عقیق:حجت الاسلام ترابی خطیب این هفته نمازجمعه هامبورگ به ادامه مباحث خود در خصوص خانواده پرداخت و گفت: این یک واقعیت است که اگر کسی به گناه زیاد فکر کند به آن به مشتبهات نزدیک می­شود و احتمال افتادن در حرام زیاد است. خانواده ها باید به این اصل روانی و تجربه شده توجه بیشتری داشته باشند پرهیز از نزدیک شدن به محرّمات الهی بهترین راه تقوی است؛ چیزی که پایه ­های خانه و خانواده را حفظ می کند و استوار می سازد.

متن سخنان حجت الاسلام والمسلمین ترابی در ذیل می آید:

درباره­  خانواده در قرآن بحث می­ کردیم. این هفته با موضوع: قانون خدا ضامن خوشبختی خانواده­ است، به چهار مطلب اشاره می­­شود:1ـ هدف شیطان از بین بردن آبروی خانوادگی آدم و حوا بود و او این کار را درباره­ی فرزندان آدم نیز دنبال می­کند؛ 2ـ حضرت آدم و حوا بهشتی را که در آن بودند قدر ندانستند و به راحتی آن را از دست دادند، فرزندان آدم مراقب باشند این بلا بر سر آنان نیاید؛ 3ـ خانواده آدم و حوا با غفلت به درخت ممنوع نزدیک شدند و از آن چشیدند، فرزندان آدم نزدیک شبهات و محرمات نشوند تا مبادا در حرام بیفتند. 4ـ خانواده آدم و حوا با عصیان امر خدا نعمت بالاتری را طمع کردند ولی هیچ گاه به آن نرسیدند و ناکام ماندند. فرزندان آدم اگر عقلشان را بیشتر به کار بیندازند می بینند که در عصیان امر الهی خیری نیست و آنچه را هم که دارند از دست خواهند داد. 

فوسوس لهما الشیطان لیبدی لهما ما وری عنهما من سوءاتهما  (الاعراف 20) فاکلا منها  فبدت لهما سوءاتهما    (طه 121)

مطلب اول:

لیبدی لهما ما وری عنهما من سوءاتهما (الاعراف 20)

هدف شیطان از بین بردن آبروی خانوادگی آدم و حوا بود. دیدیم که آوازه و شهرت آدم حتی پیش از آن که خلق شود به اهل آسمان و ملکوت رسیده بود. و پس از آنکه آدم خلق شد همه مأمور سجده به سوی او شدند. بعد از آن هم خداوند سبحان با او عهدی بست و خانواده کوچک و با صفای آدم و حوا را با احترام در بهشت جای داد و تکریم کرد. بنابراین حضرت آدم و حوا پیش خدای سبحان آبرو داشتند. و شیطان می خواست این آبرو را از بین ببرد.

خانواده ها به ویژه جوانان عزیز اگر بنای زندگی خود را رضای خداوند سبحان قرار دهند یقینا پیش خدا آبرو پیدا می کنند. جوانان هر جا در تصمیم گیری ها شک کردند ببینند کدام کار رضای خداست همان را انتخاب کنند. این ضامن خوشبختی خانواده است.

مطلب دوم:

فازلّهما الشیطان عنها  فاخرجهما مما کان فیه   (بقره 36)

خانواده آدم و حوا قدر نعمتی را که غرق در آن بودند ندانستند و به سادگی اجازه دادند شیطان در آنها نفوذ کند و آنها را از آن نعمت محروم سازد. انسانها همیشه مشتاق و شیفته چیزی هستند که در اختیار ندارند و تنها زمانی قدر نعمتهای موجود را خواهند دانست که آن را از دست داده اند. آری بعد از از دست دادن نعمت است که آدم می فهمد در چه نعمتی قرار داشت و چه خوب بود از آنچه که داشت بهتر و بیشتر بهره مند می شد. چه خوب است که خانواده های محترم به این عبرت و پند تاریخی بیشتر توجه کنند. از امام صادق ال محمّد صلی الله علیه و آله روایت شده است: « شکر النعمة اجتناب المحارم‌؛ شکر نعمت‌، پرهیز از گناه است‌.» همچنین از ایشان پرسید: «آیا شکر پروردگار حدی دارد که اگر انسان به آن حد برسد شاکر محسوب شود؟ فرمود: آری. سؤال شد: چگونه؟ فرمود: «خدا را بر تمام نعمت‌هایش چه در خانواده و چه در اموال حمد و ستایش کند و اگر در اموالی که به او داده حقی باشد ادا کند.» (ر.ک‌: اصول کافی‌، شیخ کلینی‌;، ج 2، باب الشکر، ح 12، 10، 27، داراحیأ التراث العربی‌)

مطلب سوم:

