بیش از سی نامه از هفتاد و نه نامه حضرت امیر در نهج‌البلاغه به کارگزارانی نوشته شده که از جانب او در شهرهای گوناگون به کار گماشته شده بودند، از قبیل فرمانداران، مرزداران، فرماندهان سپاه، ماموران خراج و زکات و سایر کارگزاران. با ملاحظه متن نامه‌ها، به خوبی می‌توان دریافت که ایشان چگونه به کارهای مردم و امنیت آنها اهتمام داشته و از اینکه کارگزاران او در حوزه اختیار خود مرتکب خطا و انحراف شوند نگرانی داشته است.
عقیق:حجت الاسلام سلیمیان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به مناسبت آغاز هفته دولت، برخی ویژگی‌های دولتمردان حضرت مهدی(عج) را به عنوان الگوی دولت و دولتمردان راستین این گونه بیان کرده است:اللهم إنا نرغب إلیک فی دولة کریمة تعز بها الإسلام و أهله و تذل بها النفاق و أهله و تجعلنا فیها من الدعاة إلى طاعتک و القادة إلى سبیلک و ترزقنا بها کرامة الدنیا و الآخرة برحمتک یا أرحم الراحمین. با توجه به اینکه در آغاز هفته دولت و سالروز شهادت شهیدان بزرگوار رجایی و باهنر قرار داریم مناسب است به بررسی کوتاهی درباره دولتمردان حکومت مهدی علیه السلام اسوه دولتمردان شیعی بپردازیم.
دین اسلام، در کنار پافشاری بر برپایی حکومت به عنوان یک نیاز و بایسته اجتماعی، بیشترین سفارش خود را بر شکل‌گیری حاکمیت انسان‌های شایسته بر پایه دین و دینداری، متمرکز کرده است؛ چرا که حاکمی نیکوکار است که مردم جامعه را به نیکی‌ها و رستگاری رهبری و هدایت خواهد کرد.
از آموزه‌های دینی به روشنی به دست می‌آید حکومت موعود منجی که در اسلام از آن به نام دولت مهدی موعود(علیهالسلام) یاد شده است، والاترین حکومت روی زمین خواهد بود که در آن همه عناصر بایسته به خوبی در جایگاه خود قرار می‌گیرند. حکومتی که آرمان بلند همه پیامبران الهی و شایستگان زمین را پدید خواهد آورد. در این حکومت دولتمردان از جایگاه والایی برخورداند.
بی‌گمان از برنامه‌های اصلاحی حضرت مهدی(عجل الله فرجه) در دوره حکومت خود، گزینش افراد شایسته و کارآمد برای به دست گرفتن کارهای حکومت است. زیرا ثبات و دوام حکومت به ویژه با شاخصه‌های دینداری و عدالت، بدون کارگزاران شایسته و کاردان، عملی نخواهد بود. از این‌رو، یکی از مقوله‌های برجسته و مورد توجه جدّی آن حضرت، کارگزاران حکومت و نقش مدیریتی آنان است.
خداوند در قرآن این ملاک شایستگی آنها را به روشنی بیان کرده است در آنجا که فرمود: «وَلقَدْ کَتَبْنا فِی الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذّکْرِ أنّ الارضَ یرِثُها عِبادِیَ الصّالِحُون»یعنی و همانا، در زبور پس از ذکر نوشتیم که زمین را بندگان شایسته من، به ارث خواهند برد. امام باقر علیهالسلام در باره این بندگان شایسته فرمود: «هُمْ أَصْحَابُ الْمَهْدِیِ فِی آخِرِ الزَّمَانِ» یعنی آنان یاران و کارگزاران امام مهدی علیهالسلام در آخر الزمان هستند که از این روایت به دست می‌آید ملاک برای اعتبار آنها صالح و شایسته بودن در همه عرصه‌ها است.
