عقیق: حجتالاسلام والمسلمین سیدعلیاکبر اجاقنژاد تولیت مسجد مقدس جمکران در جریان حضور در مرکز رسانه و فضای مجازی حوزههای علمیه و بازدید از خبرگزاری حوزه، در نشستی با مدیران و دبیران بخشهای مختلف این مرکز ضمن تسلیت سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س)، بر ضرورت شناخت و بهرهمندی از نورانیت اهلبیت(ع) تأکید کرد و گفت: از خداوند میخواهیم ما را در دنیا و آخرت از برکات و انوار آن بانوی بزرگوار محروم نسازد.
روایتی تأثیرگذار درباره نور حضرت زهرا(س)
وی با اشاره به حدیثی درباره نورانیت حضرت زهرا(س)، به نقل از آیتالله جوادیآملی اشاره کرد و افزود: ایشان این حدیث را با احساسات خاصی بیان میکردند که تأثیر عمیقی بر من گذاشت. روایت مربوط به شب آخر ماه مبارک رمضان و احتمال رؤیت هلال ماه شوال است؛ زمانی که امیرالمؤمنین(ع) برای استهلال تلاش میکردند. در این روایت آمده است که حضرت علی(ع) پس از نگاه به افق برای رؤیت هلال، ناگهان رو به حضرت فاطمه(س) کردند و فرمودند: «یا فاطمه، ادخلی؛ فاطمه جان وارد خانه شو، نور تو غلبه میکند و من نمیتوانم هلال ماه را ببینم.» این حدیث، نمونهای روشن از مقام والای نورانیت حضرت فاطمه زهرا(س) است؛ حقیقتی که فراتر از سطح فهم ماست.
ضعفهای جدی در عملکرد رسانهای کشور
تولیت مسجد مقدس جمکران در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع رسانه پرداخت و با تأکید بر اهمیت کار رسانهای اظهار داشت: در رسانه، چند دقیقه میتواند زمان بسیار زیادی باشد و تأخیر در انتقال پیام، اثرگذاری آن را از بین ببرد. رسانه همانند فرد حاضر جواب است؛ اگر پاسخ در لحظه داده نشود، ارزش خود را از دست میدهد. اگر کسی نیم ساعت بعد بخواهد پاسخ یک سخن را بدهد، دیگر فایدهای ندارد.
ضرورت درک اهمیت رسانه در جهان امروز
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد با تأکید بر شتاب بالای تحولات رسانهای در جهان گفت: «امروز رسانه با سرعتی بیسابقه پیش میرود» و حتی به مرحله بهرهگیری گسترده از هوش مصنوعی رسیده است. در چنین شرایطی، دولتها و مسئولان در کشورهای مختلف، رسانه را جزو اساسیترین ابزارهای حکمرانی خود میدانند.
وی خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورهای اروپایی بهویژه غرب گفته میشود اگر بخواهند برای کاری هزار دلار هزینه کنند، تنها ۱۰۰ دلار را صرف اصل کار و ۹۰۰ دلار را برای تبلیغات آن اختصاص میدهند؛ زیرا تبلیغات و رسانه بخش جداییناپذیر اثرگذاری در جامعه جهانی است.
کسب اعتماد مهمترین سرمایه رسانه است
تولیت مسجد مقدس جمکران با اشاره به ضرورت رعایت صداقت در رسانه افزود: رسانه معتبر، رسانهای است که دقیق و بهموقع اطلاعرسانی کند. «کسب اعتماد» مهمترین سرمایه رسانه است و این موضوع در سطح کشور نیازمند توجه جدی است؛ زیرا دشمن با سرعت حرکت میکند و ما باید خود را از عقبماندگی خارج کنیم.
پیشبینیهای رهبری درباره هوش مصنوعی
وی با اشاره به هوشمندی و آیندهنگری رهبر معظم انقلاب اسلامی گفت: رهبر معظم انقلاب سالها پیش نسبت به اهمیت هوش مصنوعی هشدار داده بودند، در حالیکه حتی کارشناسان آن زمان عمق سخنان ایشان را درک نمیکردند.
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد افزود: در همان سالها، رهبر انقلاب یکی از متخصصان برجسته هوش مصنوعی کشور را فراخواندند و به او تأکید کردند که گروه تخصصی تشکیل دهد و فعالیتهای مرتبط را با جدیت دنبال کند؛ چراکه در صورت تعلل، جبران عقبماندگی بسیار دشوار خواهد بود.
