اضطراب گناه در ذهن و زبان حافظ

عقیق: سیزدهمین درس‌گفتارهایی درباره‌ حافظ چهارشنبه، 16 بهمن از ساعت 16 و 30 دقیقه به «اضطراب گناه در ذهن و زبان حافظ» اختصاص دارد که با سخنرانی قدرت‌الله طاهری برگزار می‌شود. طاهری در این درس‌گفتار، دغدغه و دل‌نگرانی حافظ در باب «گناه» و نتایج و پیامدهای دنیوی و اخروی آن با نیم نگاهی به آرای تیلیش را بازخوانی می‌کند. 

بنابراین گزارش، پل تیلیش (1886- 1965) متکلّم و متألّه آمریکاییِ آلمانی تبار، در راستای آشتی دادن انسان مدرن با الهیات قدیمِ مسیحی، مسائل بنیادین بشر را به بحث گذاشته است؛ یکی از این مسائل، «اضطراب‌های سه‌گانه‌ای» است که از یک سو «وجود» آدمی را تهدید می‌کنند و از سوی دیگر، مشروط به اینکه بشر با شجاعت و با رسیدن به «آستانه ایمان» با این اضطراب‌ها برخورد کند، اسباب اثبات او را در این هستی ناپایدار فراهم می‌آورند.

اضطراب نخست، محصول یا نتیجه‌ی «آگاهی» انسان از «نابودی» وجودی است که به «اضطراب مرگ» تعبیر می‌شود؛ دیگری، اضطراب بی‌معنایی است و هنگامی که تلاش انسان برای معنادهی به زندگی خود به شکست بینجامد، حاصل می‌شود. اضطراب سوم، دلهره‌ی انسان درباره‌ی «گناه و محکومیت» است که نفس اخلاقی او را تهدید می‌کند. در ذهن و زبان حافظ شیرازی، بی‌آنکه بین این دو متفکر شرقی و غربی، داد و ستد آشکاری باشد، اضطراب‌های سه‌گانه تجلّی شگفت‌انگیزی داشته و بخش عمده‌ای از جهان شعر حافظ را همین درگیری‌های سه‌گانه تشکیل می‌دهد.

شایان ذکر است، علاقه‌مندان می‌توانند برای حضور در این درس‌گفتار به مرکز فرهنگی شهرکتاب، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر(بخارست)، نبش کوچه سوم مراجعه کنند.