مداحی که ربنای مشهور تلویزیون حاصل سوز روضه اوست

عقیق: امیرحسین کسائی: دوم آذرماه سال گذشته خبر رسید حاج علی فراهانی بلبل صحن و سرای مدینه و مکه و اعتاب مقدسه بعد از مدت‌ها تحمل درد بیماری دارفانی را وداع گفت و مثل امروز سوم آذرماه پیکرش تشییع و در حرم عبدالعظیم حسنی(ع) به خاک سپرده شد.

تمام اعتاب مقدسه را زیارت کرد و جان داد

این مداح اهل بیت(ع) سال‌ها در قالب بعثه مقام معظم رهبری به حج و عتبات به عنوان مداح اعزام شده بود و در مجالس مختلف برای زائران خانه خدا و یا کربلای معلی مرثیه‌خوانی کرده بود. او حتی سال گذشته هم برای آخرین بار راهی حج تمتع شد و با وجود آن که شیمی‌درمانی می‌شد، در این سفر به زائران خدمت کرد. او سال گذشته بعد از سفر مکه و مدینه، ۲۷ رجب با هزینه شخصی راهی نجف و کربلا شد و در آن حرم‌ها شب زنده‌داری کرد تا خداوند حاجاتش را اجابت کند. سپس به مشهد سفر کرد و در بازگشت در بیمارستان سینا تهران بستری شد و تحت عمل جراحی قرار گرفت، اما درمان‌ها کارساز نبود و دوم آذرماه دارفانی را وداع گفت.

حضور استاد غلامرضا سازگار در نکوداشت ذاکر اهل‌بیت حاج علی فراهانی

حمید رمضان‌پور مداح اهل بیت(ع) و از دوستان نزدیک او می‌گوید: «با حاج علی از سال ۱۳۶۲ دوست بودم و در مجمع‌الذاکرین استاد سازگار که در آن زمان تنها مرکز آموزش مداحی کشور بود، آشنا شدیم. او از خوب‌خوان‌های آن مجلس بود که صدای بسیار دلنشین و تاثیرگذاری داشت. در سال‌های پایانی عمر با وجود بیماری اما همچنان زنگ صدای او پابرجا بود و وقتی می‌خواند، بسیار دلربا بود.»

می‌توانست خواننده شود، اما صدایش را خرج اهل بیت کرد

حاج علی‌ فراهانی، سال‌ها در حرم مطهر عبدالعظیم حسنی (ع) توفیق خادمی و مرثیه‌خوانی داشت. رمضان‌پور می‌گوید: «او خودش برای من تعریف کرده بود که به دستگاه‌های موسیقی تسلط کامل داشت. اوایل که وارد عرصه موسیقی شد، با چند تن از خوانندگان سنتی کشور آشنا می‌شود و در آن مسیر می‌رود، اما می‌گفت فضای موسیقی برایم جذاب نبود و الحمدلله که طوری رقم خورد تا این صدا را در مسیر اهل بیت(ع) خرج کنم. در آن مسیر شاید حاج علی از لحاظ دنیایی بالا بود، اما آخرت نداشت اما این طرف او جایگاه مداحی اهل بیت(ع) به دست آورد.»

روضه‌خوانی علی فراهانی در حرم سیدالشهداء در ۳ فروردین ۹۸

حاج علی سفرهای متعددی به حج تمتع و عمره مفرده داشت و در مکه و مدینه روضه‌خوانی کرد و مناجات خواند. رمضان‌پور می‌گوید: «از دهه ۶۰ سفرهای حج او آغاز شد و از سال ۱۳۷۴ به بعثه مقام معظم رهبری رفت و جزو مداحان اصلی سفرهای تمتع و عمره بود. نواهای ماندگاری از او در دعای کمیل خوانی در مکه و مدینه به یادگار مانده است.»