ابتکارهای رسانهای رهبر انقلاب برای مخاطبان جهانی
تولیت مسجد مقدس جمکران ادامه داد: رهبر انقلاب در عرصه رسانه نیز چند گام جلوتر از دیگران حرکت کردهاند. نمونه روشن آن، نامههای خطاب به جوانان اروپا و آمریکا است. نخستین نامه به جوانان اروپا منتشر شد و پس از مدتی نامه دوم صادر گردید؛ زیرا رسانههای موجود نمیتوانستند پیام انقلاب اسلامی را بهدرستی و بهموقع به مخاطبان جهانی منتقل کنند. چند سال پیش نیز نامهای خطاب به جوانان آمریکا منتشر شد، چرا که رسانهها در اقناع افکار عمومی ضعیف عمل کردند و ضرورت داشت رهبری شخصاً وارد عمل شوند.
بازتاب جهانی نامهها و نگرانی محافل غربی
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد با اشاره به واکنشهای بینالمللی نسبت به این نامهها اظهار داشت: این نامهها در اروپا بازتاب گستردهای داشت و حتی برخی محافل رسمی اروپا درباره تأثیر آنها ابراز نگرانی کردند. بعضی محافل غربی اعلام کردند که این نامهها موجب شده است جوانان به تاریخ و هویت خود نگاه متفاوتی پیدا کنند.
تولیت مسجد مقدس جمکران خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب در آغاز یکی از نامهها خطاب به جوانان اروپا نوشته بودند: «شما در طرف درست تاریخ ایستادهاید»؛ جملهای که برای مخاطبان جوان بسیار تأثیرگذار بود و آنان را مخاطبانی حقیقتپذیر معرفی میکرد. پایانبخش نامه نیز دعوت به آشنایی مستقیم با قرآن بود، زیرا قرآن حقیقتی است که انسان حقیقتجو آن را درک و به آن عمل میکند.
قدردانی از تلاشهای صورتگرفته در انتشار آثار علمی و دینی در رسانه حوزه
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد با اشاره به «جایگاه مدیریتی آیتالله اعرافی» و نقش مجموعههای وابسته به مدیریت حوزه علمیه، تأکید کرد: آیتالله اعرافی دارای فکری بلند و نگاهی عمیق به مسائل و پدیدههای عالم است و این حقیقت قابل انکار نیست. تشکیلاتی هم که زیر نظر ایشان در رسانه حوزه علمیه اداره میشود، بسیار تأثیرگذار است.
تولیت مسجد مقدس جمکران ضمن قدردانی از تلاشهای صورتگرفته در انتشار آثار علمی و دینی در رسانه حوزه گفت: آثار و اخباری که تهیه شده، کار بسیار بزرگ و ارزشمندی است. جای چنین اقدامی خالی بود و امروز به لطف خدا در حال پر شدن است. این کار عظیم جای تشکر فراوان دارد. اما مهمتر از تولید محتوا، تشخیص درست موضوع و زمان انتشار آن است.
وی سپس به خاطرهای از مرحوم پهلوانی اشاره کرد و گفت: آیتالله پهلوانی میفرمود: در یکی از جلسات طلبگی در نجف بحث حفظ دین خدا مطرح بود. آیتالله کربلایی از بزرگان عرفان که در آن جلسه حضور داشت، پس از شنیدن گفتگوها، با لطافت خاص خود فرمود: «آقا، دین خدا به ما چه ربطی دارد؟ خدا خودش دینش را حفظ میکند. وظیفه ما این است که بفهمیم در این مقطع چه باید بکنیم. اگر خیلی زرنگ باشیم، باید تشخیص بدهیم وظیفهمان در هر برهه چیست.» اصل، فهم وظیفه است؛ نه اینکه تصور کنیم حفظ دین مستقیماً بر دوش ما گذاشته شده. خداوند خود فرموده که دین را حفظ میکند؛ وظیفه ما عمل به تکلیف است.
تولیت مسجد مقدس جمکران ادامه داد: نسل جدید در داخل کشور هنوز با برخی ظرفیتها و فعالیتهای حوزههای علمیه و مؤسسات دینی آشنایی کافی ندارد. برای روشن شدن این موضوع باید فعالیتهای رسانهای بیشتری انجام شود تا میزان آگاهی جوانان نسبت به فعالیتهای حوزه و ارتباط آنها با مراکز دینی مشخص شود.
جمکران؛ از گذشته تا امروز
وی در ادامه به تاریخچه و اهمیت مسجد جمکران اشاره کرد و گفت: جمکران ۵۰ یا ۶۰ سال پیش وضعیت متفاوتی داشت؛ آن زمان این منطقه تنها یک مزرعه بود و مردم به دلیل شرایط طبیعی و نبود امکانات کمتر به آنجا میرفتند. مرحوم آقای کافی با فعالیتهای خود و برگزاری دعای ندبه، نقش مهمی در معرفی جمکران ایفا کرد و مردم به تدریج با این مکان آشنا شدند.
