گزارش روزنامه جام جم از فعالیت‌های موسسه عقیق در محرم ۹۹

برنامه «باب‌القبله» با اجرا و كارگردانی مصطفی امامی و سردبیری مهدی ملك‌پور مجموعه‌ای است كه به همت عقیقی‌ها و روبیكا شكل گرفته‌است. صیادی درباره آن می‌گوید: امسال به‌دلیل كرونا، شرایط ما نسبت به سال‌های قبل تغییر پیدا كرد. یكی از اتفاقات برنامه زنده‌ای بود كه ما هر شب از ساعت 12 تا حدود 2 و 30 دقیقه بامداد آن را به شكل زنده پخش می‌كردیم. ریشه این برنامه در دغدغه‌ای بود كه همیشه در مجموعه عقیق وجود داشت، آن‌هم این بود كه در دهه اول محرم كه اوج فعالیت هیات‌های مذهبی است، برنامه‌ای باید باشد كه بتواند بر مدار اخبار هیات‌ها از یك‌سو و از سوی دیگر در حوزه معارف حسینی فعالیت كند، یعنی ما رویكرد محتوایی برنامه «باب‌القبله» را بر دو اصل خبری و معرفتی گذاشتیم.
طبق صحبت‌های او هر دو رویكرد این ماجرا به‌خصوص در محرم پر از سوژه بود. در حوزه معرفتی، هر شب به یكی از شهدای كربلا اختصاص دارد و هر بار درباره آنها می‌شود كلی صحبت كرد. در بحث خبری هم اتفاقات بسیاری در هیات‌ها رخ‌داده و چالش و دغدغه‌های زیادی وجود دارد، به‌خصوص كه امسال هم درگیری‌های ویژه‌ای وجود داشت كه جای پرداخت بسیار دارد.
صیادی در ادامه افزود: ما دیدیم امسال بهترین فرصت است كه دغدغه ساخت یك برنامه زنده را اجرایی كنیم. این نگاه را با روبیكا كه طرح چنین برنامه‌ای را داشت، در میان گذاشتیم. درنهایت بعد از صحبت‌هایی كه داشتیم به برنامه «باب‌القبله» رسیدیم. ما 10 شب برنامه زنده داشتیم كه از ساعت 12 شروع می‌شد و گاهی تا 3 بامداد هم ادامه پیدا می‌كرد. مجوزهای قانونی آن را هم توسط روبیكا گرفتیم و در استودیویی كه سازمان اوج در اختیارمان گذاشت برنامه را ضبط كردیم. ما هر شب یك مهمان هیاتی از مداحان، سخنرانان و كسانی كه در این ایام فعالیت می‌كردند داشتیم و در كنار آنها مهمانانی كه شاید در ظاهر نسبت روشنی با هیات‌ها نداشتند اما به‌هرحال همه آنها دارای دغدغه امام‌حسین بودند را هم دعوت كردیم. مواردی مثل بازیگران، فوتبالیست‌ها و كسانی كه شاید در نگاه اول انتظارش را نداشته باشید اما زمانی كه صحبت می‌كنند و با آنها گپ می‌زنید، متوجه می‌شوید   چقدر دغدغه‌مند و ارادتمند اهل‌بیت‌(ع) هستند.

 

