۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۴ : ۲۳
به مناسبت رحلت شیخ‌الاشراق قم/
امام(ره):امضای آشیخ یحیی معادل دوامضاست
آسیداحمد خمینی به آیت‌الله انصاری می‌گفت: شما آنقدر پیش امام اعتبار داشتید که وقتی آقایان برای دریافت اجازه‌نامه در امور حسبیه پیش امام میآمدند، امام امضای دو نفر از اساتید را از آنها طلب میکرد مگر در مورد شما که میفرمود: امضای آشیخ یحیی معادل دو امضاست!
عقیق:آیت‌الله شیخ یحیی انصاری شیرازی از استادان برجسته فلسفه و عرفان حوزه علمیه قم صبح امروز(یک‌شنبه 14 دی ماه) در سن 87 سالگی دعوت حق را لبیک گفت، برخی اساتید قم به دلیل تسلط ویژه بر مباحث فلسفی، از وی با عنوان «شیخ الا‌شراق» یاد می‌کنند، به همین منظور گفت‌وگوی حجت‌الاسلام والمسلمین احمد اسدی از شاگردان قدیمی آیت‌الله انصاری شیرازی و از استادان فلسفه و عرفان حوزه علمیه قم باز نشر می‌شود.حجت‌الاسلام اسدی ابتدای این گفت‌وگو اظهار داشت: حاج آقای انصاری خصوصیات منحصر به فردی دارند؛ ما در این مدت بیست سال که خدمتشان بودیم، هر چه به ایشان نزدیک‌‌تر می‌شدیم، خوبی‌ها و خصائل روحی اخلاقی ایشان را بیشتر می‌فهمیدیم و چیزهای عجیبی از ایشان دیدیم.
وی افزود: خصوصیات روحی ولایی ایشان سرآمد اوصاف و از جهات ویژه ایشان است.
شاگرد آیت‌الله انصاری شیرازی، مبداء آشنایی خود با ایشان را این‌گونه بیان کرد: حدود 1360 یا قبل از آن بود که ما به دنبال خانه‌ای بودیم، لذا به بنگاهی رفتیم، آن بنگاهی را من از قدیم می‌شناختم، همین طور آقایان اهل علم که سابق قم بودند می‌دانند که کسی بود به نام آقای حسنی پستی که مأمور پست بود و عصر‌ها در مدرسه فیضیه نامه‌های طلبه‌ها را می‌آورد، آقای حسنی خیلی انسان متدینی بود و به تعبیری طلبه دوست بود و طلبه‌ها هم به او خیلی عزت و احترام می‌گذاشتند.
وی ادامه داد: آقای حسنی بعد از بازنشستگی بنگاهی تاسیس کرد که بیشترین مشتری آن از طلبه‌ها بودند. روزی که بنده آنجا حضور داشتم و آقایان مشغول صحبت بودند، من متوجه شدم که سخن از آقایی به نام آشیخ یحیی انصاری است. آقای حسنی به دیگری گفت: بله ایشان (آقای انصاری) واقعا سلمان زمان هستند، این تعبیر برای من خیلی جالب بود و هوش و حواس من را به خودش جلب کرد.
حجت‌الاسلام اسدی خاطرنشان کرد: با این تعبیر من خیلی مشتاق دیدار ایشان بودم تا اینکه متوجه شدم آیت‌الله انصاری درسی را شروع کرده‌اند. ایشان در آن مقطع شرح اشارات می‌گفتند و کلاس شلوغی هم نبود و تعداد انگشت شماری به این کلاس میآمدند و این خودش یک امتیاز بود. این شد که با ایشان آشنا شدیم.
*ناراحتی آیت‌الله انصاری شیرازی از اینکه به فقیری نتوانستند کمک کاملی بکنند
وی با اشاره به اینکه بیشتر درس‌های آیت‌الله انصاری در منزل خودشان برگزار می‌شد، افزود: گاهی فقیری می‌آمد و در می‌زد و استاد در برابر آن فقیر چنان تواضع به خرج می‌دادند که ما واقعاً متحیر می‌شدیم. یادم هست که یکبار کسی در زد و ایشان برای باز کردن در رفتند اما وقتی که برگشتند، حالشان بسیار منکسر شده و منقلب بود. سؤال نکردیم ولی فهمیدیم که گویا استاد نتوانسته‌اند، آن طور که می‌خواسته‌اند آن سائل را راضی کنند، لذا خیلی ناراحت بوده و تأسف می‌خوردند که چرا این طور شد.
