شریعتی که برای ادامه تحصیل به فرانسه رفته بود، با ماسینیون متفکر فرانسوی آشنا شد. شریعتی که پس از بازگشت به ایران بازداشت شد پس از مدتی از زندان آزاد و به فعالیت آموزشی پرداخت.پس از پنج سال تحصیل و آموختن و فعالیت سیاسی در فضای سیاسی و فرهنگی اروپا، بازگشت به فضای راکد و بسته آن هم تدریس در دبیرستان بسیار رنج آور بود.

یک سال بعد وی پس از قبولی در امتحان به عنوان کارشناس کتاب‌های درسی به تهران منتقل شد و همکاری خود را با دکتر محمد جواد باهنر و دکتر سید محمد بهشتی که از مسئولان بررسی کتاب‌های دینی بودند، آغاز کرد. ترجمه کتاب «سلمان پاک» اثر لویی ماسینیون حاصل تلاش او در این دوره است. شریعتی بسیار تحت تأثیر ماسینیون بود.

لویی ماسینیون شرق شناس فرانسوی در مباحث مربوط به تصوف اسلامی و ایرانی آثار مختلفی از خود به یادگار گذاشته است. ماسینیون از اعضای محفل سنت گرای اِرانوس بود و گرچه به عنوان استاد دانشگاه، ریاست مجامع مطالعاتی و انجمن‌های مختلف علمی را نیز برعهده داشت، اما دامنه تلاش‌ها و گستردگی عقاید او، جوانب گوناگونی را در بر می‌گرفت. آثار او در حوزه تصوف ایرانی و اسلامی غالباً مبتکرانه هستند. هم چنین او در طول زندگی خود، به مسائل معاصر کشورهای اسلامی، تاریخچه تشکیلات اجتماعی در اسلام، مطالعات فلسفی و پژوهش پیرامون مذاهب اسلامی به ویژه تشیع پرداخت.

دکتر شریعتی به توصیه و سفارش آیت الله مرتضی مطهری در سال ۱۳۴۸ به حسینیه ارشاد دعوت شد و مسئولیت امور فرهنگی حسینیه را به عهده گرفت و در حسینیه به تدریس جامعه شناسی و تاریخ تشیع و معارف اسلامی پرداخت. این معرفی حاصل آشنایی قدیمی شهید مطهری با استاد محمدتقی شریعتی و دکتر علی شریعتی بود. البته در سالهای بعد شهید مطهری انتقاداتی به برخی از مطالب دکتر شریعتی داشت و شریعتی نیز همواره با احترام از استاد مطهری یاد می‌کرد.

سفر حج شهید مطهری و دکتر علی شریعتی

دکتر علی شریعتی پس از ترجمه کتاب سلمان پاک با نگارش تقدیم نامه‌ای به دستخط خود، کتاب را به استاد مطهری هدیه داده بود؛ «باستاد متفکر و فداکارم جناب آقای مطهری تقدیم می‌کنم. امیدوارم قلم توانایش تشنگان و نیازمندان را همچنان هر روز ارمغانی تازه آورد و اندیشه تابناکش در این تاریکستان از رهنمونی باز نایستد. مشهد فروردین ماه ۴۴ علی شریعتی»