عقیق: امیرحسین کسائی: مقام معظم رهبری ۱۹ مهرماه در حکمی حجت‌الاسلام سیدعلی‌اکبر اجاق‌نژاد را به عنوان تولیت جدید مسجد مقدس جمکران منصوب کردند. ایشان در حکم خود آورده بودند که همه توان را برای خدمت به زائران و تسهیل بهره‌مندی از معنویت آن و نیز ارشاد و هدایت فکری آنان به کار برید. در آستانه نیمه شعبان با تولیت جدید جمکران به گفت‌وگو نشستیم و درباره برنامه‌هایش برای این جشن بزرگ و تحول در مسجد جمکران پرسیدیم. ماحصل را در ادامه بخوانید:
نیمه شعبان، روز میلاد امید جهانیان است
برای جشن‌های نیمه شعبان امسال رویکرد امیدآفرینی مدنظر قرار گرفته است، این انتخاب با چه هدف صورت گرفته است؟
هرساله در ایام نیمه شعبان با ازدحام جمعیت روبه‌رو هستیم. از قبل برنامه‌های مختلفی برای این روز داریم. تقریباً یک تا دو ماه قبل از این روز، کارگروه‌هایی با حضور تمام نهادها و موسسات فعال در عرصه مهدویت تشکیل می‌شود و دور هم جمع می‌شویم تا برای یک دهه برنامه‌ریزی و نامگذاری کنیم.
معمولاً از اول شعبان مردم به مسجد جمکران برای جشن و تبریک میلاد امام زمان(عج) می‌آیند اما جشن‌های نیمه شعبان رسماً ۱۰ روز قبل از ۱۵ شعبان آغاز می‌شود که به همین مناسبت نیز نامگذاری یک دهه را داریم
این نامگذاری ملاک اقدامات ما در ایام نیمه شعبان است که به صورت مشترک در سراسر کشور و رسانه ملی هم همین رویکرد دنبال می‌شود.امسال هم همین رویکرد اتفاق افتاد و نامگذاری‌ها صورت گرفت. عمدتاً این نامگذاری‌ها با کلمات امید، کرامت و مقاومت بود و روز نیمه شعبان هم روز امید نامگذاری شد.
باتوجه به شرایط کنونی کشور و تلاش دشمن برای سیاه‌نمایی و بزرگنمایی مشکلات، ایجاد روحیه امید به آینده ضروری است و این رویکرد در جشن‌های امسال که به مناسب میلاد امید تمام جهانیان است مدنظر قرار گرفته است.
به دنبال توسعه جشن‌های نیمه شعبان در کشور هستیم
رویکرد جشن‌های امسال مردمی عنوان شده، آیا این جشن‌ها خاص مردم قم طراحی شده است؟
خیر! معاونت فرهنگی مسجد جمکران فرمانده قرارگاه برگزاری جشن‌های نیمه شعبان انتخاب شده است. در این قرارگاه ۱۵ کمیته با رویکردهای امنیتی، پشتیبانی، فرهنگی، رسانه‌ای و ... ایجاد شده است که در حال برنامه‌ریزی هستند.
یکی از برنامه‌های درنظر گرفته شده این است که امسال از هر استان، در این دهه گروه‌هایی راهی جمکران شوند و جشن برپا کنند. نگاه و رویکرد ما توسعه جشن‌های نیمه شعبان جمکران به همه استان‌هاست. مردم استان‌ها مختلف گروهی خواهند آمد و جشن برپا میکنند. هرکدام یک روز را انتخاب میکنند و در آن روز، یک یا دو استان تقسیم‌بندی می‌شوند و در جمکران جشن برگزار میکنند.
جشن‌های نیمه شعبان جمکران از ۲۷ بهمن‌ماه آغاز می‌شود
جشن ازدواج زوج‌های جوان یکی از برنامه‌های ویژه نیمه شعبان جمکران بود، امسال هم این موضوع پابرجاست؟
بناست تقریباً برای بیش از هزار زوج جشن عقد در مسجد جمکران برگزار شود که برای آنها با کمک خیرین جهیزیه هم تهیه شده و اهدا می‌کنیم. برگزاری سخنرانی‌ها و مداحی‌های متناسب با ایام و اجرای سرودهای متناسب با ایام، از دیگر برنامه‌های پیش‌بینی شده برای جمکران است.
