات كننده امامت است.
وي افزود: برخي گفته‌اند شما مي‌گوييد كه از صادقين تبعيت كنيد، تبعيت فرزند از والدين و زن از شوهر نيز گفته شده است آيا اين به معناي آن است كه آنها هم صادقين هستند كه آيت الله بهبهاني در جواب، اين مسئله را مطرح فرموده‌اند كه تبعيت از والدين و شوهر نسبي است و تا جايي واجب كه خلاف دستور خدا نباشد ولي اطاعت مطلق از صادقين به معناي عصمت آنان است.
وي تاكيد كرد: براساس آنچه آيت الله بهبهاني آورده است از اين آيه مي‌فهميم كه دامنه امامت و تبعيت از صادقين تا روز قيامت ادامه دارد زيرا تا روز قيامت مومنان وجود دارند كه به آنان امر به تقوا شده و صادقين نيز هستند كه اطاعت از آنان بر مومنان غيرمعصوم واجب شده است.
استادي گفت: آيت الله بهبهاني در ذيل اين آيه، روايتي از امام باقر(ع) نيز آورده است كه مويد مطالب گفته شده است و آن اين است كه مراد از صادقين ما اهل بيت(ع) هستيم ولي نويسنده ابتدا بدون تكيه بر روايت، از آيه قرآن امامت را ثابت مي كند و بعد به عنوان مويد اين روايت را مي‌آورد كه اتخاذ چنين روشي تاثير بيشتري بر مخاطب مخالف عقيده ما دارد.
منبع:حج
211008
وي ادامه داد: از ويژگي‌هاي اين اثر آن است كه اين عالم گرانقدر 40 آيه از قرآن را در اثبات امامت و ولايت به كار برده است و تنها از 40 روايت نيز براي تاييد آن بهره برده و ثابت كرده است كه امامت بدون اتكاء به روايات نيز از آيات قرآن قابل اثبات است.
استادي با تاكيد بر اينكه اثبات امامت از اين منظر كاري است كه بايد فضلا و طلاب در مجالس و منابري كه پيروان مذاهب ديگر حضور دارند به كار برند، اظهار كرد: ما ائمه(ع) را حجت مي‌دانيم و سخنان آنان در تفسير قرآن كريم را ولو اينكه با ظاهر آيات مخالف هم باشد مي‌پذيريم.
وي با بيان اينكه اين ديدگاه متعلق به شيعه و مورد پذيرش ماست، ادامه داد: اما ديگران ممكن است اين مطلب را قبول نداشته باشند اگرچه آنها هم بايد به عنوان يك عالم يا ديدگاه يك مفسر سخنان ائمه(ع) را قبول داشته باشند و از اين جهت فرقي ميان شيعه و سني نيست.
اين استاد برجسته حوزه علميه با استناد به آيه شريفه «يا ايها الذين آمنوا اتقوالله و كونوا مع الصادقين» بيان كرد: آيت الله بهبهاني از اين آيه به عنوان يكي از آيات 40 گانه در اثبات امامت استفاده كرده و چند مقدمه براي اين مطلب بيان فرموده است.
اين عضو شوراي عالي حوزه‌هاي علميه گفت: اولين مقدمه موضوع صادقين است كه به چه كساني اطلاق مي‌شود زيرا همان طور كه عصمت مراتبي دارد صادقين نيز داراي مرتبه است و 14 معصوم مصداق تام و اكمل و بالاترين مرتبه صادقين هستند نه صادقين بالنسبه، بنابراين مراد از صادقين در آيه شريفه صداقت تام و تمام است.
وي ادامه داد: عصمت داراي مراتبي است و حتي من و شما هم نسبت به برخي از گناهان يا زشتي‌ها عصمت داريم ولي كل مراتب آن را فقط 14 معصوم دارند اگرچه تمامي انبياء نيز معصوم‌اند ولي از موضوع بحث آيه خارج هستند.
استادي با بيان اينكه حتي علماي تالي تِلو معصوم نيز مصداق اكمل صادقين نيستند، تصريح كرد: صدق چيزي است كه مطابق واقع باشد نه مطابق ذهن ما و چون صدق مراتب دارد صادق مطلق كسي است كه از اين جهت نيز چيز خلاف واقعي نداشته باشد.
اين عضو شوراي عالي حوزه ادامه داد: فتاواي مراجع ما هيچكدام دروغ نيست ولي گاهي خلاف واقع است و ممكن است ديدگاه تمامي مراجع در يك مسئله در زمان ظهور خلاف واقع تشخيص داده شود در حالي كه مجتهد تلاش خود را كرده است و به نتيجه خلاف واقع رسيده ولي صادق مطلق هيچ چيز خلاف واقعي ندارد.
وي با تاكيد مجدد بر اينكه تنها 14 معصوم در قول، فعل، ذهن و عقيده صادق مطلق هستند، اظهار كرد: صادق مطلق حتي از روي ظاهرشان نيز مشخص است كه صادق هستند بر خلاف برخي افراد منافق كه در ظاهر ممكن است طوري نشان دهند كه دلسوز و صادق هستند اما در عمل اين طور نباشند.
