از امام معصوم(ع) نقل شده است: "هر كه بگريد يا بگرياند يا حالت اندوه و گريه داشته باشد، بر مصيبت امام حسين(ع)، بهشت براي او واجب مي‏شود". اولياي الهي از انبيا تا اوصيا همه بر حسين (ع) گريسته اند. الگوگيري از آن بزرگواران، انسان را براي گريه بر سيدالشهدا (ع) تشويق مي‌كند.

"عبد الله بن فضيل هاشمي" از امام صادق(ع) سؤال مي‏كند: چرا عاشورا روز غم واندوه وعزاداري گرديد اما روز وفات پيامبر اكرم (ص)، اميرمؤمنان (ع)، فاطمه زهرا (س) و امام مجتبي(ع) چنين نشد؟ امام صادق(ع) فرمود: "ان يوم الحسين أعظم مصيبه من جميع ساير الايام... فكان ذهابه كذهاب جميعهم.. . / روز حسين ـ عاشورا ـ از لحاظ مصيبت از تمام روزها عظيم‏تر است زيرا حسين عليه السلام تنها باقي مانده اصحاب پنج گانه كساء است كه رفتن او، مثل رفتن همه آنهاست".

روز عاشورا مصائبي بر خاندان رسالت وارد شد كه در خاطره هيچ آفريده‏اي خطور نمي‌كند و قلم را تاب نوشتن نمي‌باشد! چه جالب گفته است: "فاجعه إن اردتُ أكتبُها مجمله ذكرهُ لمدكر / جرت دموعي فحال حائُلها ما بين لحظ الجفون و الزبر/ مصيبتي بزرگ كه اگر بخواهم آن را گذرا براي ياد آوري بنويسم اشك روانم بين چشم من و برگ‌هاي كتب حايل مي‌آيد." و در ادامه چنین سروده است: "و قال قلبي بقيا عليّ فلا و الله ما قد طبعتُ مِن حجر / بكت لها الأرضُ و السماء دماً بينهما في مدامع حمر/ دلم گفت: به من رحمي كن، به خدا سوگند! از سنگ آفريده نشده‏ام، بر آن فاجعه زمين و آسمان و آنچه بين آن دواست، اشك خون گريست."

رابطه غذا و مکان انسان و احساسات و عواطف او

غذا و آب و هوا و محلي كه مراسم در آنجا برگزار مي‌گردد، در رقت و انفعال انسان و يا عدم آن مؤثر است. مسجدي كه ساختماني قديمي دارد و سال‌ها عزاداران با معرفت و با اخلاص در آنجا در عزاي امامان(ع) اشك ريخته‌اند، در تحريك عاطفه و انفعال انسان نقش مؤثر دارند اما با این همه اگر اشك نريختن هميشگي باشد، حاكي از بيماري دل است كه محتاج درمان است.

پاداش گريه بر امام حسين(ع)

يكي از عواملي كه در گريستن موثر است، نظر به رواياتي است كه در آن ها پاداش گريه ذكر شده است. همچنان که امام معصوم (ع) فرمود: "هر چشمي در روز قيامت به جهت سختي‏ها، گريان است مگر چشمي كه بر امام حسين(ع) گريسته باشد." امام رضا(ع) مي‏فرمايد: "گريه بر امام حسين(ع) گناهان بزرگ را محو مي‏كند".  امام صادق(ع) مي‏فرمايد: "كسي كه به ياد امام حسين(ع) به مقدار بال مگسي، اشك از چشمانش جاري شود، ثوابش بر خداوند است و خداوند به كمتر از بهشت براي او راضي نمي‏شود".

از امام معصوم(ع) نقل شده است: "هر كه بگريد يا بگرياند يا حالت اندوه و گريه داشته باشد، بر مصيبت امام حسين(ع)، بهشت براي او واجب مي‏شود".

تأسّي به پيشوايان معصوم (ع)

اولياي الهي از انبيا تا اوصيا همه بر حسين (ع) گريسته اند. الگوگيري از آن بزرگواران، انسان را براي گريه بر سيدالشهدا (ع) تشويق مي‌كند. در اين جا به مواردي اشاره مي‏شود:

پيامبر(ص)

طبق روايت امام صادق (ع)، روزي فاطمه زهرا(س) به محضر رسول خدا(ص) وارد شد و حضرت را گريان ديد. از علت گريه‏اش پرسيد، رسول خدا فرمود: جبرئيل به من خبر داد كه حسين را گروهي از امت من به قتل مي‏رسانند! فاطمه نيز از شنيدن اين خبر به شدت گريست، ولي وقتي ازمقام بلند فرزندش به خاطر شهادت آگاه گرديد، آرامش و تسكين يافت.

