نوشتاری از آیت الله صافی در خصوص مقام زن

عقیق

 مطالعه سوابق معامله مکتب‌ها و جماعات و اقوام در رعايت کرامت انساني بانوان، نشان مي‌دهد که همواره نگاه به زنان، ظلم‌آميز و به نظر حقارت بوده است؛ دوران‌هايي که زن را يا انسان نمي‌دانستند، و يا برزخ بين انسان و حيوان مي‌شمردند و وجود دختر را ننگ و عار مي‌دانستند و دختران را با کمال قساوت و سنگدلي زنده به‌گور مي‌کردند.

اين اوضاع ناهنجار براي اين بود که قوانين صحيح و هدايت‌هاي اخلاقي و ديني وجود نداشت، و بر مردها هم - که از لحاظ فيزيکي قوي‌تر بودند- نظامات اخلاقي و وجداني و معنوي، حکومت نداشت.

در اين اوضاع آشفته، اسلام بود که به فرياد بانوان رسيد؛ اسلام بود که با آن اعلام‌هاي صريح، زنان را در کنار مردان قرار داد، و با اعلام‌هايي، مثل «الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ»، و«يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثَى»،  و يا  «إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَاتِ.الآية»، نظامات عام و جامع و صحيح را در روابط زن و مرد اعلام نمود و تا آنجا جلو رفت که براي زن‌ها نسبت به مردها، احترامات خاص و ملاحظات ويژه برقرار کرد و امنيت اين جنس لطيف را - که مورد طمع جنس مقابل و هجوم آن است- تأمين نمود، و مردان را به احترام به کرامت زنان مكلّف کرد تا آنجا که به حسن مصاحبت با مادر نسبت به پدر تأکيد بيشتر نمود.

آری، اسلام اين چنين زن را با مرد در ميدان كسب فضائل و شخصيت متعالي انساني و اسلامي در صف واحد قرار داد و به او ميدان داد كه تا هر كجا مي‌تواند در اين ميدان از مردها پيشي بگيرد و گوي سبقت را بربايد.

اسلام، قواعد زننده و عاداتي را كه مخالف شئون و حقوق يا ستم بر او بود با صراحت و شجاعت لغو كرد و انقلاب اسلام زن را آزاد كرد و از كارهاي سنگين و منافي با حيثيت زن، مثل رزم و جهاد و... معاف نمود.

بينش مردم غالباً تابع محيط و زمان است و مسائل زندگي زن در گذشته و حال آنچه در ماوراء تعاليم اسلام تغيير و تحول يافته و به صورت‌هاي گوناگون درآمده به شخصيت او ضربه وارد كرده و خودش نيز به علل تربيتي و جنسي و اقتصادي با اين روش‌ها همراهي كرده است؛ اما بينش اسلام نسبت به زن (مانند مرد) يك بينش انساني و واقعي است و از حيطه عادات و زمان و محيط و قيد تقاليد آزاد است.

تا قبل از ظهور اسلام، موضع زن به طور شايسته شناخته نبود

تا قبل از ظهور اسلام، موضع زن به طور شايسته شناخته نبود، و درباره او آراء و عقايدي اظهار مي‌شد كه چيزي كه در آن مورد نظر نبود، شأن انساني و شخصيت ارزنده زن بود.

پس از انقلاب عظيم اسلام كه در سراسر جهان اثر گذارد، به زودي موضع زن تغيير كرد و قدر و احترام خاص يافت، و پايگاه ارزنده‌اش در اجتماع معلوم شد؛ استقلالش، شخصيتش، حقوقش، اختياراتش، تكاليفش، مسئوليت‌هايش، همه روشن گرديد، و از رسالت زن در اجتماع و سهم او در ترقّي و تكامل جامعه تجليل شايان به عمل آمد.

اسلام نه با مردها قوم و خويشي داشته و نه با زن ها، بلکه راه صحيح را براي هر دو بيان فرموده است كه هر دو به مقامات و كمالات عالي علي السواء برسند، خيلي از زن ها هستند كه در حيات طيبه از خيلي مردها جلوتر هستند و بيشتر به اين حيات طيبه رسيده‎اند.

یکی از افتخارات مسلمین این است که در کنار علما و رجال بزرگ دینی بانوان شاخصی قرار گرفته اند که نمونه بارز آن حضرت زهرا سلام الله علیها است که در کنار امام علی علیه السلام در مسیر تقرّب به درگاه خداوند قرار گرفت.

وجود زن هایی مانند حضرت زهرا سلام الله علیها در تاریخ ما نشان دهنده‌ این است که در جوامع اسلامی زن ها دارای جایگاه و احترام ویژه می باشند که باید الگوی زنان عصر حاضر قرار گیرند.