*ماجرای اولین باری که علامه طباطبایی به منزل آیت الله انصاری رفتند
این استاد حوزه علمیه ابراز داشت: یکی از اساتید می‌گفت: قدر این آقای آشیخ یحیی را بدانید، ایشان بسیار بسیار لطافت روح دارند. بنده خودم شنیدم در آن جلساتی که مرحوم علامه طباطبایی به صورت سیار در خانه شاگردانشان برگزار می‌کردند، زمانی که نوبت به آقای انصاری رسیده بود، وقتی علامه وارد اتاق می‌شوند و وضعیت زندگی ایشان را می‌بینند خیلی لذت می‌برند و خیره به منظره اتاق نگاه می‌کنند، بعد رو می‌کنند به سایرین و می‌فرمایند: این آقای شیخ یحیی انصاری خیلی ذوق لطیفی دارند.
وی تأکید کرد: این لطافت به نظر بنده نمودی از آن جهات روحی و معنوی و قلبی آقای انصاری است. در هر حال ایشان از این جهات بسیار ناشناخته هستند، البته خود ایشان هم بسیار اهل کتمان‌اند و این چیزها به ندرت از ایشان آشکار می‌شود و گاهی به صورت ناخودآگاه سر می‌زند.
*صاحب‌نظر بودن آیت‌الله انصاری شیرازی در علوم مختلف
حجت‌الاسلام اسدی، آیت‌الله انصاری را از اساتید شناخته شده زمان دانست و گفت: اگر چه که ایشان به حکمت و فلسفه و عرفان معروف هستند، اما در سایر علوم حوزوی مانند فقه و اصول و تفسیر و... هم صاحب نظر هستند و از شاگردان نزدیک مرحوم امام در فقه و اصول هستند.
وی اضافه کرد: خودشان زمانی می‌فرمودند وقتی ما از شیراز به قم آمدیم زمان مرحوم آقای بروجردی بود که بعد از یک سال به رحمت خدا رفت و ما بعد از ایشان جذب درس مرحوم امام و مجذوب حالات روحی و معنوی ایشان شدیم، لذا ایشان از شاگردان مرحوم امام محسوب می‌شوند.
*بسیاری از بزرگان، شاگرد آیت‌الله انصاری بودند
وی افزود: من خاطرم هست که در همان دورانی که ما کلاس خصوصی ایشان می‌رفتیم، تدریس عمومی شرح منظومه ایشان هم شروع شد و من از بسیاری از بزرگان شنیدم که می‌فرمودند: ما فلان قسمت شرح منظومه را در محضر آقای انصاری خواندیم.
*آیت‌الله انصاری شیرازی، در عرفان موفق‌تر هستند
حجت‌الاسلام اسدی در پاسخ به برخی افراد که از نسبت فلسفه و عرفان آیت‌الله انصاری شیرازی سؤال می‌کنند، گفت: من به نظرم می‌آید که باب عرفان برای ایشان یک حساب دیگری دارد، یعنی می‌خواهم بگویم که ایشان در عرفان موفق‌تر هستند، قواعد و مسائل عرفانی را راحت‌تر و ملموس‌تر منتقل می‌کنند و بافت روحی و معنوی ایشان به طوری است که مسائل عرفانی را بهتر می‌فهمند.
*حساسیت علمی آیت‌الله انصاری نسبت به تحصیل
وی یکی از خصوصیات علمی قابل توجه استاد را این‌گونه توضیح داد: ایشان وقتی یک کتابی را شروع می‌کردند برای تدریس به ما توصیه می‌کردند که یا کتاب را شروع نکنید و یا اگر که شروع کردید تا آخر آن را بخوانید و حتی یک کلمه از کتاب را نیاندازید. خود ایشان هم همین طور بودند و حتی اگر یک کلمه را نمی‌فهمیدند بسیار تلاش می‌کردند که آن را هم بفهمند.
حجت‌الاسلام اسدی ادامه داد: من خاطرم هست که در کتاب «مصباح الانس» یک عبارتی بود که خیلی غامض بود و ایشان تلاش خودشان را کرده بودند در عین حال با کمال تواضع فرمودند: واقعیت آن است که من هر چه تلاش کردم که مراد مولف را دریابم برایم روشن نشد که چیست، بعد از کلاس من را خواستند و نامه‌ای به من دادند که پیش یکی از اساتید ببرم و در آن نامه در مورد این عبارت مشکل، سؤال کرده بودند.
این شاگرد قدیمی آیت الله انصاری اضافه کرد: غرض اینکه هرگز راضی نمی‌شدند که کلمه و مطلبی ناتمام بماند و بدون توجه از آن رد شوند و این یکی از ویژگی‌هایی بود که ما در زندگی از ایشان آموختیم.
