قمر بنی‌‌هاشم(ع)در کتاب مقدس مسیحیان

*ارمیا 46: 6

در سفر ارمیا یکی از اسفار عهد عتیق اشاره ای به امام حسین(ع) وجود دارد. در فصل چهل و ششم ارمیا آمده است:

1 کلام‌ خداوند درباره‌ امّت‌ها که‌ به‌ ارمیا نازل‌ شد؛ 2 درباره‌ مصر و لشکر فرعون‌ نِکُو که‌ نزد نهر فرات‌ در کرکمیش‌ بودند و نبوکدرصّر پادشاه‌ بابل‌ ایشان‌ را در سال‌ چهارم‌ یهویاقیم‌ بن‌ یوشیا پادشاه‌ یهودا شکست‌ داد: 3 «مجّن‌ و سپر را حاضر کنید و برای‌ جنگ‌ نزدیک‌ آیید. 4 ای‌ سواران‌ اسبان‌ را بیارایید و سوار شوید و با خُودهای‌ خود بایستید. نیزه‌ها را صیقل‌ دهید و زره‌ها را بپوشید. 5 خداوند می‌گوید: چرا ایشان‌ را می‌بینم‌ که‌ هراسان‌ شده‌، به‌ عقب‌ برمی‌گردند و شجاعان‌ ایشان‌ خرد شده‌، بالکلّ منهزم‌ می‌شوند و به‌ عقب‌ نمی‌نگرند، زیرا که‌ خوف‌ از هر طرف‌ می‌باشد. 6 تیزروان‌ فرار نکنند و زورآوران‌ رهایی‌ نیابند. به طرف‌ شمال‌ به‌ کنار نهر فرات‌ می‌لغزند و می‌افتند. 7 این‌ کیست‌ که‌ مانند رود نیل‌ سیلان‌ کرده‌ است‌ و آب‌های‌ او مثل‌ نهرهایش‌ متلاطم‌ می‌گردد؟ 8 مصر مانند رود نیل‌ سیلان‌ کرده‌ است‌ و آبهایش‌ مثل‌ نهرها متلاطم‌ گشته‌، می‌گوید: من‌ سیلان‌ کرده‌، زمین‌ را خواهم‌ پوشانید و شهر و ساکنانش‌ را هلاک‌ خواهم‌ ساخت‌.9   ای‌ اسبان‌، برآیید و ای‌ ارابه‌ها تند بروید و شجاعان‌ بیرون‌ بروند. ای‌ اهل‌ حبش‌ و فُوت‌ که‌ سپرداران‌ هستید و ای‌ لُودیان‌ که‌ کمان‌ را می‌گیرید و آن‌ را می‌کشید. 10 زیرا که‌ آن‌ روز روز انتقام‌ خداوند یهوه‌ صبایوت‌ می‌باشد که‌ از دشمنان‌ خود انتقام‌ بگیرد. پس‌ شمشیر هلاک‌ کرده‌، سیر می‌شود و از خون‌ ایشان‌ مست‌ می‌گردد. زیرا خداوند یهوه‌ صبایوت‌ در زمین‌ شمال‌ نزد نهر فرات‌ ذبحی‌ دارد(ارمیا 46: 1- 10).

بر اساس عبارات و آیات فوق جنگ خونینی در نزدیکی فرات رخ می‌دهد. آنچه برای یک شیعه از خواندن این عبارت تداعی می‌کند، رویدادهایی است که برای قمر بنی هاشم حضرت اباالفضل(ع) رخ داده است:

ایشان‌ را می‌بینم‌ که‌ هراسان‌ شده‌، به‌ عقب‌ برمی‌گردند و شجاعان‌ ایشان‌ خرد شده‌، بالکلّ منهزم‌ می‌شوند و به‌ عقب‌ نمی‌نگرند، زیرا که‌ خوف‌ از هر طرف‌ می‌باشد. 6 تیزروان‌ فرار نکنند و زورآوران‌ رهایی‌ نیابند. به طرف‌ شمال‌ به‌ کنار نهر فرات‌ می‌لغزند و می‌افتند. 7 این‌ کیست‌ که‌ مانند رود نیل‌ سیلان‌ کرده‌ است‌ و آب‌های‌ او مثل‌ نهرهایش‌ متلاطم‌ می‌گردد؟(ارمیا 46: 5- 7)

ارمیای نبی این واقعه را در شمال نهر فرات ذکر می کند. وقتی که عبیدالله بن زیاد عمر بن سعد را به عنوان فرمانده سپاه خود گسیل داشت،‌ با امام حسین(ع) در محلی در کنار رود فرات برخورد کرد به نام کربلاء(تاریخ الیعقوبی، المجلد الثانی، ص 243). در این هنگام لشکر عمر سعد بین امام حسین(ع) و رود فرات سدی ایجاد کردند و مانع دسترسی آن حضرت(ع) به آب شدند.