جمکران وارد فاز نوینی از فعالیتهای فرهنگی و مذهبی شده است
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد ادامه داد: در دهههای گذشته، دسترسی به جمکران با دشواریهایی همراه بود، محدودیتهای حملونقل باعث میشد مردم برای رسیدن به مسجد با مشکلات فراوان مواجه شوند. با این حال، امروز مسجد مقدس جمکران به پشتوانه تاریخی هزار ساله خود، وارد مرحلهای نوین از فعالیتهای فرهنگی و مذهبی شده است.
برنامههای توسعه و فعالیتهای بینالمللی مسجد مقدس جمکران
وی افزود: مسجد مقدس جمکران اکنون نه تنها برای شیعیان داخل کشور بلکه برای شیعیان سراسر جهان شناخته شده است. «هدف ما این است که نام مسجد مقدس جمکران به گوش تمامی انسانها در قارههای مختلف برسد» و هر کسی بداند این مکان در قم واقع شده است.
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد تأکید کرد: مسجد مقدس جمکران به عنوان یک مرکز دینی با هدف آموزش، حضور جوانان و ارتقای آگاهی مذهبی، وارد مرحلهای تازه شده و تلاشها بر این است که تجربه حضور و زیارت برای تمامی بازدیدکنندگان داخلی و بینالمللی به بهترین شکل ممکن فراهم شود.
لزوم آمادهسازی زیرساختهای مسجد مقدس جمکران
وی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری درباره ظرفیت زائران حرم مطهر جمکران، گفت: چند سال پیش تعداد زائران سالانه جمکران حدود ۲۰ میلیون نفر بود و امسال این تعداد به ۲۵ میلیون نفر افزایش یافته است. رهبر انقلاب فرمودند که ظرفیت واقعی این مکان باید بین ۶۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر بشود و ما موظفیم با نگاه ایشان عمل کنیم، نه با نگاه محدود خودمان.
تولیت مسجد مقدس جمکران افزود: این ظرفیت به معنای ضرورت آمادهسازی کامل زیرساختهاست؛ از پارکینگ گرفته تا سرویسها و امکانات رفاهی، همه باید برای پذیرش حداکثر ۱۰۰ میلیون زائر آماده شود. در حال حاضر حتی برای ۲۰ میلیون نفر هم کمبودهایی وجود دارد که باید رفع شود.
لزوم تربیت کادر متخصص برای مدیریت مسجد مقدس جمکران
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد تأکید کرد: یکی از مهمترین مسائل، «تربیت کادر متخصص است». تا کادر آماده نشود، حضور حضرت مهدی(عج) تحقق نمییابد. کادر باید توانایی مدیریت و راهبری این مجموعه عظیم را داشته باشد.
وی در ادامه گفت: مسجد جمکران دو بخش دارد؛ یکی تاریخ و وقایع این مکان و دیگری مقوله مهدویت که ما در این زمینه عقبیم. برخی از افراد فکر میکنند با نگارش کتابهای قطور، مهدویت ترویج میشود، اما واقعیت این است که اثرگذاری واقعی در نسل جدید شکل نگرفته است.
اقدامات موسسات و رسانهها در ترویج مهدویت
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد خاطرنشان کرد: امروزه موسسات و کتابهای متعددی در قم و دیگر شهرها درباره مهدویت تأسیس شده و منتشر شده است، اما این آثار هنوز به نسل جدید منتقل نشدهاند. «نقش رسانهها در شکلدهی افکار عمومی بسیار مهم است» و اگر بتوانیم رسانهها را در اختیار داشته باشیم، میتوانیم پیام مهدویت را سریع و مؤثر منتقل کنیم.
وی در ادامه افزود: به همین منظور، دبیرخانهای تشکیل شده و فعالیتها آغاز شده است. سند مرتبط با این دبیرخانه نیز در زمان ریاست جمهوری شهید سید ابراهیم رئیسی در شورای انقلاب فرهنگی تصویب و ابلاغ شده است. مدیر حوزههای علمیه رئیس ستاد و تولیت مسجد مقدس جمکران دبیر این ستاد است.
لزوم اطلاعرسانی و آموزش مهدویت در سراسر کشور
حجتالاسلام والمسلمین اجاقنژاد در پایان تأکید کرد: باید مهدویت را فراتر از قم و موسسات محلی به تمام کشور منتقل کنیم تا مردم در شهرهای مختلف از آموزهها مطلع شوند و فرهنگ انتظار در جامعه تقویت شود.
منبع:حوزه