امام علي(ع)

"ابن عباس" مي‏گويد به هنگام رفتن به "صفين" همراه امير مؤمنان بودم. چون در كنار شط فرات به "نينوا" وارد شد، امام با صداي بلند گريست و فرمود: اين محل را مي‏شناسي؟ گفتم: نمي‏شناسم، فرمود: اگر اينجا را مانند من مي‏شناختي، هرگز از اينجا رد نمي‏شدي مگر اين كه مثل من گريه سر مي‏دادي. ابن عباس گفت: حضرت گريه مفصلي كرد، به طوري كه اشك از روي محاسن او جاري شد! ما هم هم صدا با علي(ع) گريه سر داديم. بعد امام افزود: در اين سرزمين كه كرب و بلا ناميده مي‏شود، هفده نفر از فرزندان من و فاطمه به شهادت مي رسند و مدفون مي‏گردند.

امام سجاد(ع)

امام سجاد (ع) كه در كربلا شاهد مصائب دلخراش امام حسين (ع) و ياران با وفايش بود، پس از واقعه عاشورا تا زماني كه در قيد حيات بود، اين رخداد سوزناك را فراموش نكرد و هميشه گريه و سوگواري نمود. او هر وقت مي‏خواست آب بنوشد، تا چشمش به آب مي‏افتاد، اشك از چشمانش سرازير مي‏شد. وقتي علت اين كار را ‏پرسيدند ‏فرمود: چگونه گريه نكنم درحالي كه يزيديان آب را براي درندگان آزاد گذاشتند ولي آن را به روي پدرم بستند و او را با لب تشنه كشتند؟!

امام سجاد (ع) در عزاي پدر مظلوم خويش به حدي گريست كه اورا يكي از گريه‌كنندگان پنج گانه تاريخ لقب دادند. وقتي راز آن همه گريه را از حضرت ‏پرسيدند، مصائب جانگداز كربلا را بازگو ‏كرد و‏ فرمود: "مرا ملامت نكنيد. يعقوب، پس از آن كه يك فرزند خود را از دست داد آنقدر گريست تا از غصه چشمهايش سفيد شد، در حالي كه يقين به مرگ فرزندش نداشت در حالي كه من به چشم خود ديدم كه در نيم روز چهارده نفر از اهل بيت مرا سر بريدند. انتظار داريد داغ آنها از دلم بيرون برود؟! از فراق روي يك يوسف اگر يعقوب سوخت / هجر هفتاد و دو يوسف كرده خونين دل مرا.

امام باقر(ع)

امام باقر(ع) براي امام حسين(ع) اشك مي‏ريخت و به هركس در خانه او بود دستور مي‏داد گريه كند. در منزل آن حضرت مجلس عزا و سوگواري براي امام حسين(ع) تشكيل مي‏گرديد و حاضران مصيبت آن حضرت را به هم تسليت مي‌گفتند.

امام صادق(ع)

"عبد الله بن سنان" مي‏گويد: در روز عاشورا به حضور امام صادق (ع) شرفياب شدم. حضرت را رنگ پريده و بسيار غمگين و گريان يافتم، علت را پرسيدم، فرمود: امروز عاشوراست و در چنين روزي جد ما امام حسين(ع) شهيد شده است.

امام صادق(ع) به "ابو هارون مكفوف" دستور داد مرثيه بخواند آنگاه كه وي مرثيه خود را آغاز نمود متوجه شد امام عليه السلام سخت گريه مي‏كند و زناني كه پشت پرده بودند همين كه صداي گريه امام صادق عليه السلام را شنيدند آنها نيز صداي خود را به گريه و شيون بلند كردند؛ بعد امام فرمود: "من انشد في الحسين شعرا فبكي وابكي عشرا كتب له الجنه / هر كس در مصيبت حسين عليه السلام شعر بگويد و گريه كند و ده نفر را بگرياند بهشت بر او نوشته مي‏شود"

امام كاظم (ع)

امام رضا (ع) مي‏فرمايد: روش پدرم امام موسي بن جعفر (ع) اين بود كه هرگاه ماه محرم مي‏رسيد پيوسته غمگين بود تا دهه عاشورا سپري شود روز عاشورا روز گريه و ماتم او بود و مي‏فرمود: "هو اليوم الذي قتل فيه الحسين".

امام رضا(ع)

امام رضا (ع) فرمود: محرم ماهي است كه اهل جاهليت در آن ماه، جنگ و خونريزي را حرام مي‏دانستند، ولي دشمنان در آن ماه خون ما را ريختند. حرمت ما را شكستند. زنان و فرزندان ما را به اسارت گرفتند و به خيمه‏هاي ما آتش زدند. اموال ما را غارت نمودند و حرمت رسول خدا را در حق ما رعايت نكردند.

امام زمان (ع)

امام زمان (عج) نيز همواره بر سيد الشهدا (ع) اشك مي‏ريزد و مي‏گويد: "اي جد بزرگوار! روزگار مرا به تأخير انداخت و نتوانستم به ياري تو بشتابم و با دشمنانت پيكار كنم. هر صبح و شام بر مصائب تو گريه مي‏كنم. اگر اشك چشمم تمام شود، به جاي آن خون مي‏گريم".