عقیق: امیرحسین کسائی: پدیده کارتن‌خوابی در ایران، به افراد فقیری نسبت داده می‌شود که در هر فصل، از گرمای تابستان تا سرمای زمستان محل زندگیشان کنار خیابان‌هاست و اکثر این افراد به اعتیاد دچار هستند. کارتن‌خواب‌ها افراد بی‌خانمانی هستند که سرپناهی برای زندگی نداشته و به اجبار در خیابان‌ها اقامت دارند. بزهکاری و جرم در بین آن‌ها بسیار رایج است و مسائل اقتصادی و نداشتن شغل در کارتن‌خواب شدنشان تأثیر به سزایی داشته است.
عمده کارتن‌خواب‌ها اعتیاد دارند
کارتن خواب‌ها در برخی مواقع احتمال داشتن سرپناه را دارند، ولی به دلیل بیکاری و فرهنگ‌های متفاوت در محل زندگی خود به خیابان‌ها هجوم می‌برند یا انسان‌های معتادی هستند که پاتوق‌هایی برای زندگی دارند، ولی به دلیل سوء تغذیه و مصرف بیش از حد مواد مخدر در خیابان‌های شهر می‌خوابند.
تقریبا بیش‌تر کارتن‌خواب‌ها گرفتار اعتیاد هستند
راه‌اندازی پویشی برای جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها
در شهرستان چناران استان خراسان رضوی که ۶۰ هزار نفر جمعیت دارد و در ۴۰ کیلومتری شهر مشهد است، ۸۰ کارتن‌خواب در وضعیت بسیار بدی زندگی می‌کنند که عمده آن‌ها هم به اعتیاد دچار هستند. اعضای یک هیأت در راستای خدمات اجتماعی خود تصمیم گرفتند پویشی راه‌اندازی کنند تا این کارتن‌خواب‌ها را سروسامان دهند. اسم پویش خودشان را هم گذاشتند: «شهر بدون کارتن خواب»
اجرای پویش «شهر بدون کارتن خواب»
هیأتی ۴ ساله با رویکرد برگزاری دعای ندبه
در سال ۱۳۹۶ که مقام معظم رهبری برای امور فرهنگی کشور فرمان آتش به اختیار صادر کردند، جمع جوانی در شهرستان چناران، برای سروسامان دادن به فعالیت‌های خود و ایجاد یک تشکیلات منظم، هیأت دعای ندبه را راه‌اندازی کردند. سعید صانعی از خادمان این هیأت می‌گوید: «همیشه دغدغه وجود بستری برای ارائه معارف بی‌بدیل اسلامی و اصیل و جایگاهی برای ساماندهی موضوعات فرهنگی در سطح شهرستان چناران در بین جمعی از جوانان و فعالین فرهنگی ـ مذهبی شهرستان وجود داشت. البته ضعف ساختاری و مظلومیت حوزه فرهنگ و بهره‌وری ناکافی دستگاه‌های رسمی در این زمینه نیز مزید بر علت بود تا اینکه رهبر معظم انقلاب با صدور فرمانی از همه نیروها و ظرفیت‌های بالقوه مردمی خواستند در قالب حرکت‌های جهادی فرهنگی و با رویکرد آتش به اختیار نیروهای مردمی وارد عرصه و کارزار فرهنگی شوند.»
او ادامه می‌دهد: «جوانان چناران مهمترین و کارآمدترین ابزار برای اجرای منویات معظم‌له را در ایجاد یک هیأت با رویکردی نوین دیدند. تصمیم بر این شد تا از ظرفیت هیأتی، در زمینه مهدویت و تبیین فلسفه انتظار و در مقابله با اندیشه‌های انحرافی فعال در این حوزه، با عنوان هیأت دعای ندبه شهرستان چناران کار را آغاز کنند. جلسات این هیأت از مهرماه سال ۹۷ در مسجد امام حسین(ع) در حاشیه شهر چناران برگزار می‌شود. هیأت ما، تلاش کرده تا خانواده‌های اطراف مسجد را زیرپوشش قرار دهند و به آنان رسیدگی کند. در اساسنامه هیأت نوشتیم که بناست فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی، مذهبی و اجتماعی داشته باشیم.»
تهیه و توزیع بسته‌های معیشتی برای نیازمندان
۲۲۰ خانواده نیازمند زیر پوشش این هیأت هستند
از اواخر سال ۹۸، تمام شهرهای کشور درگیر بیماری منحوس کرونا شد و به یک‌باره تمام نیروهای مردمی به خصوص گروه‌های جهادی و هیأت‌های مذهبی، ظرفیت‌های خود را برای خدمت‌رسانی به مردم به منظور مقابله با بیماری کرونا صرف کردند. صانعی می‌گوید: «از ابتدای سال ۹۹، فعالیت خود را با هدف آگاهی‌بخشی به مردم و همچنین توزیع مواد بهداشتی آغاز کردیم. با فرمان مقام معظم رهبری در زمینه مواسات، توزیع بسته‌های معیشتی را در دستور کار قرار دادیم و در چندین مرحله بسته‌های مختلفی را به دست نیازمندان رساندیم. مرکز نیکوکاری مسجد امام حسین(ع) که هیأت ما نیز فعالیت‌های خدمت‌رسانی‌اش را همراه با آنان پیش‌می‌برد، ۲۲۰ خانواده نیازمند را زیر پوشش دارد که تمام خدمت‌رسانی‌ها ما حول محور این خانواده‌هاست.»
