امام حسین (ع) اصل قیامشان را بر پایه امر به معروف و نهی از منکر بنا نهادند. امام حسین (ع) در وصیت نامه به برادرش محمدبن حنفیه اشاره به این موضوع می‌کند که من برای احیای امر به معروف و نهی از منکر قیام کرده‌ام.
عقیق: «امام حسین (ع) نیز با همین پرچم قیام کرده است و می‌خواسته تا حکومت اسلامی را تشکیل دهد منتها کی این کار را می‌کنند زمانی که می‌دانند دیگر امر به معروف و نهی از منکر معنایی ندارد مگر با ریختن خون امام حسین (ع) و خون یارانشان و ایشان هم از این مهم دریغ نمی‌کنند و عاشقانه برای این کار پیشقدم می‌شوند و جانشان را فدا می‌کنند.» این جملات بخشی از سخنان حجت الاسلام مسعود رضازاد، عضو هیئت علمی دانشگاه عباسپور درباره سبک زندگی حسینی است که مشروح ان از نظرتان می‌گذرد:زمانی که امام حسین (ع) احیای دین خدا را جز با قیام ممکن ندیدند، چه سبکی از زندگی بر جامعه حاکم شده بود؟
اولین نکته مهم درباره سبک زندگی حسینی این است که بعد از حکومت امیرالمومنین علی (ع) مدت ۲۰ سال تا زمان عاشورا زمان می‌گذرد و در این ۲۰ سال روشی که معاویه برای حکومت داری خود انتخاب کرده باعث می‌شود تا سبک زندگی اسلامی کاملا دگرگون و فراموش شود، یعنی به جای اینکه نگاه اسلام بر زندگی افراد حاکم شود نوعی نگاه مادی گرایانه در جهان اسلام شیوع پیدا می‌کند به ویژه در سیطره خاص حکومت معاویه یعنی در شام این موضوع بیشتر به چشم می‌خورد.
معاویه این نکته را هم رسما اعلام می‌کند که من با اسلام شما کاری ندارم و صرفا دنبال مادیات هستم، البته در همین موضوع مادیات دنبال این نبوده که رفاهی برای مردم فراهم کند بلکه دنبال ایجاد نوعی سبک زندگی مادی بوده تا خود و اطرافیانش را از آن متنعم کند؛ بنابراین، با این شیوه حکومتداری او کم کم اسلام ناب از ذهن مردم آن زمان در حال پاک شدن، بوده است. به این معنا که وقتی بعد‌ها مردم خصوصا در کوفه نوع حکومت و سبک زندگی اسلامی را با روش‌هایی که حضرت علی (ع) ارائه داده بودند، مقایسه می‌کردند، متوجه می‌شدند از زمان حکومت معاویه زندگی مردم بیشتر به سمت مادی شدن پیش می‌رود و همه امیال و هیجان‌ها نیز به سمت مادیات گرایش پیدا کرده‌اند و آن چیزی که در زندگی حرف اول را می‌زند نگاه مادی گرایانه است.
با توجه به اینکه در ۱۰ سال اول حکومت معاویه، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) حضور داشته‌اند و نیز در ۱۰ سال دوم امام حسین (ع) حضور داشته‌اند با توجه به سلطنت معاویه این نوع سبک زندگی در بیشتر مناطق اسلامی آن زمان حکمفرما شده بود. بنابراین، مردم با واقعیت‌های زندگی اسلامی فاصله گرفته بودند اگرچه در ظاهر نماز خواندن، مسجد رفتن و برخی احکام اسلامی رعایت می‌شد اما درون این نوع سبک زندگی، روایت دیگری از اسلام اموی در حال شکلگیری بود.
قیام امام حسین چه نتایجی را در جامعه اسلامی از نظر تغییر سبک زندگی ایجاد کرد؟
نخستین تاثیری که قیام امام حسین (ع) بر جای گذاشت ایجاد نگاه جدید اسلامی به زندگی بود که زندگی کردن در این دنیا برای این نیست که صرفا انسان به این دنیا بیاید تا تجارت، خوراک، پوشاک، مسکن و خانواده داشته باشد و بعد از آن هم برود بلکه ایشان هدف را دوباره به مردم نشان دادند که زندگی انسان‌ها در این کره خاکی برای بندگی خداوند است و برای این است که اگر خداوند نعمت‌هایی را به انسان داده او نیز باید این نعمت‌ها را در راه خداوند اهدا کند و تلاشش برای این باشد که بتواند به آن نگاه انسانی دست بیابد.
چه در زمان ۲۰ ساله سکوت امام حسن (ع) و امام حسین (ع) که این هم بخاطر تحمل شرایط سیاسی موجود در آن زمان بود و حضرت امیرالمومنین (ع) نیز در زمان خود ۲۵ سال چنین چیزی را تحمل کردند، شاید بتوان گفت همان فشار تحمیلی که باعث شد حسنین (ع) نتوانند فریادی علیه حکومت بزنند اگرچه فریادمی زدند اما صدایشان به گوش کسی نمی‌رسید اما آن‌ها در نوع زندگی خودشان زندگی اسلامی را به مردم نشان می‌دادند، عبادت‌های آن‌ها نیز حتی نشانگر تفاوت‌های زندگی مادی با زندگی اسلامی بود. خود قیام ایشان هم نشانگر خلوص نیت بود، اگرچه اوج رشادت‌های این بزرگوار در عاشورا نشان داده می‌شود اما این مهم در تمام دوره‌های زندگی حسنین (ع) قابل مشاهده بوده است.
به عنوان مثال امام حسن مجتبی (ع) بنابر روایتی سه بار تمام دارایی‌اش رادر راه خدا می‌بخشند و دو مرتبه نیمی از اموال خودرا در راه خدا اهدا می‌کنند.
