آیه ای که جزامام علی کسی به آن عمل نکرد
امیرالمؤمنین علیه السّلام می فرماید: در کتاب خدا آیه ای هست که نه کسی پیش از من به آن عمل کرده و نه کسی بعد از من به آن عمل خواهد کرد و این آیه، آیه مناجات است
عقیق:به گفته مفسرین شیعه و سنی آیه ای در قران کریم است که جز امیرالمؤمنین علیه السلام موفق به عمل به آن نشد.
مرحوم
اربلی مولف کتاب کشف الغمة (جلد 1 ص 224) به نقل از مفسران اهل سنت
ثعلبی، واحدی و دیگر علمای تفسیر نقل می کند که ثروتمندان، بیش از اندازه
با رسول خدا صَلی الله علیهِ و آله ملاقات خصوصی داشتند و اکثر وقت ایشان
را می¬گرفتند و دیگر وقت چندانی برای فقرا باقی نمی¬ماند. پیامبر ـ صَلی
الله علیهِ و آله ـ از این حالت ناراحت و دلگیر بود تا اینکه خداوند متعال
این آیه را نازل فرمود: «يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِذَا
نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُواْ بَينَْ يَدَىْ نجَْوَئكمُْ
صَدَقَةً ذَالِكَ خَيرٌْ لَّكمُْ وَ أَطْهَرُ» (مجادله/ 12) _(اى كسانى
كه ايمان آوردهايد، هرگاه با پيامبر [خدا] گفتگوى محرمانه مىكنيد، پيش از
گفتگوى محرمانه خود صدقه اى تقديم بداريد. اين [كار] براى شما بهتر و
پاكيزه تر است؛ و اگر چيزى نيافتيد بدانيد كه خدا آمرزنده مهربان است.)
لیکن فقرا پولی نداشتند که صدقه داده و سعادت دیدار با پیامبر را به دست
آورند. ثروتمندان هم بُخل ورزیده، به دلیل حبّ مال دنیا و برای ندادن صدقه
از دیدار پیامبر خود را محروم ساختند و بدین ترتیب آن ازدحام از بین رفت،
از این رو آیه بعد نازل شد: أَأَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ
نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ
فَأَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ
وَ اللَّهُ خَبيرٌ بِما تَعْمَلُونَ (مجادله/ 13) (آيا ترسيديد كه پيش از
گفتگوى محرمانه خود صدقه هايى تقديم داريد؟ و چون نكرديد و خدا [هم] بر
شما بخشود، پس نماز را برپا داريد و زكات را بدهيد و از خدا و پيامبر او
فرمان بريد، و خدا به آنچه مىكنيد آگاه است.) این آیه، از یک سو آیه قبل
را نسخ کرد و از سوی دیگر بخل و خست ثروتمندان را بر ملا کرد و کسانی را
که پیش از این برای ملاقات پیامبر سرو دست می شکستند و اکنون خسّت ورزیده و
تمایلی به دیدار آن حضرت نداشتند، زیر تازیانه نکوهش گرفت. امیرالمؤمنین
علیه السّلام می فرماید: در کتاب خدا آیه ای هست که نه کسی پیش از من به آن
عمل کرده و نه کسی بعد از من به آن عمل خواهد کرد و این آیه، آیه مناجات
است که چون نازل شد، من دیناری داشتم و آن را با ده درهم عوض کردم و آن قدر
وقت دیدار خصوصی از رسول خدا صَلی الله علیهِ و آله گرفتم که تمام شد و
دیگر پولی برای صدقه دادن برایم نماند.
پسر عمر می گوید: علی از سه
مزّیت برخوردار شد که اگر یکی از آن ها برای من بود، از گلّه های شتران سرخ
مو برایم خوشایندتر بود: افتخار ازدواج با فاطمه ، به دست گرفتن پرچم
لشکر اسلام در جنگ خیبر و آیه «نجوی».
منبع:مشرق