او می‌گوید: «حاج علی اهل مراقبه بود و نماز شب او ترک نمی‌شد. من بارها در سفرها با او هم‌اتاق بودم و حتی در سفر آخر به حج تمتع هم همراه بودیم. اهل زیارت عاشورا بود و رفیق مهربانی بود. او من را به بعثه معرفی کرد و واسطه سفرهای من به تمتع و عمره شد. امروز هم که نیست، مسئولیت او بر عهده من قرار گرفته است.»

ماندگارترین قرائت استاد اللیثی پس از مداحی مرحوم فراهانی

یک مداحی از مرثیه‌سرایی‌‌های حاج علی فراهانی، باعث شد تا یکی از قاریان معروف مصری با شنیدن مصیبت امام حسین (ع) به تلاوتی بپردازد که در جهان اسلام ماندگار شود. عباس سلیمی و سیدمحسن موسوی بلده از قاریان پیشکسوت در خاطره‌ای از مداحی مرحوم فراهانی در بهمن ۱۳۷۷ در یک مراسم قرآنی در دانشگاه علوم و فنون فارابی سخن گفتند که چگونه مداحی فراهانی باعث شد تا استاد محمد اللیثی قاری معروف مصری که تمایلی به قرائت قرآن نداشت، با شنیدن صدای محزون مرثیه‌سرایی فراهانی، تلاوتی ماندگار از خود به جای بگذارد. اللیثی وقتی دید این مداح، مشغول مداحی و ذکر مصیبت امام حسین (ع) است و حاضران اشک می‌ریزند، از مترجم سوال کرد که این مداح چه می‌خواند و وقتی برای او ترجمه کردند، دستمال سفید بزرگی را از جیب خود درآورد و همراه با مردم گریه کرد و همین مداحی باعث شد تا اللیثی در میان اجرای برنامه اعلام کند که می‌خواهد به تلاوت آیاتی بپردازد. 

خاطره سیدمحمد موسوی بلده درباره ربنای مشهور محمد اللیثی

وقتی سلیمی برای تلاوت از اللیثی دعوت کرد، او در حالی که اشک خود را پاک می‌کرد، در جایگاه حاضر شد و تلاوت خود را با همان بغض مداحی آغاز کرد. موسوی‌بلده در این زمینه می‌گوید: «در ابتدای تلاوت این استاد مشخص است که با صدای بغض‌آلود قرآن می‌خواند. مرحوم اللیثی آیات پایانی سوره آل عمران را تلاوت کرد و ربناهای او به ویژه آیه ۱۹۳ که می‌فرماید ربنا اننا سمعنا منادیا ینادی للایمان ان امنوا بربکم فامنا؛ پروردگارا! ما شنیدیم که دعوتگری به ایمان فرا می‌خواند که به پروردگار خود ایمان آورید، پس ایمان آوردیم.»

نوای ربنای مشهور محمد اللیثی قاری معروف مصری

فراهانی درباره تلاوت ماندگار مرحوم اللیثی گفته بود که خیلی گریه کرد؛ به ویژه وقتی ایشان ربناها را می‌خواند و این موضوع به دلیل اشک‌هایی بود که اللیثی برای امام حسین (ع) ریخته بود. چون مصری ‌ها ارادت خاصی به سیدالشهدا دارند. اللیثی با شنیدن مداحی علی فراهانی روی پای خود می‌زد و می‌گفت امانک یا حسین؛ از توی ای حسین(ع) امان می‌خواهم. سلیمی در همان جلسه پیش‌بینی کرد که این تلاوت یکی از تلاوت‌های ماندگار قرآن در جهان خواهد شد و امروز بیشتر قاریان و علاقه‌مندان به قرآن با صدای این قاری به ویژه این قرائت شاهکار آشنا هستند و آن را زمزمه می‌کنند.