در سال‌های گذشته ۳ تا ۳.۵ میلیون نفر در این روز در مسجد مقدس جمکران حاضر می‌شدند که امسال هم پیش‌بینی می‌کنیم پذیرای حداقل ۴ میلیون نفر باشیم
معمولاً از اول شعبان مردم به مسجد جمکران برای جشن و تبریک میلاد امام زمان(عج) می‌آیند اما جشن‌های نیمه شعبان رسماً ۱۰ روز قبل از ۱۵ شعبان آغاز می‌شود که به همین مناسبت نیز نامگذاری یک دهه را داریم. قبلاً عنوان می‌شد که جشن‌ها با غبارروبی مشجد جمکران آغاز می‌شود اما این اصطلاح غلطی است و غبارروبی برای حرم‌هاست.
ما ان شاء الله با حضور علمای بزرگ و نمایندگان مراجع تقلید، جشن‌ها را با آماده‌سازی مسجد جمکران آغاز می‌کنیم.با هماهنگی‌های صورت گرفته با بنیاد شهید و امور ایثارگران و معراج شهدا، بناست روز ۱۷ بهمن‌ماه پیکر مطهر ۵ شهید گمنام در صحن اصلی مسجد مقدس جمکران تشییع و تدفین شوند.
در ایام نیمه شعبان زائران بسیاری از کشورهای مختلف هم راهی جمکران می‌شوند که امسال برنامه‌های ویژه‌ای در بعد بین‌المللی هم خواهیم داشت.
پذیرای ۴ میلیون عاشق امام زمان در نیمه شعبان خواهیم بود
چند سالی است که پیاده‌روی عاشقان امام زمان(عج) در بلوار پیامبر اعظم قم جا افتاده است. برای حضور و گسترش جمعیت چه برنامه‌ای دارید؟
این برنامه کاملاً مردمی است و با حمایت و پشتیبانی موکب‌داران برگزار می‌شود. با موکب‌دارها رایزنی‌های لازم شده است و تاکنون ۳۵۰ موکب هم ثبت‌نام کرده‌اند تا در خیابان پیامبر اعظم که به حرم تا حرم مشهور است، موکب برپا کرده و به زائران و مشتاقان امام زمان(عج) خدمت‌رسانی کنند. تدابیر امنیتی لازم هم صورت گرفته است تا ان شاء الله مشکلی رخ ندهد.
از نظر مسائل راهنمایی و رانندگی هم پیش‌بینی‌های لازم صورت گرفته است. در سال‌های گذشته ۳ تا ۳.۵ میلیون نفر در این روز در مسجد مقدس جمکران حاضر می‌شدند که امسال هم پیش‌بینی می‌کنیم پذیرای حداقل ۴ میلیون نفر باشیم.
نقل است که امام برای مرحوم سیدعبدالکریم کشمیری آن عارف بزرگوار کاری انجام داده بودند. ایشان بعد از انقلاب به جماران آمده بود تا از امام تشکر کند که مشهور است، امام به ایشان فرموده بود شما می‌خواهید از من تشکر کنید، بروید جمکران و من را دعا کنید
افراد بسیاری به عنوان خادم افتخاری اعلام آمادگی کردند تا در این روز پذیرای زائران باشند و خدمت‌رسانی کنند که در گذشته هم مرسوم بوده است.
امسال هم مثل سال‌های قبل جشن‌های متعددی مخصوص بانوان، جوانان و نوجوانان برنامه‌ریزی شده است. امسال کمی برنامه‌ها گسترده‌تر و بهتر برنامه‌ریزی شده است. برنامه‌ریزی لازم صورت گرفته است تا کودکان هم بتوانند در زمان حضور در مسجد استفاده لازم را ببرند. بناست در گروه‌های سرود از کودکان استفاده کنیم.
با کمک جامعةالمصطفی هم برای خدمت‌رسانی و پذیرایی از زائران و گروه‌های خارجی برنامه‌ریزی داشتیم.
