یادی از پیرغلامان حسینی (7)/ قهرمان مشاعره‌

عقیق/ حمید محمدی محمدی: حاج احمد شمشیری، نه تنها یکی از مداحان کمیاب زمانه خود بود که شاید نظیر او کم‌تر پا به عرصه ستایش اهل بیت (ع) گذاشته باشد؛ چرا که تقریباً کسی را نمی‌توان یافت که همپای او شعر حفظ بوده باشد. این بزرگمرد عرصه مداحی، به جای آنکه وقت خود را صرف امور بیهوده روزگار کند، از هر فرصتی برای حفظ کردن شعر استفاده می‌کرد و همیشه در پی یافتن سروده‌های جدید و به قول خودش استخوان‌دار بود. خیلی رفت و آمدی با دیگران نداشت و حضور در جمع را صرفاً برای استفاده از محضر دیگران تجربه می‌کرد. به همین دلیل، با تمام شهرتی که داشت، شاید سالی حتی یک بار هم به جلسات جامعه مداحان نمی‌آمد. حتی بعضی‌ها می‌گفتند که احمد شمشیری، هیچ کسی غیر از خودش را قبول ندارد. این گمان، زمانی تقویت می‌شود که می‌بینیم این مداح بزرگ و یگانه، شاگردان کم و گزینش‌شده‌ای داشت و برای تماشای مداحی دیگران، پای منبر همکارانش نمی‌نشست.

شمشیری که در اصل احمد شمشیرگران نام داشت، سال 1307 در محله گذر لوطی صالح تهران متولد شده بود. این پیرغلام حضرت اباعبدالله الحسین (ع) نزد شاعرانی همچون صغیر اصفهانی، خوشدل تهرانی، مرحوم هادی رنجی، مرحوم پرتو بیضایی و مشفق کاشانی شاگردی کرده بود و بر همین اساس بود که هم شعرشناس بود، هم خود گاهی شعر می‌گفت. اما نه اینها که حفظ بودن هزاران تک بیت از صدها قصیده و غزل او را احمد شمشیری کرده بود؛ وگرنه مداحانی از او خوش‌صداتر و مسلط‌تر به دستگاه‌های آوازی در دوره و زمانه او زندگی می‌کردند.

شمشیری خود می‌گوید که دست کم 20 سال با صغیر اصفهانی مأنوس بوده و نتیجه این انس و الفت، ثبت تقریباً تمام اشعار دیوان این شاعر بزرگ آئینی در حافظه اوست.

احمد شمشیری، با مداحانی چون حاج حسین بهاری، (پدر مرحوم علیرضا بهاری و ‌معروف به «شاه حسین»)، حاج سیدمصطفی هاشمی دانا، حاج حسن محمدی دولابی، تقریباً همسال و هم دوره بود، اما وجه تمایز او در رکورد تعداد اشعار حفظی‌اش بود؛ وگرنه اغلب اینها در هیئت‌های معروف آن زمان، مانند مهدیون، فاطمیون، قائم آل محمد (عج)، حضرت رقیه (س)، ابوالفضلی‌ها و ... صاحب منبر مداحی بودند.

از میان کسانی که شاید حاج احمد شمشیری را به خوبی درک کرده باشند و می‌شود او را به عنوان شاگرد این مداح فاضل قلمداد کرد، مرحوم حاج رضا فرشچی، مداح بسیار توانمند اهل بیت (ع) است که او نیز در سال 85 دار فانی را وداع گفت.

مرحوم احمد شمشیری به علت سکته مغزی در پنجم مردادماه سال 1370 رحلت کرد و جامعه مداحی کشور را در فقدان خود عزادار کرد. آرامگاه این شاعر و مداح پرسوز و گداز در گورستان ابن بابویه شهرری قرار دارد و اگر کسی بخواهد هر وقت از مداحی دقیق، کارکشته و پروسواس نام ببرد، حتماً اولین نامی که به ذهنش خواهد آمد، نام آن مرحوم است.