یکی از مسائلی که در قرآن مورد توجه قرارگرفته، بحث حجاب
و عفاف است. در آیۀ 30 سورۀ مبارکۀ نور میفرماید: «به مردان مؤمن بگو که چشمان
خویش را فروبندند و شرمگاهِ خود را نگه دارند، این برایشان پاکیزهتر است؛ زیرا
خدا به کارهایی که میکنند، آگاه است». در آیۀ بعد نیز خطاب به زنان میفرماید: «و
به زنان مؤمن [نیز] بگو که چشمان خویش را فروبندند و شرمگاه خود را نگه دارند و
زینتهای خود را جز آن مقدار که پیداست، آشکار نکنند و مقنعههای خود را تا گریبان
فروگذارند و زینتهای خود را آشکار نکنند، جز برای شوهر خود». در پایانِ آیه نیز
این حجب و حیا را مقدمۀ رستگاری دانسته است.
بهطورکلی، حجب و حیا یکی از نیازهای فطری بشر است و بهطورِ
ذاتی در نهاد او وجود دارد. به همیندلیل است که بشر، ذاتاً عریانی و بیحیایی را
زشت میشمارد و خود را نیازمند «لباس» و پوشش میبیند. لباس، خاصیتهای مختلفی
دارد؛ از جمله اینکه هم انسان را از گرما و سرما محافظت میکند و هم زینتِ اوست.
نبودِ لباس، انسان را در معرض خطر قرار میدهد. لباس نامناسب، شخصیت انسان را مخدوش
میکند و بد جلوه میدهد. لباس، عیوب بدن انسان را میپوشاند و به او شخصیت و وقار
میدهد و سرانجام اینکه بین لباس و بدن انسان فاصلهای نیست.
تشبیهِ همسر به «لباس»، یکی از تشبیههای فوقالعاده در
قرآن کریم است که با زیباییِ هر چه تمامتر، عمقِ فصاحت و بلاغت و اعجاز کلام الهی
را نمایان میسازد؛ تشبیهی که به غایت رسا و روشنکننده است. بهراستی که همسران،
در برابر تنهایی و انحراف اخلاقی، پوشش یکدیگر هستند، عیوب یکدیگر را میپوشانند و
هریک، زینت دیگری بهشمار میآیند. همسرِ انسان در برابر سرد و گرم روزگار، پوشش و
پشتیبان اوست و حضورش به زندگی انسان، آرامش و شخصیت میدهد و او را از خطر تنهایی
میرهاند.
نتیجۀ آیۀ شریفۀ مورد بحث این است که همسران باید خود را
لباس همسرِ خود ببینند. باید با عفت و حیای خود، پوشش مناسبی برای همسرشان باشند،
نه اینکه خدای نکرده با بیعفتی و بدحجابی، بهسان لباسی زننده باشند که آبروی
همسر را میبرد. باید با پیرایش و پاکیزگیِ ظاهر و باطن خود، پیوسته در اتصال و
ارتباط با شریک زندگی خود باشند و عیبهای او را بپوشانند، نه اینکه با بداخلاقیِ
خود، عیبی بر عیبهای او بیفزایند. باید اسرار او را مانند لباس، پنهان کنند، نه اینکه
دیگران را در تماشای خلوت او و دانستن اسرارش شریک نمایند.
این بیانِ زیبای قرآن است، برای کسانیکه گوش شنوا دارند
و در تلاشاند تا به قرارگاهِ امن رستگاری برسند.
منبع:قدس
211008