 تغییر جلوه شهر در عاشورا
حضور یك كارشناس ثابت هم در برنامه اتفاقی بود كه صیادی به آن اشاره كرد. او درباره بخش خبری هم گفت: در این بخش ما كار را به شكل جدی پیش می‌بردیم مثلا یكی از كارهایی كه در این حوزه انجام دادیم و موثر بود، ماجرای زیباسازی شهری در حوزه محرم و انعكاس المان‌های این فضا بود. در این راستا با آقای حق‌شناس صحبت كردیم و او ادعاهایی كرد كه شهرداری وظیفه‌اش جمع‌آوری زباله است نه آن‌كه در و دیوار شهر را سیاه‌پوش كند. ما این موضوع را در قسمت‌های بعدی برنامه دنبال كردیم و باعث شد تا اتفاقات خوبی در این حوزه بیفتد و درنهایت كارهایی در این زمینه انجام شود. صحبت با ستاد كرونا هم بخش دیگری بود كه سراغش رفتیم. علاوه‌بر این‌ها
هر شب در یك استان با مداحان استانی آنجا صحبت می‌كردیم و درباره شرایط برگزاری هیات‌ها در استان‌ها گزارش می‌گرفتیم تا نشان دهیم مراسم و مجالس حسینی در اوج نظم، زیبایی و با رعایت پروتكل‌های بهداشتی در حال برگزاری است.
او درباره بازخوردهایی كه از این برنامه گرفتند هم گفت: خیلی از برنامه «باب‌القبله» استقبال شد چون جای خالی آن واقعا حس می‌شد. مثلا در ایام جشنواره فیلم فجر برنامه «هفت» هر شب برگزار می‌شود و نبض رویداد را دست می‌گیرد. ما هم در این برنامه به‌دنبال آن بودیم كه بتوانیم این رویدادهای بزرگ را از نظر خبری پوشش دهیم. تقریبا هر شب هم در برنامه قرعه‌كشی داشتیم و حدود 6000 پیامك هم در هر قسمت به دست ما می‌رسید؛ اتفاقی كه كسانی كه برنامه‌سازی تلویزیونی داشتند هم می‌دانند كه ساده نیست و با آمار همان برنامه‌ها قابل رقابت است. بعضی وقت‌ها به 60‌هزار بیننده آنلاین می‌رسیدیم.
به گفته صیادی، خیلی از هیات‌ها و چهره‌های شاخص از این برنامه تقدیر كردند و این نشان می‌دهد كه جای چنین برنامه‌ای واقعا خالی بود. او همچنین بیان كرد: تصمیم ما این است كه این طرح استمرار داشته باشد و به شكل هفتگی بتوانیم مجله‌ای را هر هفته اجرا كنیم.
سیدمهدی میرداماد، مرتضی طاهری، عباس غزالی، محمدرضا طالقانی، انوش معظمی، شهاب مرادی و ... برخی از چهره‌هایی هستند كه در این برنامه به شكل تلفنی یا حضوری شركت كردند.
 هیات‌ها روی خط
تعامل با هیات‌ها هم اتفاق دیگری بود كه عقیقی‌ها آن را رقم زدند. موضوعی كه صیادی درباره‌اش گفت: با توجه به موضوع كرونا بسیاری نمی‌توانستند در هیات‌ها شركت كنند و تمایل داشتند آنلاین مجالس را دنبال كنند. جلساتی با مجموعه روبیكا و همراه‌اول داشتیم و قرار شد هیات‌ها از طریق عقیق وارد پیام‌رسان روبیكا شوند و با اینترنت رایگان همراه‌اول مردم بتوانند هیات‌ها را دنبال كنند. البته این موضوع دقیقه 90 هماهنگ شد و تمام تلاش‌مان را كردیم كه این اتفاق به بهترین شكل انجام شود كه به لطف اهل‌بیت(ع) این اتفاق افتاد. حدود 1500 هیات بعد از فراخوان عقیق ثبت‌نام كردند و ما برایشان فرم فرستادیم. استان‌، هیات و ساعت را به ما اعلام كردند و در پیام‌رسان روبیكا كانال‌هایشان را ساختند. از لحاظ فنی با مجموعه روبیكا تعامل برقرار كردند و اینترنت كانال‌های هیات‌ها در ارسال و دریافت تصویر رایگان شد. از همان شب اول محرم رایزنی با هیات‌های پرجمعیت و شاخص كه مداحان و منبری‌های معروف دارند و مردم علاقه‌مند هستند برنامه‌هایشان را دنبال كنند، صورت گرفت تا كانال‌هایشان را بسازند. كانال‌های حدود 100 هیات شاخص در سراسر كشور ساخته و زیرساخت‌های پخش زنده مراسم‌شان فراهم شد؛ اگر هم خودشان زیرساخت داشتند ارتباط فنی‌اش صورت پذیرفت تا بتوانند به شكل زنده برنامه‌هایشان را پخش كنند.
استقبال پرشور
او درباره استقبال از این طرح بیان کرد: آماری که در این حوزه به‌دست آمد، واقعا جذاب بود. آمار تا شب عاشورا مدام بالاتر رفت و تقریبا هر شب بین یک میلیون تا یک میلیون و 800 هزار نفر به صورت زنده از طریق روبیکا، بیننده هیات‌ها بودند. آماری که درآوردیم حدود 15میلیون نفر در این 10 شب به شکل زنده هیات‌ها را دنبال کردند. همچنین هیات‌های کوچک و محلی پخش زنده و بینندگان محلی خود را داشتند. ویدئوی هیات‌ها بعد از پخش در کانال‌ها باقی می‌ماند و دوباره امکان بازدید داشت و تقریبا چنین آماری هم بعد از پخش زنده داشتیم. یعنی مجموع بازدید از ویدئوی آنلاین هیات‌ها با احتساب کسانی که 24ساعت بعدش هم دیدند حدود 30میلیون نمایش شد که واقعا آمار جذابی است و امکان دارد در نگاه اول برای خیلی‌ها باورپذیر نباشد، اما این رقم نشان می‌دهد چقدر میل، شوق و ذوق برای دنبال کردن هیات‌ها وجود دارد. کانال‌های هیات‌ها در این ایام حدود پنج‌میلیون عضو گرفت که این هم خودش آمار قابل‌قبولی است. با توجه به بازخوردهایی که در این ایام داشتیم تصمیم گرفتیم با تعاملی که با روبیکا، عقیق و همراه‌اول صورت گرفت، موضوع پخش زنده هیات‌ها را از طریق پیام‌رسان داخلی روبیکا دنبال کنیم. واقعیت این هیات یک رویداد بزرگ اجتماعی است و در طول سال هزاران و میلیون‌ها نفر کاربر دارد. ما در مجموعه عقیق دغدغه‌مان این است که هیات یک موضوع تاریخ مصرف‌دار برای 10روز محرم نیست. ایام زیادی را در طول سال مثل محرم، صفر، ماه مبارک رمضان، ایام فاطمیه، عید غدیر و... که در آن هیات‌ها بسیار فعالند، یعنی حدود شش ماه سال و شش ماه دیگر هم هیات‌های هفتگی داریم. در واقع چراغ هیات امام‌حسین (ع) در طول سال روشن بوده و ان‌شاءا... روشن خواهد ماند. با این نگاه برنامه‌ریزی می‌کنیم که به امید خدا پخش‌زنده را در طول سال ادامه دهیم.
مدیر مسؤول عقیق افزود: البته به هر حال نقطه‌ضعف‌هایی هم بوده است که باید برطرف کنیم. قطعا برای مناسبت‌های بعدی که این کار را ادامه می‌دهیم باتوجه به بازخوردهایی که از هیات‌ها گرفتیم می‌توانیم با قدرت بیشتری آن را پیش ببریم. به‌زودی یک پنل برای هیات‌ها در نظر خواهیم گرفت که از طریق آن ثبت‌نام کنند. بعد برنامه‌ریزی کنند چه ساعتی قرار است لایوشان پخش شود و از راه همان پنل بتوانند به مخاطبان خود پیامک دهند و زمان را اطلاع‌رسانی کنند.

