عقیق:طبق
آنچه از کتاب و سنت استفاده میشود انسان در فاصله میان مرگ و رستاخیز عمومی، یک
زندگانی محدود و موقتی دارد که برزخ و واسطه میان حیات دنیا و حیات آخرت است[1].
انسان پس از مرگ از جهت اعتقاداتی که داشته و اعمال نیک
و بدی که در این دنیا انجام داده مورد باز پرسی خصوصی قرار میگیرد و پس از محاسبه
اجمالی، طبق نتیجه ای که گرفته شد به یک زندگی شیرین و گوارا یا تلخ و ناگوار محکوم
گردیده با همان زندگی در انتظار روز رستاخیز عمومی به سر میبرد[2].حال انسان در زندگی برزخی بسیار شبیه است به حال کسی که
برای رسیدگی اعمالی که از وی سر زده به یک سازمان قضایی احضارشود و مورد بازجویی و
باز پرسی قرار گرفته به تنظیم و تکمیل پروندهاش بپردازند، آنگاه در انتظار محاکمه
در بازداشت بسر برد.
روح انسان در برزخ، به صورتی که در دنیا زندگی میکرد،
بسر میبرد اگر از نیکان است از سعادت و نعمت و جوار پاکان و مقربان درگاه خدا بر
خوردار میشود و اگر از بدان است در نقمت و عذاب و مصاحبت شیاطین و پیشوایان ضلال میگذراند.
خدای متعال در وصف حال گروهی از اهل سعادت میفرماید:
وَ لا تحْسبنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا
فی سبِیلِ اللَّهِ أَمْوَتَا بَلْ أَحْیَاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ فَرِحِینَ
بِمَا ءَاتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضلِهِ وَ یَستَبْشرُونَ بِالَّذِینَ لَمْ
یَلْحَقُوا بهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ3
یعنی: «البته گمان مبر (ای پیغمبر) کسانی که در راه خدا
کشته شدهاند، مردهاند بلکه زندهاند و پیش خدای خودشان (در مقام قرب) روزی داده
میشوند از آنچه خدا از فضل خود به ایشان داده شاد هستند و به کسانی از مؤمنین که به
دنبالشان میباشند و هنوز به ایشان نرسیدهاند مژده میدهند که هیچگونه ترس و
اندوهی بر ایشان نیست.مژده میدهند با نعمت و فضل (وصف نشدنی) خدا و اینکه خدا مزد
و پاداش مؤمنان را ضایع و تباه نمی کند.»
و در وصف حال گروهی دیگر که در زندگی دنیا از مال و ثروت
خود استفاده مشروع نمیکنند، میفرماید:
حَتی إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ
الْمَوْت قَالَ رَب ارْجِعُونِ لَعَلی أَعْمَلُ صلِحاً فِیمَا تَرَکْت
َکلا إِنَّهَا کلِمَةٌ هُوَ قَائلُهَا وَ مِن وَرَائهِم بَرْزَخٌ إِلی
یَوْمِ یُبْعَثُونَ4
یعنی: «تا آن دم که به یکی از آنان مرگ میرسد میگوید
خدایا! مرا (به دنیا) برگردانید شاید در ترکه خود کار نیکی انجام دهم، نه هرگز این
سخنی است که او میگوید (به سخنش گوش داده نمیشود) و در پیششان برزخی است که تا
روز رستاخیز ادامه دارد.»[5]
پی نوشت ها:
[1] - بحار، ج 2، باب البرزخ، به نقل از شیعه در اسلام،
طباطبایی،سید محمد حسین، صفحه 162
[2] - همان
[3] - سوره آل عمران، آیه 169 و 170
[4] - سوره مؤمنون، آیه 99 و 100
[5] - شیعه در اسلام، طباطبایی،سید محمد حسین، صفحه 162
منبع:جام
211008