‌واقعه کربلا در امتداد رود فرات و با فاصله کمی از آن رخ داده است. زمانی که حضرت عباس بن علی(ع) به قصد برداشتن آب از نهر فرات اقدام کرد، به سمت شمال از موقعیتی که در آن قرار داشتند،‌ حرکت نمود و لابه لای نخلستان‌ها خود را به آب رساند. لشکر دشمن نیز که بین همان نخلستان‌ها کمین کرده بودند، همان جا آن حضرت را از اسب بر زمین می افکنند. لذا در عبارتی که ارمیای نبی(ع) فرموده است این عبارت به چشم می خورد:

به طرف‌ شمال‌ به‌ کنار نهر فرات‌ می‌لغزند و می‌افتند(ارمیا 46: 6).

شجاعتی که علمدار کربلا(ع) به خرج داد، در این متن به وضوح مورد تکریم قرار گرفته است به گونه‌ای که ارمیای نبی(ع) می‌فرماید:

این‌ کیست‌ که‌ مانند رود نیل‌ سیلان‌ کرده‌ است‌ و آب‌های‌ او مثل‌ نهرهایش‌ متلاطم‌ می‌گردد؟(ارمیا 46: 7)

آب‌هایی که آن حضرت برای کودکان عطشان از فرات بر گرفته و مشک را بر دوش افکنده بود، با حرکت خروشانش برای رساندن آب به خیمه‌ها چون رود نیل متلاطم بود. 

در ادامه خداوند از زبان ارمیای نبی وعده انتقام از کسانی را می‌دهد که پرچم شجاع بنی‌هاشم را در کنار نهر فرات بر زمین افکندند. چنان که می گوید:

9 ای‌ اسبان‌، برآیید و ای‌ ارابه‌ها تند بروید و شجاعان‌ بیرون‌ بروند. ای‌ اهل‌ حبش‌ و فُوط‌ که‌ سپرداران‌ هستید و ای‌ لُودیان‌ که‌ کمان‌ را می‌گیرید و آن‌ را می‌کشید. 10 زیرا که‌ آن‌ روز روز انتقام‌ خداوند یهوه‌ صبایوت‌ می‌باشد که‌ از دشمنان‌ خود انتقام‌ بگیرد. پس‌ شمشیر هلاک‌ کرده‌، سیر می‌شود و از خون‌ ایشان‌ مست‌ می‌گردد. زیرا خداوند یهوه‌ صبایوت‌ در زمین‌ شمال‌ نزد نهر فرات‌ ذبحی‌ دارد(ارمیا 46: 9- 10).

اهل حبش یعنی اهل همان اتیوپی. اهل فوط یعنی اهالی لیبی. فوط. اسم مملکتی است که پسر حام در آنجا روزگار به سر برد.(قاموس کتاب مقدس، هاکس). به طور کلی منظور این عبارات غلامان و بردگان سیاهی بودند از شمال آفریقا که تعلیمات نظامی دیده بودند و در این جنگ برای خوشحال کردن اربابان خود به جنایاتی تاریخی دست زدند. به همین دلیل تعبیر سپرداران آمده است. چرا که اگر اینان نبودند و سپر رفتارهای کژ و نابجای ارباب‌های خود نشده و آنان را یاری نمی‌کردند، لشکر عمر سعد توفیقی نمی‌یافت.

یکی دیگر از نام هایی که در این عبارت آمده است ، عبارت لودیان می باشد. منظور از لودیان، همان منطقه ای است که در دوره های باستان به عنوان امپراطوری لیدیا شناخته می شده که همان نیمه غربی ترکیه کنونی و در این عبارات منظور بردگان ترک بوده است. همان طور که در لشکر امام حسین(ع) بردگان و افرادی از ملیت های مختلفی وجود داشتند، در لشکر عمر سعد نیز ملیت‌های مختلفی بودند که به روی حقیقت شمشیر کشیدند.

سپس ارمیای نبی خبر از تحقق وعده الهی می دهد مبنی بر این که از همه قاتلان حسین(ع) انتقام خواهد گرفت.

10 زیرا که‌ آن‌ روز روز انتقام‌ خداوند یهوه‌ صبایوت‌ می‌باشد که‌ از دشمنان‌ خود انتقام‌ بگیرد. پس‌ شمشیر هلاک‌ کرده‌، سیر می‌شود و از خون‌ ایشان‌ مست‌ می‌گردد. زیرا خداوند یهوه‌ صبایوت‌ در زمین‌ شمال‌ نزد نهر فرات‌ ذبحی‌ دارد(ارمیا 46: 10).

