۰۱ بهمن ۱۴۰۳ ۲۱ رجب ۱۴۴۶ - ۱۳ : ۰۱
اول) تذکر عظمت کلام و علو مرتبه قرآن، همانگونه که خداوند متعال در قرآن مجید مىفرماید: « لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلی جَبَلٍ لَرَأَیْتَهُ خاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ ... ؛ اگر این قرآن را بر کوهى فرو مى فرستادیم، مىدیدى که در برابر آن خاشع مىشود و از خوف خدا مىشکافد». حشر/21
در وقت تلاوت، متذکر تعظیم صاحب کلام شود و یاد آورد که آنچه مىخواند کلام بشر نیست، بلکه کلام پروردگار جهانیان است.
دوم) با حضور قلب و رقت قلب تلاوت کند و از حضرت صادق(ع) روایت شده است که: «قارى قرآن، محتاج به سه چیز است، دلى خاشع و بدنى فارغ و مکانى خلوت؛ زیرا هر گاه دل خاشع باشد، شیطان مىگریزد و چون بدن از مشاغل فارغ باشد، دل متوجه قرآن مىشود و چون در مکان خلوت باشد، باطن او با خدا انس گیرد و در این احوال دیگر بىواسطه در مناجات با پروردگار است».
سوم) تدبر در معانى قرآن و اگر نتواند تدبر کند مگر بر اینکه آیه را مکرر بخواند، سزاوار آن است که مکرر نماید و حضرت امیر در خطبهاى فرمودند: «در قرآن اندیشه و فهم بهکار برید که قرآن بهار دلهاست». نهج البلاغه/ خطبه9
چهارم) به محض تدبر در فهم معنى ظاهر، اکتفا نکند، بلکه سعى کند تا حقیقت معنى بر او روشن شود و اسرار آن بر او منکشف شود و خود را از آنچه مانع فهم معانى قرآن است، نگاه دارد و حضرت امیر در خطبهاى فرمود: «آگاه باشید، آنچه در گذشته واقع شده و داروى درد شما و نظم و انتظام امورتان - همه و همه - در قرآن است». نهج البلاغه/ 157
پنجم) هر خطابى که در قرآن ملاحظه کند، چنان تصور کند که خطاب به اوست و او مقصود از آن خطاب است. ششم) از هر قصه قرآنى پند و عبرتى بگیرد. خداوند متعال مىفرماید: «این قرآن، کتاب پر برکتى است که به سوى تو فرو فرستادیم تا در آیات آن بیندیشند و صاحبان مغز و اندیشه از آن پند گیرند».
هفتم) دل او متأثر شود به آثار آیات مختلفه پس در هنگام تلاوت، به حَسَب هر آیه، حالات خوف، حزن و شادى، بیم، امید و دلتنگى، گشادگى از براى او حاصل شود.
هشتم) در تلاوت قرآن، حال او در ترقى باشد، زیرا بر درجات تلاوتکنندگان، که از غافلان نیستند و از مرتبه غفلت بیرون آمدهاند افزوده شود همانطور که خداوند متعال مىفرماید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ إِذا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیاتُهُ زادَتْهُمْ إیماناً وَ عَلی رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ؛ مؤمنان تنها کسانی هستند که چون یاد خدا به میان آید دلهایشان میترسد و چون آیات او بر آنان خوانده شود بر ایمانشان میافزاید و همواره بر پروردگارشان توکّل میکنند».انفال/2
نهم) پس هرگاه به آیهاى رسد که مشتمل بر وعد و مدح نیکان باشد خود را از زمره ایشان نبیند بلکه اهل صدق و یقین را از اهل آن وعده شمارد. و مشتاق باشد که خدا او را به ایشان ملحق کند و چون به آیهاى رسد که مشتمل بر مذمت گناهکاران و مقصران باشد، خود را به نظر در آورد و چنان تصور کند که خود مخاطب این آیه است.
منبع:ایکنا