به دنبال تحول در امور فرهنگی و بین‌المللی هستیم
تحول کلیدواژه سخنان شما در مدت حضور در مسجد جمکران شده است. این امر را در چه موضوعاتی در مسجد دنبال می‌کنید؟
در طول ۱۰۷۳ سال یا ۱۰۵۳ سال فعالیت جمکران، این مسجد همواره مرکز توجه اولیای الهی بوده است. این مسجد با دستور حضرت حجت(عج) تاسیس شده است. تقریباً هزار سال توسط اهالی روستای جمکران اداره شده است که زحمت هم کشیدند و این مسجد را حفظ کردند اما رشد زیادی نداشت تا اینکه با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و مخصوصاً بعد از انقلاب، مسجد به اوقاف واگذار شد و با تعیین هیأت امنا اداره شد.
حدود ۲۳ سال پیش، مقام معظم رهبری برای مسجد، تولیت تعیین کردند که تا به امروز با همین روند مدیریت شده است. مسجد در این مدت هم از نظر فیزیکی و عمرانی و هم از نظر فرهنگی توسعه پیدا کرد و کارهای زیادی در آن صورت گرفت اما خیلی از کارها هم است که باید انجام شود. اولویت اصلی ما کارهای فرهنگی و بین‌المللی است.
بنا داریم معارف مهدوی را در جمکران نقل کنیم تا تنها جایی برای نماز خواندن نباشد
بسیاری در این سال‌ها مسجد جمکران را خلاصه در برگزاری مجالس دعا و دیگر مراسم مناسبتی می‌دانند و انتظار دارند این مسجد محلی برای معرفی و بروز و ظهور اتفاقات بزرگ مهدوی باشد و مشغول به معرفی امام زمان(عج) باشد، برای رفع این خلأ هم برنامه دارید؟
برای تأسیس این مسجد، حضرت خودشان به مرحوم حسن مصلح دستور دادند. حسن مصلح با امکانات مرحوم ابن‌الرضا که آن زمان از علمای بزرگ قم بود، این مسجد را تأسیس کرد، لذا باید هم از این مسجد انتظار داشت که برای معرفی امام زمان(عج) کار ویژه انجام دهد.
در طول این سال‌ها اولاً برای مسجد نماز تحیت تعیین شده است که با نمازهای تحیت سایر مساجد، متفاوت است و ثانیاً مسجد هم اعمال خاصی دارد که مختص به خودش است گه یکی از آنها توسل به حضرت(عج) است بنابراین این مسجد مأوایی برای اولیای الهی در طول تاریخ شده است. هر کسی که به این مسجد آمده و مشغول مناجات شده و نماز امام زمان(عج) و نماز تحیت مسجد را اقامه کرده و خوانده است، معمولاً بی‌بهره برنگشته است. در این زمینه، نمونه‌های زیادی در تاریخ ذکر شده و کتاب‌هایی هم نوشته شده است که افراد می‌توانند بخوانند.
مثلاً زمانی که در قم باران نمی‌بارید و مردم به زحمت افتاده بودند و خشکسالی شده بود، مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی با آن عظمتی که در عالم تشیع داشت، به یکی از علمای قم دستور داد که به پشت‌بام جمکران برود و نماز استثغاء و نماز باران بخواند. این مشهور است که می‌گویند وقتی که او نماز خواند؛ تا قبل از اینکه به خانه برسد، آب همه جا را گرفته بود!
نقل است که امام برای مرحوم سیدعبدالکریم کشمیری آن عارف بزرگوار کاری انجام داده بودند. ایشان بعد از انقلاب به جماران آمده بود تا از امام تشکر کند که مشهور است، امام به ایشان فرموده بود شما می‌خواهید از من تشکر کنید، بروید جمکران و من را دعا کنید. یعنی جمکران خاصیت دارد و این خاصیت مختص به حضرت است. هر کسی هم متوسل می‌شود، بی‌بهره و بی‌نتیجه برنمی‌گردد. بنابراین یک شهرت خاصی هم در داخل و هم در خارج پیدا کرده است.