در این عبارت خداوند ذبیح کنار نهر فرات را به خود نسبت می‌دهد که عظمت واقعه و نیز عظمت انتقامی که در آخر الزمان رخ خواهد داد را می رساند. وقتی که امام حسین(ع) به شهادت رسید، حضرت زینب سلام الله علیها به کنار پیکر مطهر و شرحه شرحه آن حضرت آمدند و فرمودند: اللهم تقبل منا هذا قلیل القربان(بیرجندی، کبریت الاحمر، ص376). مراد حضرت زینب سلام الله علیها از اندک بودن این قربانی، اندک بودن آن به درگاه الهی است. اما این قربانی آن چنان با عظمت نزد خداوند پذیرفته شده است که ارمیای نبی از قول خداوند متعال می فرماید: خداوند یهوه‌ صبایوت‌ در زمین‌ شمال‌ نزد نهر فرات‌ ذبحی‌ دارد(ارمیا 46: 10).

ابن عباس می‌گوید:

فقد روى الصدوق فی الأمالی بسنده عن ابن عباس قال: کنت مع أمیر المؤمنین علی(ع) فی خروجه إلى صفین، فلما نزل «نینوى» وهی شط الفرات، قال بأعلى صوته: «یا بن عباس أتعرف هذا الموضع ؟ قلت: لا أعرفه یا أمیر المؤمنین، فقال(ع): لو عرفته کمعرفتی لم تکن تجوزه حتى تبکی کبکائی، قال: فبکى کثیرا حتى اخضلت لحیته وسالت الدموع على صدره، وبکینا معه وهو یقول: آه آه، ما لی ولآل أبی سفیان، صبرا یا أبا عبد الله، فقد لقی أبوک مثل الذی تلقى منهم»(إقناع اللائم على إقامة المآتم، ص 30، نقلا عن أعلام النبوة، ص 65):

زمانی که امام علی(ع) می‌خواستند از صفین خارج بشوند، همراه ایشان بودم. وقتی آن حضرت به نینوی که همان شط فرات باشد، رسیدند با صدای بلند فرمودند: ای ابن عباس، آیا این مکان را می‌شناسی؟ گفتم: خیر ای امیرالمؤمنین. حضرت فرمودند: اگر این گونه که من می‌شناسم تو هم می‌شناختی، از آن عبور نمی‌کردی تا مانند من گریه کنی. ابن عباس می‌گوید امام علی(ع) بسیار گریه کرد به طوری که بر ریش مبارکشان روان گشت و اشک بر سینه‌اش جاری شد. ما هم با ایشان گریه کردیم در حالی که ایشان می‌فرمود: آه، آه.. مرا چه به آل ابی سفیان. صبر پیشه کن ای اباعبدالله که پدر تو نیز مثل آنچه از آن‌ها خواهد دید، پیش‌تر دیده است.

در روایتی آمده است که حضرت عیسی(ع) قاتلان امام حسین(ع) را لعنت کرد و به بنی اسرائیل هم امر فرمود که آنان را لعنت کنند. ان حضرت فرمودند: «من أدرک أیامه فلیقاتل معه، فإنه کالشهید مع الأنبیاء مقبلا غیر مدبر وکأنی أنظر إلى بقعته، وما من نبی إلا وزارها، وقال: إنک لبقعة کثیرة الخیر، فیک یدفن القمر الزاهر»(ابن قولویه، کامل الزیارات، ص 67 و صدوق (رض)، إکمال الدین، ص 295).

هر کس در زمان زنده بودنش امام حسین(ع) را درک نمود، همراه با او با دشمنانش بجنگد که اگر چنین کند و کشته شود، مانند شهیدی است که با انبیا محشور می‌شود. شهیدی که پیشرو است و نگاه به پشت سر خویش ندارد. گویا من از همین الان به بقعه حسین(ع) (شاید هم منظور بقعه شهیدی که با حسین(ع) کشته شده است) می‌نگرم و هیچ پیامبری نیست مگر اینکه او را زیارت می‌کند. سپس مسیح(ع) فرمودند: به درستی که تو بقعه‌ای با خیر و برکت فراوانی. در تو ماه درخشنده دفن می‌شود.  

بنابراین مسیحیانی که پیرو مسیح(ع) هستند و تفسیرهای افراطی و مستکبرانه از عبارات و آیات کتاب مقدس، آن ها را از درک مفاهیم این عبارات باز نداشته است، نیز مانند مسلمانان عزادار حسین بن علی(ع) هستند و در رثای آن فرزندزاده پیامبر گرامی اسلام، می‌گریند، نذر می‌کنند، هیأت برپا می‌کنند، در موکب‌های خود از پیاده‌روندگان اربعین پذیرایی می‌کنند و دشمنان آن حضرت را نیز مورد لعن و نفرین خود قرار می‌دهند.

منبع:فارس