امام حسن مجتبی (ع) با پای پیاده ۲۵ بار به مکه تشریف می‌برند و رفتارهای مشترک این چنینی در زندگی امام حسین (ع) هم بوده است. از نوع برخورد و از صبری که در برابر دشمنان دارند، از برخوردهای بی‌ادبانه کسانی که تحت تاثیر حکومت معاویه قرار گرفته‌اند نسبت به این ائمه (ع) در می‌یابیم که با صبر با آن‌ها رفتار می‌کنند، زندگی این‌ها در مدینه به نوعی پناهگاه کسانی است که دین واقعی و شیعه بودن را مطالبه می‌کنند.
صبری که ما از این دوبزرگوار در زمان حیاتشان می‌بینیم برای ما درس آموز است، امام حسن (ع) ۱۰ و امام حسین (ع) ۲۰ سال با صحنه‌ای مواجه می‌شوند که بسیار تکان دهنده و دردناک است و آنکه معاویه دستور داده بود در منبر‌ها قبل از اقامه نماز جمعه و در منبرهای دیگر قبل از اینکه وعاظ بخواهند کلامشان را آغاز کنند، امیرالمومنین علی (ع) را لعن کنند، این موضوع کاملا دردناکی است که از ورای تاریخ بعد از ۱۴۰۰ سال وقتی این را می‌شنویم برایمان قابل قبول نیست اما این بزرگواران می‌دیدند و آن فرد هم پدرشان بوده و از همه بیشتر نسبت به چنین صحنه‌ای معرفت داشته‌اند و رابطه پدروفرزندی هم بینشان بوده است اما ۲۰ سال مامور به سکوت بوده‌اند.
این سکوت چه درسی به ما می‌دهد؟
این را به ما می‌گوید که اگر قرار است قیامی اتفاق بیفتد در زمان خودش اثرگذار است، بنابراین ۲۰ سال امام حسین (ع) مامور به سکوت هستند تا وقتی که وقت قیام برسد و شاید اگر اینگونه نمی‌شد، خداوند دستور قیام را نمی‌داد.
ما آزادگی‌ای را در رفتار امام حسین (ع) می‌بینیم که برخی از این رفتار‌ها در صحنه کربلا به اوج می‌رسد، امام حسین (ع) بعد از مرگ معاویه تا واقعه عاشورا بار‌ها می‌فرمایند: «مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است.».
یا شعار «هیهات منالذله» ایشان و امام در این زمان به افرادی که قصد غارتگری دارند و اما تظاهر به دینداری می‌کنند می‌فرمایند: «اگر دین ندارید لااقل آزادمرد باشید» این‌ها در شرایطی است که امام (ع) به ما می‌آموزند باید در هر شرایطی زندگی صحیح اسلامی را فراموش نکنیم.
امام حسین (ع) می‌فرمایند: «براستی مومن خدا را نگهدار خود و گفتار او را آینه خود قرار داده است وگاهی در این آینه قرآن به اوصاف مومنان می‌نگرد و گاهی به اوصاف گردنکشان و در آن نکته‌ها می‌بیند و خود را شناسایی می‌کند و به هشیاری خود یقین می‌کند.»
امام حسین (ع) همچنین درباره این معنا که انسان مومن همیشه از خودش مراقبت می‌کند و اینکه انسان‌ها اگر بخواهند در زندگی الگو و نمونه‌ای داشته باشند چه باید بکنند، می‌فرمایند الگوبرداری برای سبک زندگی اسلامی از راه قرآن برای انسان‌ها مهیا می‌شود.
در این کتاب آموزنده مفاهیمی چون، صبر، شهامت، شهادت در راه خدا، ایمان و شجاعت وجود دارد و هر صفت خوبی که انسان‌ها به دنبال آن هستند را خداوند با مثل‌های زیبا در قرآن بیان کرده است.
درباره ویژگی بارز امام حسین (ع) «امر به معروف و نهی از منکر» در سبک زندگی اسلامی، توضیح دهید.
امام حسین (ع) اصل قیامشان را بر پایه امر به معروف و نهی از منکر بنا نهادند. امام حسین (ع) در وصیت نامه به برادرش محمدبن حنفیه اشاره به این موضوع می‌کند که من برای احیای امر به معروف و نهی از منکر قیام کرده‌ام.
البته پرداختن به امر به معروف و نهی از منکر شاخصه زندگی اسلامی همه اهل بیت (ع) و بزرگان است که در روایتی دارند که همه اعمال خوب در مقابل امر به معروف و نهی از منکر مانند قطره‌ای در برابر دریاست.
امام حسین (ع) نیز با همین پرچم قیام کرده است و می‌خواسته تا حکومت اسلامی را تشکیل دهد منتها کی این کار را می‌کنند زمانی که می‌دانند دیگر امر به معروف و نهی از منکر معنایی ندارد مگر با ریختن خون امام حسین (ع) و خون یارانشان و ایشان هم از این مهم دریغ نمی‌کنند و عاشقانه برای این کار پیشقدم می‌شوند و جانشان را فدا می‌کنند.
این خصلت در پدر ایشان نیز موجود بوده است، آن روزی که بحث هجرت پیش می‌آید و قرار می‌شود امیرالمومنین علی (ع) در بستر پیامبر (ص) بخوابند از پیامبر (ص) سوال می‌کنند: «من اگر در جای شما بخوابم، زنده می‌مانید؟» بنابراین، حسین (ع) هم عاشقانه برای امر به معروف و نهی از منکر جانشان را فدا کردند.
منبع:شبستان