اين امتيازات و راهنمائي‎هائي كه در قرآن مجيد براي زن ها آمده است، اگر به آن عمل كنند سعادت دنيا و آخرتشان فراهم مي‎شود، قرآن مي‎گويد: وَإِذَا سَأَلُتمُوهُنَّ مَتَاعاً فَسْئَلُوهُنَّ مِن وَرَاءِ حِجَاب.

باید قدر این کرامت اسلامی را دانست و بانوان مسلمان، به این امتیازاتی که اسلام برای آنان قائل شده است افتخار نمایند. يکي از نقاط ضعفي که این کرامت را تهديد مي‌نمايد و به‌طور کلي عفاف و پاکدامني جامعه تهديد مي‌کند، اختلاط دو جنس به صورت‌هاي غير مصون و معرض فساد و خلاف عفاف و حجاب و نگاه و نظر است که فرمودند: النَّظَرُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ الشَّيطَانِ و سخن‌گفتن مرد بيگانه با زن بيگانه است که اگر بيش از ضرورت متعارف باشد خطرناک مي‌شود، تا حدي که زنان از سخن‌گفتن با نامحرم با نرمش و خاطره‌انگيز  نهي شده‌اند: لاَ تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ؛ که مرد بيمار شهوت به هوس و هوا نيفتد؛ و هم‌چنين خلوت مرد با زن بيگانه را ممنوع فرموده‌اند که سوم آنها شيطان و تهييج و تکان‌دهنده غريزه است؛ غريزه‌اي که در برابر آن عابدان پارسا مي‌توانند مقاومت کنند. اينها برنامه‌هايي است که متأسفانه در جامعه ها در اثر غرب‌گرايي متداول شده است.

تشويق بانوان به خانه‌داري و تعظيم قدر بانوان خانه‌‌دار و ثواب‌هاي بسياري که براي زنان باردار هنگام بارداري و شيرخواري کودک و پرورش کودکان و امور ديگر است، همه در مسير حفظ و حراست از کرامت زن و دفع مردان بد نهاد مقهور شهوات از تعرّض به حريم عفت آنان است.

اشتباه بزرگي است که زن خانه‌دار را کسي بي‌کار بداند

اين اشتباه بزرگي است که زن خانه‌دار را کسي بي‌کار بداند. پاکي و پاکدامني و عفت و حجاب و پارسايي، فضيلتي است که زن اگر به خدشه‌دار شدن آن در برابر ملک دنيا راضي شود، مغبون و زيانکار است.

در بسياري از برنامه‌ها و تعاليم ديني، حفظ شخصيت زن و کرامت او در برابر مردان رعايت شده است، حتي در مراسم عبادات؛ در نماز، در حج، در معاف‌بودن زنان از جهاد و بعض تکاليف ديگر، اين حشمت زن منظور است.

در مجموع، جايگاه زن در اسلام جايگاهي رفيع و با قداست و احترام خاص است. در همه ارزش‌ها - که رأس و اساس آنها، ايمان و ثواب عبادات و طاعات و مقامات و درجات حقيقي است- زن از مرد کمتر نيست و در ميدان مسابقه فردي، بسا زن‌ها که بر بيشتر مردها برتري مي‌يابند و در اين ميدان، باعث ترقّي و تقرّب به خدا، ابراهيم‌وار و اسماعيل‌سان تسليم امر خدا بودن و احکام خدا را از دل قبول‌داشتن است.

مسائل مربوط به زن و روابط زن و مرد و مواضع و جايگاه آنها در اسلام، به دقيق‌ترين وجه - که عالي‌تر از آن متصوّر نيست- مطرح است.

بايد کساني که در علوم مختلف تخصص دارند، هر کدام اين جايگاه‌ها را شناسايي کنند تا ببينند که اسلام در اين مسائل، اعجاز کرده است که هر کسي با نظر حکيمانه مطالعه کند، همين بخش از تعاليم اسلام، او را به ايمان مي‌رساند.

متأسفانه بعض نظرها در اين مسائل، آلوده به شهوات و بازي‌گرفتن مقام زن است که اسلام نسبت به آن بسيار حساس است، و آن را معرض هلاک زن و مرد مي‌داند، و چنان اين رشته شهوتراني را خطرناک مي‌بيند که هزار سال حبس اخروي را مجازات يک شوخي مرد بيگانه با زن نامحرم مي‌داند: مَنْ  فَاكَهَ  امْرَأَةً لَايَمْلِكُهَا حَبَسَهُ اللهُ بِكُلِّ كَلِمَةٍ كَلَّمَهَا أَلْفَ عَامٍ.

باید مقام واقعی زن در اسلام، تبیین شود و از نظرپردازی های آلوده به شهوت و متمایل به فرهنگ بی بند و باری غربی خودداری کرد.

باید مقام واقعی زن را در رفتار و گفتار حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا علیهاالسلام جستجو کرد و آن را – که تنها راه سعادت دنیوی و اخروی بانوان است- به جهانیان معرفی نمود