عقیق: سه کتاب «اطلاعات و امنیت در قرآن و روایات»، «شرح قرآنی دعای مکارم الاخلاق صحیفه سجادیه» و «شناخت قرآن گامی به سوی تفسیر» از آثار جدیدالتألیف حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی، که به تازگی روانه بازار نشر شدند.
۱. کتاب «اطلاعات و امنیت در قرآن و روایات»، مشتمل بر شش فصل عبارت از ضرورت تشکیلات اطلاعاتی، امنیت در اسلام، خبر در اسلام، وظایف نیروهای اطلاعاتی، روش کار نیروهای اطلاعاتی و تذکرات و هشدارها هستند.
در مقدمه این کتاب از زبان مؤلف آمده است: «روزی برای سخنرانی به مرکزی که مسئولان نظارت و اطلاعات بودند، دعوت شدم، بعد از پایان سخنرانی از آنان پرسیدم: آیا موضوع نظارت و اطلاعات از نظر قرآن و روایات بررسی شده است؟ پاسخ دادند: این کار به طور وافی نشده است. تصمیم گرفتم یک دور قرآن را به این قصد مرور کنم و از برکت این مرور جزوه حاضر که شامل صدها آیه و حدیث است به دست آمد.
مسئله نظارت و اطلاعات مخصوص یک دستگاه نیست، بلکه دستگاه‌های مختلف هر کدام به نحوی نظارت، بازرسی، تحقیق، تفحص، حفاظت و حراست برای حفظ نیروها و اهداف خود با عناوین مختلف را دارند. نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات، و مسئولان حراست و دایره تحقیق و تفحص مجلس و بازرسان تمام وزارتخانه‌ها و مسئولان گزینش‌ها هر کدام به نحوی به آشنایی با اسلام در راستای کار خود نیاز دارند.
این کتاب به غیر از اصطلاحات درون‌سازمانی و بین‌المللی و تعبیرات خاص هر وزارتخانه، به اصل مسئله نظارت و امنیت و بازرسی پرداخته و هر دستگاهی می‌تواند اصطلاحات مخصوص خود را با عناوین قرآنی مصداق‌یابی کند. خواندن این کتاب به انسان بصیرت می‌دهد که چگونه اسلام به تمام ابعاد زندگی و نیازهای سیاسی اجتماعی توجه دارد.
این چندمین کتابی است که حجت‌الاسلام قرائتی با نگاه خاص برای رشته‌های مختلف نوشته شده است مانند: سیصد اصل مدیریت از قرآن، سیمای حقوق در قرآن، سیمای سیاست در قرآن، سیمای خانواده در قرآن و روایات، سیمای اقتصاد در قرآن و روایات، شهر و مسکن در اسلام، اخلاق نظامی و انتظامی، قرآن و متولیان فرهنگی.
استاد قرائتی درباره این قبیل آثارش چنین می‌گوید که ناگفته پیداست که این حرکت مثل سایر حرکت‌ها از ساعت اول کامل نخواهد بود، ولی می‌تواند به نسل نو و دانشگاه‌های مختلف الگو دهد که اسلام در همه ابعاد زندگی سخنی برای گفتن دارد.
شرح قرآنی دعای مکارم‌الاخلاق
۲. کتاب «شرح قرآنی دعای مکارم الاخلاق صحیفه سجادیه» نیز مشتمل بر چند فصل است که از جمله مهم‌ترین فصول این کتاب می‌توان به سیمای دعا در قرآن، حفظ تعادل در ابعاد روح و روان، محاسبه و مراقبه، مراحل و درجات خودسازی، آثار هدایت الهی، استغفار و توبه در قرآن، مغفرت در قرآن، مصادیق نطق به هدایت، آفات توسعه مالی و اقتصادی و عمل به علم اشاره کرد.
در تاریخچه این کتاب آمده است: «از آغاز انقلاب که با صدا و سیما آشنا شدم، شب‌های جمعه در طول ده‌ها سال، مرداد ۱۳۵۸ تاکنون، به لطف خداوند، بی‌وقفه مهمان مردم بوده‌ام و حتی یک بار هم این برنامه از طرف ما تعطیل نشد. نام برنامه «درس‌هایی از قرآن» و محور بحث‌های مطرح شده قرآن و روایات اهل بیت (ع) و موضوعاتی از این دست بوده است: اصول عقاید، پاسخ به شبهات، اخلاق و مسائل اجتماعی و گاهی سیاسی، خانوادگی، اقتصادی و حقوقی. در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ که ویروس منحوس کرونا در سراسر دنیا فراگیر شد، فرصتی پیش آمد تا به دلیل رعایت مسائل بهداشتی در خانه بمانیم و بعضی مباحثی را که به صورت سلسله‌وار در برنامه‌های درس‌هایی از قرآن پخش شده بود، از جمله محتوای این کتاب (که در سال‌های ۱۳۶۹ و ۱۳۷۰، حدود ۷۰ برنامه در تلویزیون ضبط و پخش شد) بازنگری کرده و به صورت کتابی مدون، خدمت عزیزان عرضه کنیم.»
در بخش دیگری از تاریخچه کتاب آمده است «ناگفته پیداست که این کتاب، شرح کاملی برای همه فرازهای دعا نیست؛ بلکه بعضی فرازهای دعا مفصّل و بعضی مختصر بیان شده است. ضمناً مشابه این کار، نامه ۵۳ امیرالمومنین (ع) در نهج البلاغه (عهدنامه مالک اشتر) که یک دوره معارف سیاسی و مدیریتی و اجتماعی برای مسئولان مملکت است، در همین ایام انجام و برای چاپ تحویل داده شده است.»
همچنین در مقدمه این کتاب می‌خوانیم: «امام سجاد (ع) بسیاری از معارف دینی را در دعاهای خود بیان می‌کند؛ موضوعاتی مثل خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی و مباحث عالم غیب، فرشتگان، رسالت انبیا، جایگاه پیامبر (ع) و اهل بیت (ع)، امامت، فضائل و رذائل اخلاقی، گرامیداشت اعیاد، مسائل اجتماعی و اقتصادی، اشارات تاریخی، نعمت‌های مختلف خداوند، آداب دعا، تلاوت، ذکر، نماز و عبادت. معروف‌ترین دعای صحیفه، دعای مکارم الاخلاق است. بر این اثر، شرح‌های بسیاری نوشته شده که مشهورترین آنها ریاض‌الساکین نوشته سیدعلیخان شیرازی است و مرحوم فلسفی از علمای معاصر، در سه جلد شرحی بر آن نوشته است.
در روایت می‌خوانیم، نشانه مکارم اخلاق آن است که انسان با کسی که از او بریده است، رابطه برقرار کند، به کسی که از او منع کرده است، عطا کند و کسی را که به او ظلم کرده است، ببخشد.»
۳. همچنین در کتاب «شناخت قرآن، گامی به سوی تفسیر» نیز مباحثی نظیر نیاز انسان به قرآن، عظمت قرآن، حقانیت قرآن، اعجاز قرآن، معارف قرآن، جاذبه قرآن، ضرورت تفسیر قرآن و صفات مفسر بازتاب یافته است.
گفتنی است این سه کتاب که از آثار جدیدالتألیف حجت‌الاسلام محسن قرائتی، که به تازگی روانه بازار نشر شده‌اند، در خبرگزاری بین المللی قرآن رونمایی شد.
منبع:مهر