فأکَلَا مِنْهَا فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا

خدای سبحان پیش از این به خانواده آدم و حوا به صراحت و به روشنی توصیه فرموده بود: ولا تقربا هذه الشجرة؛ یعنی حتی به این درخت نزدیک هم نشوید تا مبادا به وسوسه بیفتید و از آن بخورید. درست مثل اين‏كه گفته مي‏شود: «نزديك مار نرويد» كه حكايت از جدّي بودن و اهميت خطر آن دارد؛ خطري كه اقتضا دارد با نهي از نزديك شدن به آن، احتمال ابتلاي به آن، به حدّاقل برسد. متأسفانه امروزه گاهی اگر به برخی بگویند فلان ماده غذایی برای تو ضرر دارد بیشتر اهمیت می دهد تا وقتی که می گویند ترک فلان قانون الهی برای انسانیت و ایمان تو ضرر دارد.

به هر حال خانواده تازه تأسیس آدم و حوا چون بلند پروازی داشتند و به جاودانگی و مقام فکر می کردند از نظر فکری به شبهات نزدیک شدند و به محض چشیدن آن گرفتار شدند. فلما ذاقا الشجره بدت لهما سوءاتهما (اعراف 22)

این یک واقعیت است که اگر کسی به گناه زیاد فکر کند به آن به مشتبهات نزدیک می­شود و احتمال افتادن در حرام زیاد است. خانواده ها باید به این اصل روانی و تجربه شده توجه بیشتری داشته باشند پرهیز از نزدیک شدن به محرّمات الهی بهترین راه تقوی است؛ چیزی که پایه ­های خانه و خانواده را حفظ می کند و استوار می سازد.

مطلب چهارم: و عصی آدم ربّه فغوی (طه 121) 

غوی یعنی ناکام شد و راه را گم کرد (مصباح) گفتنی است مراد از ناکامی و گمراهی آدم ـ به قرینه وسوسه ابلیس ـ راه نیافتن او به آرزوهای القا شده از سوی شیطان است. عصیان پروردگار، موجب ناکامی انسان  و به مقصودی که از این کار داشتند هم نرسیدند. اوامر، نواهی و هشدارهای خداوند، همواره در جهت رشد و تربیت انسان ها است و اگر کسی خلاف راهی را که قانون خدا نشان می دهد برود به رشد نمی رسد بلکه ناکام می ماند. در برخی از فرهنگ ها ناکام کسی است که ازدواج نکرده بمیرد ولی در فرهنگ قرآن کریم ناکام کسی است که قانون خدا را نادیده بگیرد و به وسوسه ها و هوس های خود فریفته شود و عاقبت هم به مقصود نرسد.

خانواده حضرت آدم وحوا آنچه را که نباید می چشیدند چشیدند و بلافاصله سه اتفاق بد و ناگوار برای این خانواده رخ داد:

1ـ این که زشتی های شان آشکار شد و آبرو رفت و کرامت آنان برای ابد لکّه دار شد.

 2ـ زودتر از موعد مقرر از بهشت خارج شدند و نعمت و امنیت از کف رفت.

3ـ مورد عتاب و سرزنش خداوند سبحان قرار گرفتند.

و اگر آدم و حوا از عقل خودشان بیشتر استفاده می کردند در این گرفتاری ها واقع نمی شدند .

در روایت است که ملائک وقتی می خواستند مانع خوردن حضرت آدم و حوا بشوند خطاب آمد: مانع نشوید. من به آن دو عقل دادم و فرمان ممنوعیت را هم در نهایت شفافیت به آنان ابلاغ کردم. آنها با استفاده از عقل خود باید حق و باطل را تشخیص دهند و راه را انتخاب کنند.

همچنین نقل شده است: حضرت عیسی بالای کوه بلندی برای عبادت در خلوت رفته بود. شیطان متمثّل شد و گفت: تو به مقامی رسیدی که مردگان رازنده می کنی و بیماران را شفا می دهی. آیا با این حال خدا را قادر مطلق می دانی؟ گفت: بله این ها همه به اذن و مشیت الهی است و خداوند را حافظ وقادر مطلق می دانم. شیطان گفت: اگر خدا را قادر می دانی خودت را از این که بلند پرتاب کن ببینیم چطور تو را حفظ می کند. گفت ای ملعون تو می خواهنی من را به خود کشی وادار کنی در حالی که خود کشی مغضوب خداست. دوم این که این کار مورد اذن خدا نیست و به من عقل داده و فرموده رفتارت باید عقلانی باشد. سوم این که شایسته نیست بنده در مقام بندگی کاری کند و بگوید که من می خوهم خدا را امتحان کنم. این شأن بنده نیست. (اکبری، داستان پیامبران، ص239)

از خدای متعال مسألت می کنیم توفیق رعایت حریم قانون الهی در حریم خانواده را به همه مرحمت فرماید و خانواده های ما را سالم و استوار قرار دهد. 

امروزه هم بشریت گرفتار همین مشکل است. یعنی کم بهره ماندن از عقل.

 منبع:حوزه

211008