تعبیر به وحید(تنها) ممکن است توصیفی برای خالق باشد و یا برای مخلوق، در صورت اول نیز دو احتمال وجود دارد: نخست این که مرا با او تنها بگذار که خودم او را کیفر شدید دهم یا اینکه من تنها خودم او را آفریدم و این همه نعمت ها به او بخشیدم اما او نمک نشناسی کرد
در صورت دوم نیز دو احتمال وجود دارد: ممکن است اشاره به این باشد که او در شکم مادر، و به هنگام تولد، تک و تنها بود. نه اموالی داشت و نه فرزندانی و این ها را همه بعداً به او بخشیدم یا اشاره به این که او خودش را وحید(شخص منحصر به فرد در میان عرب) مینامید.
مشهور است که میگفت: «انا الوحید ابن الوحید؛ لیس لی فی العرب نظیر و لا لابی نظیر! من منحصر به فرد و فرزند منحصر به فردم! در عرب نه نظیری برای من وجود دارد و نه برای پدرم!»[2] این مطلب به عنوان استهزا در آیه تکرار شده است.
ولی از میان همه این تفسیرهای چهار گانه، تفسیر اول از همه مناسب تر است.[3]
پی نوشت ها:
[1] مدثر، 11.
[2] تفسیر فخر رازی و کشاف و مراغی و قرطبی ذیل آیات مورد بحث، از بعضی از روایات نیز استفاده میشود که وحید به معنای بی پدر و فرزند نامشروع است، ولی در این روایت قرینهای وجود ندارد که تفسیر آیه فوق باشد. به علاوه با دقت روشن میشود که این معنا متناسب با آیه فوق نیست به نقل از تفسیر نمونه، ج 25، ص 225.
[3]
تفسیر نمونه، ج 25، ص 223.
منبع:جام
211008