توزیع اقلام بهداشتی میان مردم برای مبارزه با کرونا
۲۰ کارتن‌خواب تاکنون نجات یافتند
این هیأت از ابتدای سال ۱۴۰۰، پویش شهر بدون کارتن خواب را کلید می‌زند. آن‌ها ابتدا تصمیم می‌گیرند شناسایی دقیقی از وضعیت کارتن‌خواب‌ها داشته باشند. در شهر ۶۰ هزار نفری چناران، ۸۰ کارتن‌خواب اولویت‌دار شناسایی می‌شود که تمام آن‌ها اعتیاد داشتند. صانعی می‌گوید: «برخی از گروه‌ها در خصوص کمک به کارتن‌خواب‌ها صرفاً تهیه و توزیع مواد غذایی را در دستور کار دارند، اما در این پویش ما به دنبال این هستیم که مشکل را ریشه‌ای برطرف کنیم. تاکنون ۲۰ نفر از کارتن‌خواب‌های شهر به مراکز ترک اعتیاد منتقل شدند که فعالیت این مرکز نیز کاملاً اختیاری است. بیش از ۵۰ درصد این افراد بعد از پاک شدن توانستن وضعیت خود را حفظ کنند. در مدت حضور این افراد در کمپ، برای خانواده‌های آنان نیز تهیه بسته‌های معیشتی و کمک‌هایی را انجام می‌دهیم.»
در مدت ۲۰ روزه ترک اعتیاد افراد، خانواده‌هایشان زیر پوشش و حمایت هیأت هستند
هزینه لازم برای کمک به هر یک نفر از کارتن‌خواب‌ها
کمک‌های این هیأت به کارتن‌خواب‌ها به همین جا ختم نمی‌شود و آن‌ها بنا دارند به کمک خیرین برای آنان، وام فراهم کرده تا اشتغال‌زایی کنند. خادم هیأت دعای ندبه چناران می‌گوید: «هزینه ترک اعتیاد برای هر نفر حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است تا در یک بازه ۱۷ ـ۲۰ روزه با حضور در کمپ، اعتیاد خود را ترک کنند. در این مدت خانواده آن‌ها نیز زیر پوشش هیأت هستند که با هزینه‌ای بالغ بر ۷۰۰ـ ۸۰۰ هزار تومان آن‌ها را کمک‌رسانی می‌کنیم. در مجموع برای دوره ترک اعتیاد هر نفر، مبلغ ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان نیاز است. برای اشتغال‌زایی نیازمند کمک و سرمایه‌گذاری خیرین هستیم تا بستری را فراهم کنیم که دیگر سراغ اعتیاد نروند و بتوانند به کانون خانواده برگردند.»
برنامه‌های هیأت دعای ندبه، در مسجد امام حسین(ع) در حاشیه شهر چناران برگزار می‌شود
مردم و خیرین به کمک ما بیایند
صانعی با اشاره به مشاهدات هیأتی‌ها از روند کمک‌رسانی به کارتن‌خواب‌ها می‌گوید: «صحنه‌های دردناکی از طرد شدن جوانان، زنان و مردان را شاهدیم که می‌توانستند ستون‌های مستحکم یک خانواده باشند یا پدری زحمتکش و مادری فداکار. جوانی که می‌توانست فرزند خلف برای خانواده به حساب آید، حال در گوشه دورافتاده‌ای در بدترین شکل ممکن و در فلاکت‌بارترین شرایط روزگار می‌گذراند. ما فکر می‌کنیم یکایک افراد جامعه با همدلی و تلاش، پشتکار و ایمان می‌توانند دستان پُرمهر پدری را به آغوش فرزندی برسانند. دوباره مادری را لبریز از مهر مادری کنند و بسترساز تحول برای آنان باشند. مردم و خیرین برای همراهی با این حرکت و تامین و پشتیبانی مالی و معنوی، می‌توانید با شماره تماس ۰۹۱۵۰۶۲۰۵۱۰ تماس بگیرند و یا کمک‌های نقدی خود را از طریق شماره کارت هیأت دعای ندبه شهرستان چناران ۵۰۲۹۰۸۷۰۰۱۰۷۴۷۳۴ واریز کنند.»
این هیأت در طول سال، غذای گرم طبخ و میان نیازمندان توزیع می‌کند
کمک‌رسانی به رفع آسیب‌های اجتماعی در همسایگی هیأت‌های مذهبی و مساجد، عرصه فعالیتی است که این روزها توسط این گروه‌های مردمی به رسم و منش اهل بیت(ع) دنبال می‌شود. اتفاقی که اگر ساماندهی و بومی‌سازی و برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشد می‌توانند کارهای روی زمین مانده را سرانجام بخشد و گره‌های بزرگی را باز کند.
منبع:فارس