۳۰ دی ۱۴۰۳ ۲۰ رجب ۱۴۴۶ - ۵۱ : ۱۱
عقیق:از زمانى که قیام امام حسین (ع) با آن شرایط اتفاق افتاد، پرسشهایی مطرح شد که انگیزه اصلى امام (ع) از این اقدام چه بوده است؟ آیا دعوت کوفیان فلسفه قیام آن حضرت بوده؟ آیا دستیابى به حکومت، علت اصلى این نهضت بوده است؟ اگر هدف اصلى قیام، اصلاح وضعیت امت و جامعه اسلامى بود، آیا حضرت نمىتوانست به شیوه مسالمتآمیز به هدف خویش جامه عمل بپوشاند؟ و دهها سؤال و ابهام دیگر.
بر اساس آنچه از روایات و نقلهای تاریخی به دست ما رسیده، چهار هدف را براى فعالیتهاى امام حسین (ع) در عصر حاکمیت یزید از جمله احیاى مظاهر و نشانههاى اسلام اصیل و ناب محمدى (ص)، اصلاح و بهبودى در وضع شهروندان، مبارزه با ستمگران اموى برای تأمین امنیت مردم ستمدیده و فراهم ساختن بسترى مناسب براى عمل به احکام و واجبات الهى میتوان مطرح کرد.
شاهد این مدعا متن وصیتنامهای است که سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) هنگام خروج از مدینه و در زمان وداع با برادرش محمد بن حنفیه براى وى نوشت: «انِّى لَمْ اَخْرُجْ اَشِراً وَ لا بَطِراً ولا مُفْسِداً وَ لا ظالِماً، وَ اِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الِاصلاحِ فِى اُمه جَدِّى محمد (ص) اُریدُ اَنْ آمُرَ بِالْمَعْروفِ و اَنْهى عَنِ المُنْکَرِ و اَسیرَ بِسیره جَدِّى محمد (ص) و اَبى عَلىِّ بنِ اَبِى طالِب (ع)؛ من از روى سرمستى و گستاخى و تبهکارى و ستمگرى از مدینه خارج نشدم؛ بلکه براى اصلاح امت جدم خارج شدهام. مىخواهم امر به معروف و نهى از منکر کنم و به سیره جد و پدرم على بن ابیطالب (ع) عمل کنم. با توجه به اهمیت موضوع و آغاز ماه محرم بر آن شدیم که در سلسله مصاحبههایی به بیان علل قیام امام حسین (ع) بپردازیم که در بخش ششم آن با حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی رئیس مرکز پژوهش های علوم انسانی اسلامی «صدرا» گفتوگو کردیم که در ادامه میآید:
مسأله اصلی جامعه اسلامی در دهه ۶ هجری/ مهمترین دلیل دگردیسی اندیشه خواص
چرا بعد از ۵ دهه پس از رحلت پیامبر (ص) شاهد رسوخ فساد در بدنه حاکمیت اسلام به ویژه نزد آقازادهها بودیم؟ در واقع چه عواملی منجر شد که امام حسین (ع) علیه این فساد سازمانیافته قیام کنند؟
پاسخ سؤال شما را میتوان از متن بیانات امام حسین (ع) در طول حرکت از مدینه به سمت مکه و سپس از مکه به کوفه پیدا کرد. امام (ع) در روز عاشورا و در شرایطی که لشکر یزید حاضر به گوش دادن به نصایح و مواعظ امام نبود، فرمودند: در اثر هدایاى حرامى که به دست شما رسیده و در اثر غذاهاى حرام و لقمههاى غیر مشروعى که شکمهاى شما از آن انباشته شده، خدا این چنین بر دلهاى شما مهر زده است، واى بر شما! آیا ساکت نمىشوید؟
دقت بفرمایید که قیام امام حسین (ع) فقط به خاطر روی کار آمدن چند نفر فاسد به عنوان هیأت حاکمه مسلمین نیست- هر چند از نظر امام همین هم خیلی مهم است- مسأله اصلی این است که جامعه سال ۶۱ هجری، ابتدا خواص و نخبگان جامعه و سپس بخش مهمی از عامه مردم این منکر بزرگ و ویرانگر را منکر نمیدانند و نه تنها با آن مقابله نمیکنند، بلکه با آن و خواستههای نامشروعش همراهی دارند.
همان طور که در فرمایش امام (ع) ملاحظه کردید، یکی از مهمترین دلایل این دگردیسی، لقمههای حرام، فسادها و مظالم اقتصادی است که خود این فساد اقتصادی، مولود یک چیز بدتر یعنی دنیاپرستی و تبدیل دنیا به الهه و در نتیجه، دور شدن از جوهر تفکر الهی است.
عامل فراگیر شدن فساد در امت اسلامی/ خواص جامعه ما به خط اصیل اسلام وفادار است
نقش آقازادهها در انحراف جامعه اسلامی به چه میزان است؟
حالا شما در سؤالتان میفرمایید آقازادهها! من این حرف را مطلقا قبول ندارم. فساد فقط محصول این طیف نیست، هر چند اگر این طیف وارد چرخه فساد اقتصادی بشود، لطماتش به جامعه اسلامی مخربتر است. دگردیسی زمانی اتفاق میافتد که لایههای گوناگون جامعه دچار جابجایی ارزشی میشوند.
از طرف دیگر، من تطبیق شرایط آن دوران را با فساد اقتصادی امروز غلط میدانم. در شرایط کنونی جامعه، نه ابعاد فساد آن قدر بالاست و نه جامعه اعم از خواص و عوام با آن موافق است. امروز خواص و نخبگان جامعه ما به خط اصیل اسلام وفادار است و در مقابل فساد عکسالعمل تند نشان میدهند.
اینکه گفته میشود پدیده آقازادهها، بله! درست است. اما به هیچ وجه فراگیری ندارد. ما در کشورمان آقازاده خوب و خدوم کم نداریم. مراقب باشیم به انقلاب و جامعه خودمان ظلم نکنیم. البته هشدار لازم است. همه باید بدانند اگر ویروس دنیاپرستی وارد جامعه علی الخصوص خواص شد، چگونه یک جامعه را به سرعت به تباهی میکشاند.
منبع:فارس