براساس بیان و نظر مقام معظم رهبری ایشان به دنبال تحول در مسجد جمکران در ابعاد فرهنگی و بین‌المللی هستند. ما می‌بینیم بعد از هزار سال و بعد از انقلاب؛ مسجد رونق پیدا کرد. من قبل از انقلاب سال ۵۳، ۵۴ به قم آمده بودم که طلبه بشوم؛ از مردم که می‌‌پرسیدیم با مسجد جمکران آشنا نبودند و ما در قم با اسم و مسجد جمکران آشنا شدیم. اما یک عده از علما و معممین می‌رفتند آنجا و نماز می‌خواندند. یعنی در آن سال‌ها مسجد شهرت خاصی نداشت.
من احساس می‌کنم، حضرت جمکران را برای امروز می‌خواسته است یعنی امروز لازم داشته است. جمکران امروز بیشتر مورد اقبال واقع شده است و این احساس را من از استقبال مردم دارم. ما بیشتر تلاش خواهیم کرد تا پروژه‌های عمرانی آغاز شده، تکمیل شود. رویکرد اصلی ما کارهای فرهنگی خواهد بود.
امروز در خارج از کشور همانقدر که حرم مطهر امام رضا(ع) مشهور شده است، جمکران هم شهرت دارد. اگر کسی برای زیارت امام رضا(ع) به ایران بیاید، حتماً به مسجد جمکران هم می‌آید. من در کشورهای مختلف جهان مانند روسیه، آذربایجان، گرجستان و حتی در شهرهای دوردست روسیه هم شهرت و شناخت جمکران را دیدم. افراد به جمکران می‌آیند، نماز می‌خوانند، حاجت می‌گیرند و توبه میکنند. این فرصت بزرگی است و به نظرم ما باید در مواجهه با کسانی که مراجعه میکنند اولاً رویکرد توسعه‌ای و گسترش داشته باشیم چون جمکران موجب آرامش و اطمینان‌خاطر است، افراد زیادی به آنجا آمدند حاجت گرفتند و برگشتند و لذا اگر یک جایی است که دل‌ها آنجا آرام می‌گیرد ما باید هم در داخل و هم در خارج کاری انجام دهیم که اگر به اینجا آمدند، بهره‌‌های علمی و معرفتی هم داشته باشند و با معارف زیادی از جمکران برگردند.
این نباشد که فقط بیایند دو رکعت نماز بخوانند و حاجت بگیرند، این هم مهم است، اما کافی نیست. ما باید معارف دین خودمان را در آنجا هم تبلیغ کنیم.
پای جوانان کشور باید به جمکران باز شود
حضور در جمکران هم برای داخل و هم خارج از کشور یک گردشگری مذهبی به حساب می‌آید، برای توسعه میزان زائران چه برنامه‌ای دارید؟
یکی از برنامه‌هایی که شروع کردیم این است که پای جوانان کشور به آنجا باز شود. با آموزش و پرورش و نهادهای مختلف صحبت و رایزنی داشتیم تا برنامه‌های اردوهای زیارتی به جمکران را داشته باشند. افراد در قالب‌ها و گروه‌ها مختلف باید به جمکران بیایند، کتاب مطالعه کنند، جزوه ببینند، عبادت کنند، از نزدیک با عبادت‌کننده‌ها آشنا شوند، با طلبه‌های جوان ارتباط داشته باشند تا بتوانند معارف دینی و مهدوی را بیشتر کسب کنند.
در حال حاضر هرهفته گروه‌ها مختلفی از دانشجویان و سربازان در جمکران حاضر می‌شوند و نهار هم مهمان مسجد می‌شوند و به نماز و عبادت مشغول می‌شوند. آنها خیلی با روحیه قوی به سر کارشان برمی‌گردند و به کارشان ادامه می‌دهند. با برخی از وزارتخانه‌ها صحبت کردیم تا همایش‌ها و جلسات خود را در جمکران برگزار کنند. ما در جمکران برای برگزاری این اتفاقات فضا داریم و به خاطر شرایط مسجد، معنویت بیشتری هم کار خواهد داشت.
گسترش این برنامه‌ها و اقدامات را برای افزایش میزان حضور و ارتباط مردم با مسجد مقدس جمکران در دستور کار داریم.
منبع:فارس