چگونگی گزینش این افراد و قراردادن آنها در جایگاه‌های گوناگون سیاسی، نظامی، مالی، داوری و اداری، از شئون مستقیم امام است که در مرحله تثبیت حکومت آن را اجرایی خواهد کرد. آشنا نمودن کارگزاران با شیوه زمامداری و رفتار با مردم، و نظارت بر رفتار و مدیریت آنان به منظور اجرای نیکوی کارها که به فراهم‌شدن امنیت جامعه، خشنودی همگانی مردم، منجر خواهد شد، نیز از کارهایی است که امام مهدی عجل الله فرجه بدان‌ها اهتمام خواهد داشت.
از آنجا که امام مهدی(عجل الله فرجه) به عدالت اجتماعی در حکومت اهمیت ویژه‌ای خواهد داد، یکی از راهکارهای عملی پدید‌آمدن آن را، گزینش کارگزاران و مدیران شایسته در امور می‌داند. افزون بر شایستگی زمامدار و پیشوای اصلی جامعه، کارگزاران و عاملان او در مناصب گوناگون نیز باید از تخصص لازم و متناسب آن جایگاه برخوردار باشند. آن حضرت افزون بر اینکه در گزینش کارگزاران حکومت از جنبه شایستگی در مدیریت حساسیت نشان می‌دهد، نظارت ویژه‌ای را نیز بر اعمال آنها، به کار می‌بندد.
از آنجایی که سخن روشن و صریحی در خصوص کارگزاران حضرت مهدی علیه السلام به طور مشخص در دست نیست، می‌توان با توّجه به اهتمام حضرت مهدی عجل تعالی فرجه در پیروی از امیر مؤمنان علی علیهالسلام، در همه امور، همه دستورالعمل‌های آن حضرت به کارگزاران خود را بخشی از دستورالعمل‌های حضرت مهدی علیه السلام به کارگزاران خود دانست.
بیش از سی نامه از هفتاد و نه نامه حضرت امیر در نهج‌البلاغه به کارگزارانی نوشته شده که از جانب او در شهرهای گوناگون به کار گماشته شده بودند، از قبیل فرمانداران، مرزداران، فرماندهان سپاه، ماموران خراج و زکات و سایر کارگزاران. با ملاحظه متن نامه‌ها، به خوبی می‌توان دریافت که ایشان چگونه به کارهای مردم و امنیت آنها اهتمام داشته و از اینکه کارگزاران او در حوزه اختیار خود مرتکب خطا و انحراف شوند نگرانی داشته است؛ زیرا از نظر وی، «بزرگترین خیانت، خیانت به امت است» و همت آن امام بر آن بود تا مردم در حکومت او از ناحیه کارگزاران و مسئولان کارها در امنیت به سر ببرند.
بدون تردید، پدیدآوردن اصلاحات در جامعه و برپاداشتن عدالت و برپایی حکومت دینی بر پایه سیره و سنت پیامبر و اهل بیت او(علیهم‌السلام)، نیازمند یاران و کارگزاران پاک، زیرک، کاردان، شجاع و فداکار خواهد بود که با بینش درست نسبت به آموزه‌های اسلام و شناخت به امام خود، مطیع فرمان‌های او بوده، به دستوراتش عمل کنند، در جنگ‌ها سستی نورزند و به دشمن پشت نکنند و در کارهای مردم صادقانه کوشش نمایند.
سخن آخر
زمینه‌سازان ظهور حضرت مهدی علیهالسلام، همان منتظران حقیقی و راستینِ دوران غیبت هستند.
یاران آن حضرت هنگام قیام، همان زمینه‌سازان ظهورِ آستانه ظهورند.
سرانجام کارگزاران حضرت در حکومت جهانی، همان یاران و یاورانِ هنگام قیامند.
... پس اگر بخواهیم زمینه‌ساز، یارویاور و کارگزار خوبی برای بقیة الله الاعظم عجل الله فرجه باشیم، می‌بایست اکنون منتظر شایسته و راستینی باشیم.
منبع:مهر
