راه های جلب محبت خدا در ماه شعبان

عقیق:ماه شعبان المعظم بنابر تصریح روایات و سخن بزرگان از بهترین فرصت ها برای اصلاح سبک زندگی و آراستن آن به اخلاق و معنویت به شرط رعایت شروط و دستورالعمل های خاص اما آسان است؛ از این رو، در گفت وگو با حجت الاسلام والمسلمین «محمدتقی سبحانی نیا»، عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث درباره وجوه عظمت این ماه و نیز راه های بهره مندی حداکثری از برکات آن گفت وگو کرده ایم که مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

سرّ عظمت ماه شعبان چیست و چه چیز باعث می شود تا این ماه در مقایسه با دیگر ایام و ماه ها فرصت ارتباط با خدا و بهره مندی به اخلاق و معنویت را بیشتر فراهم کند؟

به طور کلی متون وحیانی اعم از قرآن و حدیث به ویژه در بخش حدیث، بیانگر آن است که معصومان(ع) از طرق مختلف کوشیده اند بندگان را به سمت خدا سوق داده و بین خدا و بنده رابطه ای دوسویه بر قرار کنند.

علاوه بر این، می بینیم خدای متعال برخی از ایام و ماه ها و نیز برخی مکان ها را شریف قرار داده تا بندگان به برکت آنها بتوانند استفاده حداکثری در برقراری ارتباط با خدای متعال داشته باشند. برای مثال «مسجدالحرام» ازجمله این مکان ها و سحرگاهان و روزهای جمعه ازجمله این زمان ها است.

همچنین، در میان ماه های سال سه ماه شریف رجب، شعبان و رمضان هم ازجمله ظرف های زمانی است که خدای متعال تقدیر کرده تا به دلیل برکت و شان خاص شان بهترین بهره ها از آنها برده شود، چنان که پیامبر اکرم(ص) فرمودند: رجب ماه خدا، شعبان ماه من و رمضان ماه بندگان خدا است.

در ماه شعبان المعظم که به ماه رسول خدا(ص) شهرت دارد، خدای متعال فضل و رحمت خویش را برای بندگان گسترانیده شبیه به وقتی که سفره نعمت گسترده می شود.

راه بهره مندی از این خوان گسترده در شعبان المعظم چیست؟

درباره چگونگی بهره بردن از این سفره گسترانیده شده در روایات توصیه بسیار است؛ برای مثال در روایات آمده یکی از راه های استفاده از این ماه، روزه شعبان المعظم است، چنان که در روایت از پیامبر(ص) آمده که فرمودند: مرا در این ماه شریف با روزه گرفتن یاری کنید. یا در روایتی دیگر آمده: یک روز روزه در ماه شعبان ثواب بهشت را دارد.

از دیگر راه های این بهره مندی صلوات بسیار فرستادن بر حضرت محمد(ص) و آل محمد(ص) است. باید توجه داشت پیامبر اکرم(ص) حبیب الله، یعنی محبوب خدا است و ما با صلوات بر حبیب خدا درود می فرستیم و بواسطه این درود مورد لطف خدا قرار می گیریم، لذا صلوات، آسان ترین و کم هزینه ترینِ عبادات است.

برای همین هم توصیه موکد می شود که در ماه شعبان ذکر شریف صلوات را جزء برنامه ها و اذکار شخصی و روزانه قرار دهیم.

آیا راه استفاده از برکات شعبان فقط صلوات است یا مسیرهای دیگری هم در این باره وجود دارد؟

از دیگر اعمال موکد برای بهره مندی از برکات ماه شعبان المعظم «دادن صدقه» است؛ با عنایت به درگیر شدن مناطقی از کشور به سیل در روزهای آغازین سال و تخریب شدید خانه و زندگی مردم درخواست می شود در این ماه ایثار و انفاق مالی و جانی بسیار مدنظر باشد، چراکه اکنون جای ایثار، انفاق و فداکاری است حتی اگر به خودمان سخت آید تا این ایام بلا بگذرد و سیل را با انفاق و مهر در حق یکدیگر فرو بنشانیم.