مداحی مرحوم علی فراهانی در دوران کرونا

نماز شب حاج علی ترک نشد

امشب در حرم عبدالعظیم حسنی(ع) مراسم سالگرد حاج علی فراهانی برگزار می‌شود. رمضان‌پور می‌گوید: «او سفرهای متعددی به اعتبات مقدسه عراق و مکه و مدینه داشت، اما هر بار که به مدینه یا مکان‌های زیارتی دیگر می‌رفت، گویی روز اول است که حضور پیدا کرده است. خاطرم هست هرطور شده شب‌ها خود را به حرم رسول‌الله می‌رساند تا نافله شب بخواند و نماز صبح را به جماعت بخواند. بعد از نماز هم برای زیارت به بقیع می‌رفت.»

حاج علی فراهانی در دورانی که درگیر بیماری شده بود هم دست از مداحی و خادمی آستان آل‌الله نکشید و با هر سختی بود، ادای دین می‌کرد. رمضان‌پور می‌گوید: «در دوران کرونا با من تماس می‌گرفت و با بغض می‌گفت دعا کن زودتر این بیماری تمام شود و راه باز شود تا بتوانیم به مکه و مدینه و کربلا برویم.»

مداحی علی فراهانی در محضر مقام معظم رهبری در مراسم میلاد حضرت زهرا (س)

آخرین روضه مرحوم فراهانی در صحرای عرفات

مرحوم فراهانی در آخرین سفر خود به حج تمتع در صحرای عرفات روضه حضرت ام‌البنین خواند که به گفته حاضران بسیار جانسوز بود و رمضان‌پور هم می‌گوید: «این روضه او واقعاً شنیدنی بود و شاید بتوان گفت محشر بود. روضه‌ای که آخرین سوز و صدای حاج علی در صحرای عرفات شد.»

فیلم این روضه را که تاکنون منتشر نشده بود، در ادامه بببینید:

من شده‌ام شمعِ حریمت حسین

محمود تاری مداح اهل بیت(ع) و شاعر آئینی هم به مناسبت فرارسیدن اولین سالگرد وفات دوست خود مرحوم علی فراهانی شعری سرود و در اختیار ما قرار داد. متن این شعر به شرح زیر است:

من ز غمت رویْ به ویرانی‌ام
عشق تو را دارم و توفانی‌ام

من شده‌ام شمعِ حریمت حسین
تا ز غم خویش بسوزانی‌ام

غرقِ بلا نیمه پیدای من
محوِ ولا نیمه پنهانی‌ام

ذاکرم و مدح ولایت کنم
اهل دعا هستم و قرآنی‌ام

یادِ لب خشک تو کردم حسین
کز عطشِ خویش بگریانی‌ام

دستِ منِ خسته و دامان تو
داده غمت بی سر و سامانی‌ام

گشته شکوفا گلِ اشکم مدام
کرب و بلا دیده گل افشانی‌ام

پیرو رهبر همه دم بوده‌ام
تابع خورشید خراسانی‌ام

گرچه سفر کرده ولیکن هنوز
شیفته ی صوت فراهانی‌ام

برده دلم را نفسِ سازگار
گریه کنِ محفلِ انسانی‌‌ام

لاله دلداده در این وادی‌ام
سوخته داغ سلیمانی‌ام

من که پریشان شده ماتمم
غَزّه بُوَد دشت پریشانی‌ام

ظلم ز صهیون شده از حدّ برون
دشمن این طایفه جانی‌ام

کفر عیان آمده طغیان کند
خونجگر از دشمن طغیانی ام

مانده ام ای عشق رسد آفتاب
در قدم یار برافشانی ام

منتظر مهدی موعود من
شیعه ی آن نورم و ایرانی‌ام

گشت زمینگیرِ عزا جانِ من
بِیْن گل و آینه زندانی‌ام

شعله کِشد داغِ غم فاطمه
سوخته ی آن گل ایمانی‌ام

 «یاسرم» و شعله ور از داغ‌ها
عشق ببین حالت بُحرانی‌ام

از سمت چپ مرحوم حاج علی فراهانی، حمید رمضانپور و حجت‌الاسلام فلاح‌زاده در جمرات مکه مکرمه و حین رمی شیطان

پیکر مرحوم حاج علی فراهانی در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی به خاک سپرده شده است، او را با فاتحه‌ای مهمان کنید.