۲۹ آبان ۱۴۰۳ ۱۸ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۵ : ۰۲
عقیق: کسانی که از نور توحید و ولایت بیبهرهاند، ممکن نیست به نور شفاعت نایل شوند، و اهل معاصی نیز اگر کدورت معاصی آنها را زیاد فرا گرفته باشد، ممکن است پس از مدتهای مدیدی به شفاعت نایل شوند. از پیغمبر اکرم صلیاللهعلیهوآله نقل شده است که فرمود: «من ذخیره کردم شفاعت خود را برای اهل گناهان کبیره.»[۱] و شیخ عارف کامل شاهآبادی دامظله میفرمود:
اينكه تعبير به ذخيره فرموده است، براى آن است كه شفاعت آخرين وسيله است و ممكن است پس از زمانهاى زياد توسل به آن وسيله شود؛ چنانچه ذخيره را در وقت بيچارگى و در آخرِ امر مورد استفاده قرار مىدهند.
اگر این مطلب را احتمال هم دهیم، برای ما کفایت میکند که از این خواب غفلت و غرور شیطانی برخیزیم[۲] و به فکر اصلاح نفس برآییم و خود را با انوار اطاعت و مودت اولیاء علیهمالسلام، متناسب با آنها کنیم تا مورد شفاعت آنها شویم و نور شفاعت آنها با نورانیت اطاعت ما شفع شود[۳] و جذبه روحانیت آنها ما را مجذوب کند. والله الهادی.
منبع: شرح حدیث جنود عقل و جهل، امام خمینی (ره)، چاپ سوم، ص ۳۷۴؛ برگرفته از عارف کامل، ص ۱۴۰-۱۴۱
[۱] متن حدیث نبوی این است: «أنا خَبَّأتُ شَفاعَتی لِأهلِ الکَبائِرِ مِن اُمَّتی یَومَ القیامَةِ» (بحارالانوار، ج ۸، ص ۴۰؛ کتاب العدل و المعاد، باب الشفاعة، ج ۲۱)
[۲] مرحوم آیتاللهالعظمی شاهآبادی در کتاب شذرات المعارف آنگاه که به بیان اسباب ممرضه و علل پیدایش بیماریهای اجتماع میپردازند، «غرور به شفاعت» را یکی از این علل میشمارند و آن را منشأ ارتکاب انواع رذائل اخلاقی میدانند و میفرمایند: «غرور به شفاعت منجر به حرمان و محرومیت از آن خواهد شد.» (شذرات المعارف، شذره اول). همچنین امام راحل (ره) نیز در این باره میفرمایند: «از خدعههای بزرگ شیطان دل بستن به شفاعت اولیاء علیهمالسلام و تجرّی در معاصی از خدعههای بزرگ شیطانی است […] آیاتی در قرآن کریم درباره شفاعت وارد شده است که با توجه به آنها نمیتواند برای انسان آرامش پیدا شود: مَن ذَالَّذی یَشفَعُ عِندَهُ اِلّا بِإذنِهِ…، امید به شفاعت داریم، لیکن این امید باید ما را به سوی طاعت حق تعالی کشاند، نه معصیت.» (جلوههای رحمانی، ص ۴۳) و سپس میفرمایند: «ای عزیز، ملتفت باش که رجا را از غرور تمیز دهی. ممکن است اهل غرور باشی و گمان کنی که اهل رجا هستی.» (چهل حدیث)
[۳] شفاعت در لغت از ماده شَفع گرفته شده که به معنی زوج است و در برابر آن، کلمه وَتر است که به معنی فرد است و مراد از شفاعت، کمک خواستن از دیگری است و در جایی که نمیتوان بهتنهایی به هدف دست یافت از شفیع کمک گرفته میشود.
ممکن است کسانی که مرتکب گناهان کبیره میشوند، نه همان اول، که پس از مدتهای مدیدی به شفاعت نائل شوند.
أنا خَبَّأتُ شَفاعَتی لِأهلِ الکَبائِرِ مِن اُمَّتی یَومَ القیامَةِ[۱]
من شفاعت خود را در روز قیامت برای اهل گناهان کبیرۀ امتم ذخیره کردم
مرحوم شاهآبادی در شرح این حدیث نبوی (صلیاللهعلیهوآله) فرمود:
اينكه تعبير به ذخيره فرموده است، براى آن است كه شفاعت آخرين وسيله است و ممكن است پس از زمانهاى زياد توسل به آن وسيله شود؛ چنانچه ذخيره را در وقت بيچارگى و در آخرِ امر مورد استفاده قرار مىدهند.
پی نوشت:
شرح حدیث جنود عقل و جهل، امام خمینی (ره)، چاپ سوم، ص ۳۷۴؛ برگرفته از عارف کامل، ص ۱۴۰-۱۴۱
[۱] بحارالانوار، ج ۸، ص ۴۰
منبع:هدانا