تمام خاصیت ماه رمضان از چشمه شب قدر می‌جوشد

عقیق:ماه مبارک رمضان پرفضیلت‌ترین ماه سال بین ماه‌های قمری شمرده می‌شود، در احادیث از آن با عنوان سیدالأیام یا سَرور ماه‌ها یاد شده است. نزول اولین آیات قرآن در این ماه شریف و وجود شب‌های قدر به‌عنوان شبی که تمام مقدرات مخلوقات در آن رقم می‌خورد بر شرافت ماه مبارک رمضان افزوده است.

امام صادق(ع) در روایتی با اشاره به جایگاه ماه مبارک رمضان در بین سایر ماه‌ها و نیز جایگاه شب قدر در این ماه شریف فرمود: «شماره ماه‌ها نزد خدا در کتاب خدا آن روز که آسمان‏ها و زمین را بیافرید، دوازده ماه مقرر شد؛پس نخستین آن ماه‌ها، ماه خداست، و آن ماه رمضان است، و قلب ماه رمضان شب قدر است‏...؛ إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فِی کِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ(توبه36)‏ فَغُرَّةُ الشُّهُورِ شَهْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَلْبُ شَهْرِ رَمَضَانَ لَیْلَةُ الْقَدْرِ ... (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏4، ص: 66)

این روایت دارای دو بخش است: اول اینکه امام صادق(ع) با استناد به آیه36 سوره توبه تعداد ماه‌ها را دوازده عدد معرفی کردند؛ و منظور آن است که تمام ماه‌ها از ابتدای خلقت آسمان‌ها و زمین وجود داشت که سرآمد آنها ماه رمضان محسوب می‌شود.

دوم اینکه امام صادق(ع) به جایگاه شب قدر در ماه مبارک رمضان اشاره کرده و فرمودند قلب این ماه شب قدر است. از این منظر شب قدر سوای اینکه در یک بازه زمانی بین شبهای نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم قرار دارد، دارای ظرفیت نهفته معنوی و نیز دارای یک حیات معنوی است.

برای درک بهتر این فراز از کلام حضرت نیاز است به برخی شاخصه‌ها و وظایف قلب اشاره شود. مهم‌ترین خاصیت قلب، زندگی بخشیدن به انسان‌ها و حیوانات است و در واقع حیات این موجودات بستگی به حیات قلب دارد. به گونه‌ای که اگر لحظه‌ای متوقف شود، آن‌ها را با چالش‌های خطرناک مواجه می‌کند. از این جهت می‌توان نتیجه گرفت شب قدر نسبت به ماه مبارک رمضان همین جایگاه را دارد؛ یعنی آنچه که به ماه مبارک رمضان حیات می‌بخشد، همان شب قدر است. بر این اساس می‌توان گفت مقطع زمانی شب قدر مقطع امضای نهایی تقدیرات امور خلایق است و می‌توان گفت در تمام این ماه جریان دارد. 

دومین ویژگی قلب، تپندگی و پمپاژ خون به سراسر بدن است. قلب خون را به شش‌ها می‌فرستد تا غنی از اکسیژن شود و سپس آن را به تمام بدن تلمبه می‌کند. یعنی خون ابتدا از طریق سیاهرگ‌ها وارد دهلیزها می‌شود و پس از آن به درون بطن‌ها می‌رود. بطن راست قلب، خون بدون اکسیژن را به شش‌ها تلمبه می‌کند و بطن چپ قلب، خون اکسیژن‌ دار را با قدرت به تمام بدن می‌فرستد. با این توصیف شب قدر نیز  دارای چنین جایگاهی است. یعنی تمام اوصافی که به ماه مبارک رمضان نسبت داده شده از جمله رحمت، مغفرت، برکت و ... از چشمه شب قدر نشأت می‌گیرد.