گفتگوی خواندنی با مداح مشهور

عقیق:خانواده برزگ طاهری که همه همانند پدر بزگوارشان مداح اهل بیت هستند. از محله مذهبی و صمیمی نازی آباد، بیرق امام حسین(ع) را بر دوش گرفتند و پیشاپیش همه در سوگ آقا و مولای شیعیان مداحی کردند. حاج مرتضی طاهریان در سفر خود به بیرجند با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» گفتگو کرد.

*مداحی را کجا شروع کردید؟ قبلا خانواده شما هم مداح بودند؟

من مداحی را در خانواده شروع کردم. ما تا چشم باز کردیم، پدرمان جزو مداحان مطرح زمان خودش بود و مداحی بود که با عمل و رفتار و کردار خود به ما این را عملا آموخته بود. مداحی یک جایگاه مقدس است، که باید در همه خصوصیات آن، رنگ و بویی از اهل بیت(ع) باشد.

از همان کودکی ادبیات و شعر را می شناختم و روش روضه خواندن را بلد بودم. کلاس دوم دبستان بودم مجلس چند هزار نفری را می رفتم و از کلاس چهارم و پنجم دبستان با مرحوم آقای کافی آشنا شدم، آن موقع جمعیت 15 هزار نفری می آمدند و همان جلسه اول که مرحوم کافی من را دید این را دریافت کرد، که می تواند جلسات چند هزار نفری را در اختیار من بگذارد.

*اولین مداحی رسمی شما کجا بود؟

اولین بار بصورت رسمی در دبستان برای دانش آموزان خواندم؛ سالی یکی دو نوبت از ماه مبارک رمضان مسئولان مدارس تهران افطار مدرسه ما دعوت می شدند و ما سر میز ایستاده برای آنها می خواندیم، اما اولین جلسه رسمی را همراه مربی مان که تشویق ایشان برایم موثر بود و همراه بچه ها در شب نیمه شعبان در مسجد محل مان خواندم، که من در پله دوم منبر ایستادم و شعر خواندم.

* نزدیک انقلاب بود؟

نه حدود سال 50 بود، یعنی نیم قرن قبل، گاهی سابقه مداحی من را می پرسند، می گویم«نیم قرن»؛ در جلسات هیئت های محلی جوانان و نوجوانان می خواندم و بعد براساس اتفاق زیبایی با حاج آقای کافی مرتبط شدم، آن زمان مداح استخوان دار کشوری به تعداد انگشتان یک دست نداشتیم، فقط سه مداح بزرگ در کشور بود که یکی از آنها مرحوم حاج محمد علامه بود.

*تفاوت سبک و شعر مداحی سنتی با مداحی های جدید؟

آن موقع یک روش بسیار خوبی متداول بود و حضرت آقا هم در دیدار با مداحان که هر سال دارند، چند مرتبه به این موضوع تاکید کرده اند و متاسفانه مثل همه جای کشور که مسئولان گوش نمی کنند، در این زمینه هم خیلی توجه به رهنمودهای ایشان نشده؛ ایشان می فرمودند؛«قدیم ها در شعرها پندیات خوانده می شد و اینها اثرگذار بود، چون گاهی یک بیت شعر یک مداح کار یک ساعت سخنرانی را می کند، چراکه اثرگذارتر، کوتاه و به موقع و به جا است».

باید گفت آن موقع شعرها پیام داشت، الان هم شعرهای خوبی گفته می‌شود، اما برخی از مداحان جوان با جمعیت‌های فراوان ایجاد موج احساسی و نغماتی دارند، اما هیچی در محتوا ندارد، گاهی مداح یک ساعت می خواند و فقط می گوید:"ازت یک کربلا می خوام".

یک جلسه ای با یک فردی هم منبر بودیم، شب دوم و سوم جلسه دیدم هی این را تکرار می کند که "ازت یه کربلا می خوام" گفتم آقا ببینید هزینه کربلاش چقد میشه من بدم بره. آخه این که نشد. این همه جوان را معطل کردن که فقط ازت یک کربلا می خوام، مداحی مسئولیت دارد، ما باید اثرگذار باشیم.

 کربلا قبله عاشقان اهل بیت و منتهای آرزوی هر حسینی زیارت آن است، اما در سال 10 بار بروی هم سیر نمی شویم، چون امام حسین(ع) کاری برای اسلام کرده، که هیچ کسی نکرده اما این که کل جلسه بگی کربلا نشد، این که نشد.

یک مداح باید رسالت خود را ادا کند و در جلسه چیزی به مخاطب و مستمع تعلیم بدهد، که برای دنیا و آخرت او مفید باشد، ایجاد موج احساسی لحظه ای است و تمام می شود، در حالی که وظیفه داریم، اثرگذار باشیم و مطلبی را در شعر خودمان ارائه کنیم و شعر ما محتوایی داشته باشد، که مخاطب را جلوتر ببرد.

*آیا مداح باید سیاسی باشد و در مورد مسائل روز هم بخواند؟

مسائل روز را حضرت آقا تاکید کردند، که این کار بشود، اما این هنرمندی و استادی می خواهد؛ سیاسی بودن به معنی سیاسی بازی نیست، به معنی خطوط کلی سیاسی مورد نظر مقام معظم رهبری است. باید مردم را ولایت مدار و ولایت پذیر بار آوریم، باید به مردم بگوییم که ای مردم این رهبر شما زندگی اش در حد فقیرترین آدم است، اگر برای کسی امکانش باشد، که برود و خانه آقا را ببیند، دیوار قدیمی و ساده که فردی از خراسان جنوبی هم بگویی بیا اینجا زندگی کن می گوید این دیوار رو حداقل به یک شکلی رنگی بزنید.

