ماعون به هر چیزی می گویند که نیاز دیگری را برآورد.
عقیق:ماعون به هر چیزی گفته می شود که در برآوردن نیازی از دیگران در زندگی،
مؤثر است؛ مانند قرضی که به فرد محتاج و گرفتار داده می شود، یا مانند زکات
و هدیه و نیز امانت دادن وسایل خانه به فرد نیازمند. گفته شده است که نصف سوره ماعون مکی و نصف آن مدنی است.
آیات 1 تا 3 در رابطه با ویژگی های کفار، یعنی کسانی که دین را تکذیب می
کنند و آیات 4 تا 7 در مورد نماز ریایی منافقان و بی توجهی آنان به نیاز
نیازمندان است. ترجمه آیات بخش اول چنین است: آیا کسی که دین را
دروغ می خواند دیده ای؟ پس او همان کسی است که یتیم را به سختی می راند و
دیگران را به خوراک دادن بینوا ترغیب نمی کند. روح و حقیقت دین آن است
که دارنده آن سرچشمه خیر و برکت است، و از وجود آنکه حقیقتاً دیندار است و
از دست و پا و زبان و دل او پیوسته خیر می جوشد. احساسات و عواطف آنان در
برخورد با فقیر و مسکین و بینوا به صورت چشمگیری برانگیخته می شود. در
مقابل، کسی که دین را تکذیب می کند، نه تنها نوازش یتیم و رسیدگی به درد
بینوایان و محرومان برایش بی ارزش است بلکه همه چیز را با چشم مادیت می
نگرد، برای محرومان ارزشی قائل نیست، با یتیم با حالت قهر برخورد می کند و
او را از خود می راند، و در رابطه با بینوایان نه خود به آنان طعامی می
خوراند و نه دیگران را به این کار تشویق می کند. ترجمه آیات دسته دوم این است: پس وای بر نمازگزاران. کسانی که از نمازشان غافلند آنها که ریا می کنند و از کمک و تأمین نیاز (نیازمندان) خودداری می ورزند.
صفات دو دسته کافر و منافق در این سوره در کنار هم آمده است. گویا از نظر
دنیا پرستی و اسارت در بند مادیات، هر دوی اینها یک گروهند و نماز ریایی
منافقان همچون بی نمازی کافران است و سودی برایشان ندارد.