راه مبارزه با وهابیت، ترویج گفتمان وحدت است

حجت‌الاسلام‌والمسلمین ربانی‌منش معاون راهبردی جامعه ایمانی مشعر طی سخنانی در این نشست با بیان اینکه ضرورت حفظ وحدت اسلامی در برابر دشمنان قسم خورده نهضت اسلامی بر کسی پوشیده نیست، اضافه کرد: وقتی دو امر هیأت و وحدت اسلامی را کنار یکدیگر قرار می‌دهیم و کمی در مورد جوانب هر دو تفکر و تأمل می‌کنیم، به وضوح می بینیم که یکی از مهم ترین خاستگاه‌های وحدت و عدم وحدت می‌تواند شیوه برگزاری مراسمات دینی و به اصطلاح هیأت باشد.

وی با تأکید بر اینکه حفظ وحدت اسلامی در مراسم‌های هیأت باید موردتوجه قرار گیرد، عنوان کرد: تحقق این امر نیازمند ارائه الگوی مشخصی است که امیدواریم در این نشست بتوانیم به این الگو برسیم.

وی ادامه داد: در این نشست ابتدا به بحث معناشناسی واژه وحدت اسلامی خواهیم پرداخت و بعد از آن به تبیین اجزای اصلی وحدت اسلامی در مراسمات دینی و ارتباط بین این اجزا می‌پردازیم.

گفتنی است، حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی فرمانیان معاون پژوهشی دانشگاه ادیان و مذاهب و حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی مسائلی نویسنده و پژوهشگر حوزه وحدت اسلامی در این میزگرد به ایراد سخن پرداختند.

معاون پژوهشی دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: برخی از منبری‌ها و مداحان برای یک فضای بین‌المللی تربیت نشده‌اند درحالی‌که هیأت‌های فعلی جهت بین‌المللی پیدا کرده است به همین علت سخنرانان و مداحان باید به بُعد بین‌المللی هیأت توجه و سخنان و عملکردهای خود را با این بعد هماهنگ کنند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی فرمانیان در میزگرد تبیین الگوی حفظ وحدت اسلامی در مراسم دینی که در یازدهمین نشست از سلسله نشست‌های هیأت پژوهی در سالن جلسات ساختمان خاتم قم برگزار شد، با اشاره به اینکه معنای وحدت مسلمین، وحدت در هدف است، اظهار کرد: باید در مقابل دشمنان در کنار یکدیگر قرار گیریم تا بتوانیم از آرمان‌ها و داشته‌های خود حراست و به سمت اهداف آینده کنیم.

وی از وحدت سیاسی مهم‌ترین نوع وحدت نام برد و اضافه کرد: در این نوع وحدت روابط میان مسلمانان تعریف می‌شود اما اکنون ما در سطح جهان اسلام در این حوزه با مشکلاتی روبرو هستیم.

معاون پژوهشی دانشگاه ادیان و مذاهب خاطرنشان کرد: مردم باید به سمت وحدت حرکت کنند و علما و محققان و پژوهشگران نیز باید در عرصه تقریب مذاهب تلاش کنند چراکه تقریب موجب قوی‌تر و پررنگ‌تر شدن وحدت است.

وی با بیان اینکه توجه جوامع اسلامی به وحدت‌های اجتماعی و فرهنگی نیز اهمیت بسیاری دارد، عنوان کرد: در تقریب به دنبال نزدیک کردن اندیشه‌ها هستیم اما در وحدت به دنبال قرار گرفتن گروه‌های مختلف برای رسیدن به هدف‌های مشترک هستیم.

فرمانیان تصریح کرد: برخی از منبری‌ها و مداحان برای یک فضای بین‌المللی تربیت نشده‌اند درحالی‌که هیأت‌های فعلی سمت و جهت بین‌المللی پیدا کرده است به همین علت سخنرانان و مداحان باید به بعد بین‌المللی هیأت توجه و سخنان و عملکردهای خود را با این بعد هماهنگ کنند؛ انقلاب اسلامی کاری کرده که مفاهیم هیأت‌ها در سطح بین‌المللی انعکاس یابد به همین علت باید از واژه‌ها و بیان‌های تحریک‌آمیز که در سطح بین‌المللی خطرات سنگینی را به دنبال دارد پرهیز کنیم.

وی با تأکید بر اینکه تبری از فروع دین است، ادامه داد: موضوع مهم نوع ابراز تبری است؛ بنده بارها اعلام کرده‌ام که حاضرم در میان اهل سنت ۱۰ شب برای حضرت فاطمه زهرا(س) سخنرانی کنم و روضه بخوانم بدون اینکه هیچ اتفاقی رخ دهد چراکه در حوزه تقریب و ارتباط با مذاهب، مهم نوع ادبیات است.

وی تصریح کرد: در محرم و صفر صدها برنامه برگزار می‌شود که مباحث مختلف در آن‌ها مطرح می‌شود اما رسانه‌های دنیا این مجالس را منعکس نمی‌کنند درحالی‌که اگر یک توهینی در مجلسی مشاهده شود در سطح دنیا منعکس می‌شود.

فرمانیان از کم‌کاری رسانه‌ها در حوزه تقریب گلایه کرد و گفت: در راستای تقویت تقریب مذاهب می‌توان برخی از سخنان بزرگان که موجب تقریب می‌شود را در فضای مجازی منعکس کرد.

