۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۸ : ۰۷
عقیق:30 نوامبر سیویکمین سالروز درگذشت استاد عبدالباسط محمد عبدالصمد قاری نامدار جهان اسلام است که در این گزارش به مرور گوشهای از زندگی این استاد هنر تلاوت میپردازیم.
«عبدالباسط محمد عبدالصمد» قاری نامدار جهان اسلام سال ۱۹۲۷ در روستای المزاعزه از توابع شهر ارمند در جنوب کشور مصر چشم به جهان گشود.
خانواده عبدالباسط اصالت سوریهای دارند و از کردهای مهاجر این منطقه هستند که در زمان لشکرکشیهای صلاحالدین ایوبی از سوریه به مصر مهاجرت کردند و در آنجا ساکن شدند.
عبدالباسط در دوران کودکی قرآن کریم را نزد پدرش آموخت و در همان دوران در مکتبی در شهر ارمند تحت تعلیم آیات الهی قرار گرفت. در ۱۰ سالگی موفق به حفظ کل قرآن کریم شد و در همین دوران یکی از اساتید کشور مصر به دلیل مهارت وی در تلاوت و تجوید گواهی به او اعطا کرد که این گواهی سبب اعتبار برای این قاری نوجوان شد که طی آن به محافل مختلف دعوت میشد.
سال ۱۹۵۰ عبدالباسط در حالی که ۲۳ سال داشت در محفلی از یکی از بزرگان اجازه خواست تا تلاوت کند و به او اجازه دادند ۱۰ دقیقه تلاوت کند. وی چنان شوری در این محفل به پا کرد که تلاوتش حدود یک و نیم ساعت ادامه پیدا کرد. سال ۱۹۵۱ نقطه عطفی برای این قاره شهیر قرآن کریم بود زیرا وی در این سال مجوز تلاوت قرآن کریم در رادیو مصر را به دست آورد و از نکات جالب درباره حضور عبدالباسط در رادیو قاهره این است که پس از پخش تلاوتهای وی از رادیو اقبال مردم به رادیو بالا رفت و فروش این وسیله ارتباطی در کشور مصر رونق گرفت.
پس از پخش تلاوتهای عبدالباسط در رادیو مصر شهرت این قاری در جهان اسلام گسترش یافت و دعوتنامههایی از کشورهای مختلف به دست عبدالباسط رسید و وی از شرق تا غرب عالم برای تلاوت آیات الهی سفر کرد. از نکاتی که درباره سفرهای عبدالباسط به کشورهای مختلف میتوان به آن اشاره کرد، گرایش بسیاری از غیرمسلمانان به دین اسلام پس از شنیدن تلاوت این قاری شهیر بود.
خود عبدالباسط در این باره میگوید: در یکی از سفرها به کشور آمریکا در شهرهای مختلف تلاوت کردم اما در ایالت لس آنجلس ۶ نفر پس از شنیدن تلاوت من به تحقیق درباره اسلام پرداختند و مسلمان شدند. وی در جای دیگر در خاطراتش از سفر به کشور اوگاندا میگوید دو سفر به اوگاندا داشتم که در یکی از سفرها ۷۲ نفر و در یکی از سفرها ۲۰ نفر پس از شنیدن صدای من مسلمان شدند. در این سفر یک خانمی که گوینده تلویزیون بود پس از تلاوت خواست دست من را ببوسد که مانع شدم از آنها خواستم که شرایط را برای حضور وی در سفر حج مهیا کنند این زن گوینده تلویزیون به اسلام گروید و من هم نام آمنه را برای او انتخاب کردم.
درباره پخش تلاوتهای عبدالباسط از رادیو مصر نقل است که روزهای شنبه هرهفته ساعت ۸ تلاوت این قاری نامدار از رادیو پخش میشد و در این ساعت بسیاری از مردم به استماع تلاوت وی میپرداختند و در کنار رادیو قرار میگرفتند و در سکوت محض به نوای آسمانیاش گوش میدادند.
تلاوت سوره مبارکه اسرا توسط عبدالباسط در مسجدالقصی یکی از تلاوتهایی است که خود عبدالباسط همواره در مرور خاطراتش از آن یاد میکند. وی پس از اشغال فلسطین همواره از این اتفاق ابراز ناراحتی میکرد و نسبت به ظلم بر فلسطینیان ابراز انزجار میکرد. حتی آرزو داشت با آزادی فلسطین بتواند بار دیگر در مسجدالاقصی تلاوت کند و خاطراتش را تجدید کند.
این قاری نامدار مصری ۱۱ شامل فرزند ۷ پسر و چهار دختر داشت که برخی از فرزندان راه پدر را در پیش گرفتند اما هیچگاه نتوانستند آوازه پدر را دست یابند.
سرانجام شیخ عبدالباسط محمد عبدالصمد در روز ۳۰ نوامبر ۱۹۸۸ میلادی بر اثر بیماری دیابت و سرطان حنجره دار فانی را وداع گفت و امروز با وجود گذشت ۳۱ سال از وفات قاری نامدار جهان اسلام هنوز تلاوتهایش در محافل مختلف دنیا پخش و اساتید قرآن از این تلاوتها برای آموزش قاریان جوان و نوجوان استفاده میکنند.
در ادامه یکی از تلاوتهای شاهکار این قاری فقید شامل آیات ۲۰ تا ۳۵ سوره مبارکه مائده، آیات ۳۱ تا آخر سوره مبارکه نبأ و سوره مبارکه شمس تقدیم میشود.