مقام معظم رهبری چهار تا پسر دارند، که هر چهار نفر مستأجرند، اما دشمن در فضای مجازی این همه جو سازی علیه فرزندان حضرت آقا، به خصوص آقا سیدمجتبی خامنه ای می کند؛ هر چهار پسر آقا تقریبا مجتهدند، بیرون آنها را ببینید نمی شناسید که پسرهای رهبر مملکتند، چون ساده زندگی می‌کنند و اهل دخالت در هیچ امری نیستند، و آقا به آنها اجازه نمی‌دهد.

اینکه ما خط ولایت را به مردم معرفی کنیم این همان سیاستی است که شهید مدرس فرمود: "سیاست ما عین دیانت ما است". اما سیاسی‌گری و اینکه امروز بگوییم، به که رای بدهید و فردا ببینم گندش در آمد، بگوییم به اون یکی دیگر رای بدهید، این ضربه به جایگاه معنوی مداحی اهل بیت(ع) می زند.

*اولین بار که بیت رهبری دعوت شدید کی بود و بهترین هدیه ای که گرفتید چی بود؟

اولین بارش را یادم نیست چون خیلی توفیق  داشتیم و در محضر آقا خواندیم، اما هدیه که چند بار چفیه از آقا گرفتیم و به پسر و دخترمون دادیم؛ بهترین هدیه ای که نصیب من شده، چهار تا از نوه‌های من را حضرت آقا اذان و اقامه را در گوش آنها خوانده اند.

* شده مردم برای کارهای خود به شما مراجعه کنند و شما هم سفارش کسی را بکنید؟

یک وقت کسی به ما مراجعه می کند و گرفتار و مظلومی است، که حق او ضایع شده است، در حد  توان آنها را معرفی می کنیم، که کارشان انجام شود، اما برای خودمان نه تا الان نبوده موضوعی که سفارش کنم.

*کدام کشورهای اسلامی و اروپایی برای مداحی رفتید؟

بله هم اسلامی و هم غیر اسلامی رفتم. اروپا چندین سال رفتم، مرکز اسلامی لندن و هم در اتریش، مرکز اسلامی امام علی(ع) در وین چندین سال رمضان ها آنجا برنامه داشتم، یک سال آلمان دهه عاشورا در شهر فرانکفورت و دو سه سال هم مسجد امام حسین(ع) دبی رفتم.

واکنش مردم در کشورهای اروپایی به عزاداری چطور بود؟

اونجا مثل آدم های تشنه می ماند، که به دنبال آب هستند، یادمه یک سال در شب 23 رمضان بود، در مرکز اسلامی لندن جمعیت زیاد، چراغ ها خاموش بود، داشتم برای حضرت علی(ع) روضه می‌خواندم و چنان خانم ها شیون می زدند؛ یک خانمی در آخر سالن شیون می زد و یک روسری هم سرش کرده بود که معلوم می شد، فقط به احترام مرکز سرش کرده است، اما چنان گریه می کرد و می لرزید! که واقعا معلوم بود آنجا تشنگی در این زمینه ها بیشتر است.

*شما کلاس هم دارید؟

 الان به جهت گرفتاری هایی که داریم، «نه»؛ اما دنبال فرصت هستم، که اگر عمری باشد یک حرکتی بکنم. الان خانه مداحان در تهران کلاس هایی را روزهای دوشنبه گذاشته که من هر دو سه هفته ای یک بار برای موضوع دعا می روم، اساتید خوبی را دعوت کرده اند.

البته از سال 60 کلاس هایی را داشتیم، که یکی از شاگردان خوب کلاس های ما حاج سعید حدادیان است.  چند سفر هم با هم جبهه رفتیم، برای خواندن رفتیم گردان مقداد و دیگه قلابش گیر کرد و  آنجا ماند.

*امروز کدام مداح را از نظر شعر و سبک بیشتر می پسندید؟

این دو سه تایی که با ما انس داشتند، حاج سعید حدادیان، حاج محمود کریمی، حاج محمدرضا طاهری اینها مورد پسند هستند، مخصوصا اخوی(حاج محمدرضا طاهری) و پسرشان حسین طاهری که بنده حسین آقا را پدیده قرن می دانم و واقعا این طوری است، مداحانی مانند باسم کربلایی را داریم در جهان اسلام که دیگه هرگز تکرار نمی شود، در عرب ها مثل باسم بعید است تکرار شود، حسین هم اینگونه است.

*مداحان جوان چرا از شور خوانی  شروع می کنند؟

چون دعاخوانی و روضه خوانی سخت است و نیاز دارد که یک عمر کار کنید تا آدم به قله برسد، ولی شورخوانی یک صدای حداقلی داشته باشی و آهنگی یاد بگیری می توانی با احساسات بازی کنی؛ مداحی معیار و اصول دارد، بی بندوباری و کنسرت نیست.

*آرزوی شما؟

این که ان شاءالله جوانان بفهمند، خیر دنیا و آخرت آنها در این کشور و زیر سایه ائمه اطهار علیه السلام و ولایت است، این سرابی که دشمن دارد درست می کند، انسانهای افسرده و پژمرده می سازد.

متاسفانه دشمن برخی حرکت‌های زشت مانند سگ نگه داشتن در منزل و ازدواج سفید را  به فرهنگ ما وارد می‌کند و چیزهایی که با شان ملت و فرهنگ دینی و شیعی سنخیت ندارد؛ خود غربی ها در زندگی به پوچی رسیده اند. غربی ها حالا دارند برمی گردند به سمت دین، و کلیساهای آنها دارد، دوباره رونق می گیرد.

آروزی دیگرم این است که پرچم این نظام در دست پرچمدار نظام مان بماند و تحویل صاحب آن بشود که ان شاء الله امیدواریم این طوری باشد.