باید توجه داشت بهترین فرصت برای جلب رحمت و لطف الهی، کمک به نیازمندان است.

از دیگر راه های بهره مندی از فضایل شعبان المعظم، «استغفار» است هم با طلب مغفرت برای گناهان و هم زمینه سازی برای تشرف به ضیافت الله؛ کسی که با آمادگی به ماه مبارک رمضان وارد شود، بهره بیشتری از آن می برد.

با توجه به آنکه در ماه شعبان مناسبت ها و اعیاد متعددی واقع شده، این مناسبت ها چه ظرفیتی را برای اصلاح سبک زندگی فراهم می کنند؟

ما در ماه مبارک شعبان مناسبت های متعددی در ارتباط با موالید ائمه معصوم(ع) و بزرگان مذهب داریم، چنان که آغاز این ماه ولادت امام حسین و امام سجاد علیهماالسلام و نیز حضرت ابوالفضل العباس(ع) و در نیمه آن ولادت قطب عالم امکان حضرت صاحب الزمان(عج) واقع شده که فرخندگی این ماه را برای ما دوچندان می کند.

برای مثال احیای شب نیمه شعبان بسیار توصیه شده و فضیلت بسیار دارد که باید از این فرصت مهیا هم برای بههر مندی بیشتر از برکات شعبان و هم ارتباط با امام زمان(عج) استفاده کرد تا هر چه بیشتر برای ظهور و همراهی حضرت حجت(عج) آماده شویم.

اکنون که دنیا پر از ظلم و ستم شده، ارتباط با امام زمان(عج) و امید به ظهور ایشان است که ما را امیداوار می کند؛ لذا ضرورت وجود این امید در حیات ما اقتضاء می کند که ارتباط خود را با ولی عصر(عج) بیش از گذشته برقرار و تقویت کنیم و حضرت بقیه الله الاعظم(عج) را آگاه و ناظر بر اعمال و رفتار خود بدانیم و بکوشیم در پرتوی ارتباط موثر با ایشان و معنویت و اخلاقی که از این طریق حاصل می شود، زمینه ظهور را فراهم کنیم تا بساط ظلم و جور در زمین برچیده شود.

مقام معظم رهبری در بیانیه «گام دوم انقلاب» بر آراستگی به معنویت و اخلاق برای تمدن سازی تاکید کرده اند، ماه شعبان و مناجات ها و ادعیه اش در این باره چه ظرفیت هایی را ایجاد می کند؟

یکی از راه های بسیار ارزشمند در تامین و نهادینه کردن اخلاق و معنویت در وجود انسان، ارتباط معنوی با خدا است و این ارتباط از طریق ادعیه ممکن می شود، بدون دعا نمی دانیم و نمی توانیم که با خدا مرتبط شویم. اساساً هر دعایی یک جلوه و نورانیت از این ارتباط را ترسیم می کند.

ازجمله بهترین این ادعیه، «مناجات شعبانیه» است که با تامل و کاربستِ فرازها و معارف آن می توان سبک زندگی را متحول و اخلاق و معنویت را بر آن حاکم کرد.

به عبارت بهتر، مناجات شعبانیه فرصتی را فراهم می کند تا از روزمرگی ها و کسالت های سبک زندگی رها شده و زندگی فراتر از ماده برای خود مهیا کنیم.

برای درک این عمق و غنای معارف، اخلاق و معنویت در مناجات شعبانیه لازم نیست حتما آن را کامل بخوانیم بلکه مرور تک به تک فرازها همراه با تامل در معنی و ترجمه این مناجات می تواند انقلابی روحی در انسان ایجاد و مسیر ارتباط سازنده و موثر او با خدا را فراهم کند مشروط بر آنکه با مضامین و معانی ادعیه انس گرفته و صرفاً به لفظ عربی دعا بسنده نکنیم.

یکی از مشکلات ما در خواندن دعا عدم فهم و تسلط به زبان عربی است که می توان با قرائت همراه با ترجمه این مشکل را تا حد زیادی برطرف کرد.

منبع:شبستان