 

 رادیویی متفاوت
صیادی درباره نرم‌افزار رادیو عقیق هم گفت: نرم‌افزار رادیو عقیق، دومین محرم را تجربه می‌کرد. پارسال، اول محرم از آن رونمایی کردیم و چالش‌هایی داشت که خدا را شکر امسال با توجه فنی به زیرساخت‌های رادیو عقیق، اپ رادیو عقیق توانست به درستی تست شود و موفق بود. در حوزه موسیقی، اپ‌های مشابه زیاد داریم که هر کس متناسب با حال خود می‌تواند موسیقی مورد نظرش را انتخاب کند. چنین چیزی در حوزه مداحی نداشتیم و نقطه‌ضعف بزرگی بود. مثلا کسی دلش تنگ امام‌رضا(ع)، کربلا و... است یا موقع سفر در ماشین دلش می‌خواهد مداحی گوش کند، رادیو عقیق با این نگاه طراحی شد که محتوای تولیدی در هیات‌ها را با بسته‌بندی جذاب به مخاطب ارائه کنیم. محرم امسال حدود دومیلیون مراجعه‌کننده در رادیو عقیق داشتیم و بیش از 5000 فایل صوتی از دهه اول محرم، در رادیو عقیق بارگذاری شد و این جریان به شکلی پیش رفت که اغلب هیات‌ها فایل‌های صوتی‌شان را به ما ارائه می‌دادند تا مرجعی برای علاقه‌مندان باشد. ما در رادیو عقیق، قسمتی با عنوان حس و حال داریم و با توجه به حال هر کسی به او پیشنهادی برای گوش دادن به مداحی می‌دهیم.
 اهدای یک حس خوب
پویش مشترک با سازمان اوقاف در اهدای کتیبه‌های خانگی محرم به مردم هم بخش دیگری بود که این مرکز به سراغ آن رفت. صیادی می‌گوید: این تصمیم بر مبنای آن که امسال هر خانه یک حسینیه بود، شکل گرفت. در کنار اینها دو هشتگ هیات_تعطیل_نیست و نمی‌شود هم مواردی بودند که با بازخوردهای جالبی از سوی مردم همراه شدند. در آخر هم صحبت از بحث مالی و زیرساخت‌های این ماجرا شد؛ موضوعی که صیادی در پاسخ به آن گفت: ما وابستگی سازمانی به ارگانی نداریم و بخشی از آن کمک مردم است یا گاهی از سوی برخی مراکز هزینه‌هایی برای این برنامه‌ها می‌شود با همه اینها ما به دنبال آن هستیم تا با تبلیغات رسانه‌ای که انجام می‌دهیم چرخ این ماجرا را هم خودمان بچرخانیم.