آشنایی با کتابهای منسوب به امام رضا(ع)
«عیون أخبار الرضا( ع)» نوشته شیخ صدوق از معتبرترین منابع روایى شیعه، شامل سخنان و بحثهاى امام رضا( ع) با دیگر دانشمندان آن دوران و بسیارى از مباحث مهم اسلامى است.
عقیق:کتابهای حدیثی از مهم‌ترین منابع برای انعکاس اخبار، سیره و تاریخ اهل
بیت عصمت و طهارت(ع) هستند که به کوشش دانشمندان و علما نگاشته شدهاند که
در واقع بابی برای پیوند شیعیان با عترت(ع) ایجاد کردند. به صورت
کلی میتوان گفت کتابهای حدیثی به سه دسته فقهی، معارفی و اخلاقی
دستهبندی میشوند که هر کدام از این کتابها مدخل ورود دانشمندان اسلامی
به مباحث حدیثی بودند، اما برخی از این کتابها در طول تاریخ در بین مردم و
علما از اعتبار بیشتری نسبت به سایر کتابها برخوردار شدند. در این بخش به
معرفی یکی از آنها به نام «عیون اخبار رضا(ع)» خواهیم پرداخت.
«عیون
أخبار الرضا( ع)» نوشته شیخ صدوق از علماى برجسته، چهرههاى سرشناس و از
راویان شیعه در قرن چهارم هجرى است. اصل این کتاب، به زبان عربى است و
روایتهایی درباره امام رضا( ع) و مجموعه احادیثی که از آن حضرت روایت شده،
در آن جمعآورى شده است.
این کتاب از معتبرترین منابع روایى شیعه است
که مانند دیگر کتابهاى شیخ صدوق، از ارزش و اعتبار خاصى برخوردار است و در
شرح و توضیح بسیارى از عقاید شیعه کتابى ارزشمند و مفید است. شیخ صدوق، با
جمعآورى سخنان و بحثهاى امام رضا( ع) با دیگر دانشمندان آن دوران،
بسیارى از مباحث مهم اسلامى را مطرح کرده است.
کتاب « عیون أخبار
الرضا( ع)» در مجموع داراى یک مقدمه و 69 باب است که برخی از بابهای آن
عبارتند از: ذکر اخبارى که وارد شده است در حق مادر آن حضرت و اسم آن
مخدره، ذکر نسخه وصیت موسى بن جعفر(ع)، اخبارى که در باب توحید از امام
رضا(ع) رسیده است، باب مناظره حضرت رضا(ع) در حضور مأمون با اهل ادیان
درباره توحید، اخبارى نادر از حضرت رضا(ع) در موضوعات مختلف، آنچه از امام
رضا(ع) در علل احکام آمده است، ذکر اخلاق حمیده و عبادت و صفات پسندیده
آن حضرت، وفات امام(ع) با زهر مأمون و معجزاتى که از مزار آن حضرت ظاهر
شده و استجابت دعا در آن بقعه.
همچنین بر این کتاب شرحهای مختلفی
نگاشته شده است؛ شرح عیون أخبار الرضا، نوشته سید نعمت الله جزایرى و شرح
عیون أخبار الرضا، نوشته على اصغر بن سید حسین، حکیم بن سید على شوشترى از
جمله شروح کتاب عیون اخبار رضا(ع) است.
از ترجمههای مشهور این
کتاب میتوان از ترجمه و شرح محمد تقى اصفهانى( مشهور به آقا نجفى)، ترجمه
مرحوم علی‌اکبر غفاری و حمیدرضا مستفید و ترجمهاى به نام برکات المشهد
المقدس یاد کرد.
در شماره بعد به معرفی کتاب صحیفه امام رضا(ع) خواهیم پرداخت.
منبع:تسنیم