*حساسیت آیت‌الله انصاری نسبت به سؤالات شاگردان
وی در مورد حساسیت آیت‌الله انصاری نسبت به سؤالات شاگردان گفت: گاهی اوقات مسأله‌ای در کلاس مطرح می‌شد و به دنبال آن یک سری سؤال‌ها به ذهن می‌آمد. ایشان خودشان سعیشان بر این بود که سؤالات مقدر و آنچه را که ممکن است برای شاگردان مسأله باشد را زودتر توضیح داده و جواب دهد و خیلی در این مورد وسواس به خرج می‌دادند که خدای ناکرده یک وقت با آن اعتقادات مسلم و حقه امامیه در تعارض نبوده و مبداء گمراهی باشد.
استاد حوزه علمیه قم به خاطره‌ای اشاره کرد و گفت: یادم هست که در چندین سال پیش مسئول یکی از مؤسسات معتبر قم استاد را در حرم دید و از ایشان خواست که یک درسی در آن مؤسسه داشته باشند، حدود دو ساعت آن آقا حضرت استاد انصاری را در حرم گیر انداخته بود تا ایشان را راضی کند اما ایشان بنا بر مسائلی صلاح نمی‌دیدند.
وی ادامه داد: یک وقتی من به ایشان گفتم که آقا شما چرا اینقدر اصرار و سماجت می‌کنید؟ گفت: آخر شما نمی‌دانید که خصوصیت آقای انصاری اینطور است که افراد را پایبند به اعتقادات بار می‌آورند و این خیلی مهم است و ما یک کسی را که در حوزه چنین خصوصیتی داشته باشد کمتر سراغ داریم، ما می‌توانیم وجود ایشان را در حوزه علمیه به عنوان یک کرامت و هدیه الهی از طرف خداوند قلمداد کنیم و این یک واقعیتی است.
*آیت‌الله انصاری شیرازی از ارکان حوزه و انقلاب است
شاگرد سابق آیت‌الله انصاری، عشق و ارادت ایشان به حضرت امام را بسیار قابل توجه دانست و با ذکر خاطره‌ای گفت: این اواخر یعنی بعد از رحلت امام و فوت مرحوم آقای اراکی بود که حاج احمد آقا به قم آمدند و در آن زمان مساله مرجعیت و... مطرح بود، حاج احمد آقای خمینی گفتند که می‌خواهند به دیدار حاج آقای انصاری در ساعت درس بیایند. حاج احمد آقا وقتی آمدند در آنجا گفتند: حاج آقای انصاری یکی از ارکان حوزه و انقلاب هستند، ولی ایشان بعد از انقلاب به حوزه برگشتند و به درس و بحثشان مشغول شدند.
وی افزود: خود آیت‌الله انصاری می‌فرمودند: روزی مرحوم ربانی شیرازی را در اطراف حرم دیدم، ایشان می‌فرمودند که آقای ربانی در گوش من گفت: آقای آشیخ یحیی، فقط من ماندم و تو و دوستان دیگر در اثر شدت خفقان پراکنده شدند و تنها ما در حمایت از امام خمینی ماندیم.
*اعتبار آیت‌الله انصاری شیرازی نزد امام خمینی(ره)
این استاد فلسفه و عرفان حوزه علمیه قم، اعتبار آیت‌الله انصاری نزد امام را این‌گونه بیان کرد: حاج احمد آقا در همان جلسه فرمودند که: حاج آقای انصاری شما می‌دانید که چقدر پیش امام محترم و ارجمند بودید؟ ایشان فرمودند: نه، ما ارادتمند و شاگرد امام بودیم. حاج احمد آقا گفت: شما آن قدر پیش امام اعتبار داشتید که وقتی آقایان برای دریافت اجازه نامه در امور حسبیه پیش امام میآمدند، امام امضای دو نفر از اساتید را از آنها طلب میکرد، مگر در مورد شما که میفرمود: امضای آشیخ یحیی معادل دو امضا است.
*ماجرای دیدار امام و آیت‌الله انصاری شیرازی در قم
حجت‌الاسلام اسدی در پایان خاطرنشان کرد: آن زمانی که امام(ره) مدتی را از تهران به قم آمده بودند، بر حسب عادت هر شب به دیدار یکی از آقایان می‌رفتند، یک شب را هم اختصاص داده بودند به آقای انصاری که شب عجیبی بود و نمی‌توان آن را وصف کرد، منزل آیت‌الله انصاری در کوچه تنگی بود و چون امام با پیکان به آنجا آمده بودند از کوچه رد نمی‌شد.
وی افزود: همراهان امام مجبور شدند ژیانی جور کردند و امام را سوار کردند تا ادامه مسیر تا درب خانه را با ژیان ببرند. آیت‌الله انصاری هم با پای برهنه تا وسط کوچه آمده بودند و زانوهایشان را خم کرده بودند. ای کاش این صحنه‌ها و تصاویر ضبط شده بود تا آیندگان این رابطه عاشق و معشوق را می‌دیدند.
منبع:فارس
گزارش خطا