استادي تاكيد كرد: با اين توضيحات درباره صادقين مطلق سراغ مقدمه دوم مي رويم كه بحث معيت است و در «مع الصادقين» تعين يافته است زيرا اگر خداوند معيت را مراد نكرده بود از «مِن» استفاده مي فرمود مانند «من المصلين» و ... ولي معيت نشان دهنده تبعيت است و اطاعت را مي‌رساند.
اين استاد حوزه علميه گفت: هر جا اطاعت مطلق واجب شد مي‌رساند كه اطاعت مطلق تنها از كسي جايز است كه صادق مطلق است وگرنه كسي صادق نسبي هم باشد نمي تواند ضرورت مورد تبعيت قرار گيرد حتي در مورد مراجع تقليد نيز اطاعت مطلق مطرح نيست زيرا ممكن است مرجعي چند دهه مورد تقليد مردم باشد ولي بعدا منحرف شود پس خداوند زماني ما را به اطاعت بي قيد دعوت مي كند كه امام و رهبر معصوم باشند.
استادي اظهار كرد: مقدمه سوم اين است كه خداوند مردم را به دو دسته تقسيم كرده است در ابتدا فرموده است اي كساني كه ايمان آورده ايد تقوا پيشه كنيد و با صادقين باشيد يعني ابتدا مومنان غير معصوم را خطاب قرار داده است و در انتها معيت صادقين را مطرح فرموده كه صادقين از مومنان جدا محسوب شده اند بنابراين همه مومنان غيرمعصوم بايد از مومنان معصوم كه صادقين هستند تبعيت كنند و اين اطاعت واجب است.
اين استاد برجسته حوزه علميه تصريح كرد: تعبير يا «ايها الذين آمنوا» نشان مي‌دهد كه مراد مورد خطاب همه مومنان هستند و كسي استثنا نشده است بنابراين تبعيت از صادقين بر خلفا نيز واجب بوده است.
وي با بيان اينكه فخر رازي از بزرگان علمي اهل سنت نيز در اين آيه حق را به شيعيان داده است، افزود: اين آيه به ضميمه آيه تطهير اثبات‌كننده ولايت و امامت است.
استادي با بيان اينكه امر قرآن در اين آيه به داشتن تقوا مويدي بر اين است كه تقوا همزاد با تبعيت از صادقين است، ادامه داد: 14 معصوم(ع) كساني هستند كه لفظا، عملا، نيتا و به لحاظ اعتقادي و حتي ذهني در كاملترين مرتبه صدق هستند.
وي تاكيد كرد: صدق در اعتقاد مهمترين مرحله صدق است كه هيچ كس جز معصومين به اين مرتبه نمي‌رسد و حتي مراجع تقليد نيز اين طور نيستند زيرا ديدگاه‌هاي متفاوتي در يك مسئله دارند كه به هر حال يكي از اين نظرات درست است و مابقي خلاف واقع.
اين عضو شوراي عالي حوزه با طرح اين سؤال كه ممكن است فردي از ما بپرسد كه اين آيه تبعيت از صادقين را واجب كرده است اما مصداق آن را تعيين نفرموده؟ گفت: در پاسخ مي‌گوييم همان طور كه گفته شد اين آيه با آيه تطهير اثبات كننده امامت است.
وي افزود: برخي گفته‌اند شما مي‌گوييد كه از صادقين تبعيت كنيد، تبعيت فرزند از والدين و زن از شوهر نيز گفته شده است آيا اين به معناي آن است كه آنها هم صادقين هستند كه آيت الله بهبهاني در جواب، اين مسئله را مطرح فرموده‌اند كه تبعيت از والدين و شوهر نسبي است و تا جايي واجب كه خلاف دستور خدا نباشد ولي اطاعت مطلق از صادقين به معناي عصمت آنان است.
وي تاكيد كرد: براساس آنچه آيت الله بهبهاني آورده است از اين آيه مي‌فهميم كه دامنه امامت و تبعيت از صادقين تا روز قيامت ادامه دارد زيرا تا روز قيامت مومنان وجود دارند كه به آنان امر به تقوا شده و صادقين نيز هستند كه اطاعت از آنان بر مومنان غيرمعصوم واجب شده است.
استادي گفت: آيت الله بهبهاني در ذيل اين آيه، روايتي از امام باقر(ع) نيز آورده است كه مويد مطالب گفته شده است و آن اين است كه مراد از صادقين ما اهل بيت(ع) هستيم ولي نويسنده ابتدا بدون تكيه بر روايت، از آيه قرآن امامت را ثابت مي كند و بعد به عنوان مويد اين روايت را مي‌آورد كه اتخاذ چنين روشي تاثير بيشتري بر مخاطب مخالف عقيده ما دارد.
منبع:حج
211008