وی با اشاره به اینکه باید میان اهل سنت فعلی و غاصبان حق حضرت علی(ع) تفاوت قائل شویم، عنوان کرد: مشکل ما با اهل سنت این است که باور نمی‌کنند عمر حق حضرت علی(ع) را غصب کرده است اما ما هم باید توجه کنیم که اهل سنت نیز مسلمان هستند و ما به زندگی مسالمت‌آمیز با آن‌ها ملتزم هستیم.

فرمانیان اضافه کرد: درصد قابل توجهی از علمای اهل سنت نسبت به مباحث اختلافی میان شیعه و سنی جهل مرکب دارند که نمی‌خواهند به سمت رفع این جهل حرکت کنند اما این موضوع هم باید بگوییم که شیعه و سنی نسبت به یکدیگر جهل دوطرفه دارند.

وی با بیان اینکه تبری از اصول دین نیست، گفت: فروع دین هم برای ما اهمیت دارد اما ما نباید کینه غاصبان را نسبت به اهل سنت فعلی داشته باشیم؛ اکنون ۸۵۰ میلیون صوفی در جهان داریم که این افراد نسبت به اهل‌بیت محبت دارند اما ما نتوانسته‌ایم جهل مرکب آن‌ها را از بین ببریم.

معاون پژوهشی دانشگاه ادیان و مذاهب تصریح کرد: افرادی که در مجالس عیدالزهرا به کارهای خلاف شرع می‌پردازند مورد تأیید اهل‌بیت(ع) قرار نخواهند گرفت؛ ما باید به این موضوع توجه داشته باشیم که اگر به بزرگان اهل سنت توهین کنیم آن‌ها نیز عملکرد ما را دنبال خواهند کرد.

وی بر لزوم برگزاری کلاس‌های ترویج عقاید شیعی در مناطق اهل سنت تأکید کرد و ادامه داد: ما باید عقاید شیعه را در میان شیعیان حفظ کنیم اما به روابط میان مسلمانان نیز توجه داشته باشیم تا از آسیب‌پذیری جهان اسلام جلوگیری کنیم.

فرمانیان گفت: کل لعن‌های خاص که ائمه اطهار(ع)‌ در آن‌ها از اسم افراد نام برده‌اند ۱۲ مورد است اما به قول علمای دینی این موضوع که ائمه اطهار(ع) و خانواده این بزرگواران زمانی را در روز به لعن به دشمنان اختصاص می‌دادند موضوع نادرستی است.

در ادامه این نشست حجت‌الاسلام‌والمسلمین مسائلی، با اشاره به اینکه هیأت دارای یک صورت درون‌مذهبی است، اظهار کرد: این هیأت نباید به تبلیغ برون‌مذهبی ضربه بزند چراکه گاهی عملکردهای اشتباه موجب زدگی و دشمنی افراد خارج از مذهب می‌شود.

وی از حرکت‌های ناشایست در برخی از مجالس شادی یاد و اضافه کرد: لعن، دشنام‌گویی و توهین به مقدسات اهل سنت به راهکاری برای جذب افراد به سمت دین وهابیت تبدیل شده است و این موارد موجب رفتار شیعه نیز خواهد شد؛ اگر به شیوه عملکرد خود در هیأت توجه نداشته باشیم امکان دارد به وحدت جهان اسلام ضربه بزنیم.

این پژوهشگر و نویسنده حوزوی خاطرنشان کرد: اگر به‌صورت علمی و منطقی حرف خود را در مورد اختلافات میان مذاهب مطرح کنیم شاهد عملکردهای احساسی طرف مقابل نخواهیم بود اما اگر به‌صورت غیرمنطقی به دنبال تهمت باشیم با عملکردهای غیرمنطقی طرف مقابل نیز روبرو می‌شویم.

وی یادآور شد: اینکه بگوییم با برگزاری مجالس لعن از فراموشی تاریخ جلوگیری می‌کنیم موضوع نادرستی است چراکه حقایق تاریخی توسط اهل سنت نوشته شده و منابع نیز همان‌طور که از گذشته تاکنون باقی مانده همچنان ماندگار خواهد بود.

مسائلی با تأکید بر اینکه هدف اصلی ما در تبلیغ شیعه کردن اهل سنت نیست، مطرح کرد: ائمه اطهار(ع) برای همه مسلمانان هستند و به گروه خاصی محدود نمی‌شوند اما نگاه فرقه‌ای به اهل‌بیت(ع) موجب می‌شود که جامعه مخاطبان این بزرگواران را محدودتر کنیم درحالی‌که گفت‌وگو تقریبی با گفت‌وگوی مناظره‌ای تفاوت بسیاری دارد و ما باید در فضای صلح و صفا که اندیشه‌ها منتقل می‌شود به دنبال تبلیغ باشیم.

وی با بیان اینکه ائمه اطهار(ع) به‌عنوان هادیان امت اسلامی بوده‌اند، عنوان کرد: ما اکنون فقط به دنبال ترویج فرقه هستیم و به دین خود که اسلام است توجه لازم را نداریم درحالی‌که هر فرد شیعه در مرحله نخست مسلمان و با اهل سنت برادران دینی است و مصلحت اسلام قبل از مصحلت شیعه مورد تأکید قرار گرفته است.

این کارشناس تقریبی با اشاره به اینکه تنها راه مبارزه با وهابیت ترویج گفتمان وحدت اسلامی است، تصریح کرد: گاهی عملکردهای اشتباه در راستای محکوم کردن اهل سنت موجب تبلیغ وهابیون می‌شود.