چهارمین شماره از کتابمجله همشهری آیه منتشر شد:
عقیق: قرآن
کریم، همچنانکه به مسائل اعتقادیِ انسانها میپردازد و آنها را به یکتاپرستی و
پیروی از آخرین آیینِ الهی دعوت میکند، در کنارِ آن، به مسائل فقهی و اجتماعیِ
مسلمانان نیز توجه ویژه دارد. در آیات فراوانی از قرآن، به مسایلی مانندِ نیکی به
دیگران، انفاق، دستگیری از مستمندان، نیکی به والدین، پرهیز از دروغ، نفاق، ریا،
ربا، غیبت و... اشاره شده و بندگانِ خدا را به رعایت حریم خود و خدا فراخوانده است.
یکی از مسائلی که در قرآن مورد توجه قرارگرفته، بحث حجاب
و عفاف است. در آیۀ 30 سورۀ مبارکۀ نور میفرماید: «به مردان مؤمن بگو که چشمان
خویش را فروبندند و شرمگاهِ خود را نگه دارند، این برایشان پاکیزهتر است؛ زیرا
خدا به کارهایی که میکنند، آگاه است». در آیۀ بعد نیز خطاب به زنان میفرماید: «و
به زنان مؤمن [نیز] بگو که چشمان خویش را فروبندند و شرمگاه خود را نگه دارند و
زینتهای خود را جز آن مقدار که پیداست، آشکار نکنند و مقنعههای خود را تا گریبان
فروگذارند و زینتهای خود را آشکار نکنند، جز برای شوهر خود». در پایانِ آیه نیز
این حجب و حیا را مقدمۀ رستگاری دانسته است.
بهطورکلی، حجب و حیا یکی از نیازهای فطری بشر است و بهطورِ
ذاتی در نهاد او وجود دارد. به همیندلیل است که بشر، ذاتاً عریانی و بیحیایی را
زشت میشمارد و خود را نیازمند «لباس» و پوشش میبیند. لباس، خاصیتهای مختلفی
دارد؛ از جمله اینکه هم انسان را از گرما و سرما محافظت میکند و هم زینتِ اوست.
نبودِ لباس، انسان را در معرض خطر قرار میدهد. لباس نامناسب، شخصیت انسان را مخدوش
میکند و بد جلوه میدهد. لباس، عیوب بدن انسان را میپوشاند و به او شخصیت و وقار
میدهد و سرانجام اینکه بین لباس و بدن انسان فاصلهای نیست.
تشبیهِ همسر به «لباس»، یکی از تشبیههای فوقالعاده در
قرآن کریم است که با زیباییِ هر چه تمامتر، عمقِ فصاحت و بلاغت و اعجاز کلام الهی
را نمایان میسازد؛ تشبیهی که به غایت رسا و روشنکننده است. بهراستی که همسران،
در برابر تنهایی و انحراف اخلاقی، پوشش یکدیگر هستند، عیوب یکدیگر را میپوشانند و
هریک، زینت دیگری بهشمار میآیند. همسرِ انسان در برابر سرد و گرم روزگار، پوشش و
پشتیبان اوست و حضورش به زندگی انسان، آرامش و شخصیت میدهد و او را از خطر تنهایی
میرهاند.
نتیجۀ آیۀ شریفۀ مورد بحث این است که همسران باید خود را
لباس همسرِ خود ببینند. باید با عفت و حیای خود، پوشش مناسبی برای همسرشان باشند،
نه اینکه خدای نکرده با بیعفتی و بدحجابی، بهسان لباسی زننده باشند که آبروی
همسر را میبرد. باید با پیرایش و پاکیزگیِ ظاهر و باطن خود، پیوسته در اتصال و
ارتباط با شریک زندگی خود باشند و عیبهای او را بپوشانند، نه اینکه با بداخلاقیِ
خود، عیبی بر عیبهای او بیفزایند. باید اسرار او را مانند لباس، پنهان کنند، نه اینکه
دیگران را در تماشای خلوت او و دانستن اسرارش شریک نمایند.
این بیانِ زیبای قرآن است، برای کسانیکه گوش شنوا دارند
و در تلاشاند تا به قرارگاهِ امن رستگاری برسند.
منبع:قدس
211008