عقیق: امیرحسین کسائی: از اسفندماه سال ۹۸ که کرونا مهمان ناخوانده زندگی ما شد، ستادی در کشور با عنوان ستاد ملی مقابله با کرونا شکل گرفت که وظیفه‌اش، ضمن حفظ روال زندگی مردم و فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، برنامه‌ریزی برای جلوگیری از شیوع این بیماری بود، اما همواره این ستاد در بُعد مذهبی، با نقایصی در تصمیم‌سازی مواجه بوده است.
نماز جماعت مساجد و جلسات مذهبی هیأت‌ها سال ۹۸ در پی شیوع اولیه کرونا تعطیل شد
مساجد و هیأت‌ها از ابتدا تابع تصمیمات ستاد کرونا بودند
از همان حدود ۱۳ ماه گذشته، اهالی هیأت و مساجد بلافاصله با تصمیم اولیه این ستاد برنامه‌ها و مجالس خود را تعطیل کردند و جلسات را به سمت فضای مجازی سوق دادند.
جشن نیمه شعبان سال ۹۹ در هیأت مجازی
تذکر مقام معظم رهبری به ستاد کرونا
بعد از فروکش موج اولیه کرونا، در پایان ماه شعبان، مطالبه مردم و هیأت‌ها این بود که در ماه رمضان به خصوص شب‌های قدر، امکان برپایی جلسات دعا و مناجات برای دفع این بلا فراهم شود، اما ستاد کرونا به این خواسته مردم کم‌توجه بود تا اینکه مقام معظم رهبری به میدان آمدند. ایشان ۲۱ اردیبهشت‌ماه ۹۹ در دیدار مسئولین ستاد کرونا فرمودند: «مسئله دعا و عبادت به خصوص در ماه رمضان، به خصوص در شب‌های قدر که در پیش است، یکی از نیازهای حتمی و اساسی مردم است؛ این با نیازهای مادّی از یک نظر تفاوتی ندارد، از یک نظر بالاتر از نیازهای مادّی مردم است..... توصیه‌ام این است که بررسی این مورد را به کسانی بدهید که اهمّیّت حضور دعا و توسّل و مسائل معنوی را به معنای واقعی کلمه درک کرده باشند»
مقام معظم رهبری: بررسی جلسات ماه رمضان را به کسانی بدهید که اهمّیّت حضور دعا و توسّل و مسائل معنوی را به معنای واقعی کلمه درک کرده باشند
چندصدایی و تصمیمات خلق‌الساعه در ستاد کرونا
این نکته مقام معظم رهبری، منجر به وضع دستورالعملی برای برگزاری جلسات احیاء در شب‌های قدر سال گذشته و بابی برای برگزاری جلسات دینی در دوران کرونایی شد، اما باز هم برخی از تصمیمات خلق‌الساعه ستاد ملی کرونا کار را برای هیأت‌ها سخت کرد. در میان اهالی هیأت این تصمیمات با کلیدواژه «چندصدایی» توصیف می‌شود.
جلسه احیاء شب‌های قدر ماه رمضان سال ۹۹ هیأت ریحانةالحسین
تصمیماتی که دست هیأت‌ها را در پوست گردو گذاشت
چند ماه مانده به ماه محرم با تصمیم دفتر مقام معظم رهبری ستاد برنامه‌ریزی محرم به مدیریت رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و عضویت تمام نهادهای فرهنگی مرتبط شکل گرفت تا دستورالعمل‌هایی برای برپایی مجالس محرم وضع شود. این دستورالعمل‌ها بنا بود در عزاداری مسلمیه حرم عبدالعظیم حسنی امتحان و به عنوان الگو ارائه شود اما نمونه‌ای از این تصمیمات ناگهانی رخ داد. برنامه هرساله مسلمیه به فاصله تنها چند ساعت مانده به اجرا لغو شد، اما باز هم ستاد کرونا به مسئولین هیأت رزمندگان اسلام برای برپایی مراسمی با حضور عزاداران در پارکینگ مجاور حرم سیدالکریم مجوز داد. بعد از اطلاع‌رسانی و درست یک روز مانده به مراسم، چندصدایی ستاد کرونا رخ‌نمایی کرد و دست عزاداران را در پوست گردو گذاشت. حجت‌الاسلام جلالی، معاون وقت فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی در این خصوص می‌گوید: «لغو مراسم مسلمیه هیأت رزمندگان سختگیرانه بود. این مراسم بنا بود به‌عنوان یک الگو برای برگزاری مراسم‌های محرم در فضای باز باشد، اما با وجود صدور مجوز، ساعتی پیش از برگزاری لغو شد.»
این بگیر و ببندها اولین تعارض هیأتی‌ها و ستاد کرونا را رقم زد و برخی از دسته‌های عزاداری با نادیده گرفتن محدودیت‌ها، در ایام مسلمیه در کنار حرم عبدالعظیم حسنی به عزاداری پرداختند.
تصمیمی که شب اول محرم، هیأت‌ها را شاکی کرد
بعد از مسلمیه، جلسات محرم هم از گزند تصمیمات ستاد کرونا بی‌نصیب نبود. با وجود اینکه ستاد محرم دستورالعمل لازم برای برگزاری جلسات را با مشورت و تایید کارشناسان پزشکی و مسئولین وزارت بهداشت تهیه کرده بود، تا چندروز مانده به روز اول محرم هنوز این دستورالعمل ابلاغ نشود. این در حالی بود که نحوه برگزاری جلسات محرم با سال‌های گذشته تفاوت چشمگیر داشت و مسئولین هیأت‌ها برای برپایی مجلس در فضای باز یا فضای مسقف با سقف بیش از ۶ متر ناچار به اثاث‌کشی از حسینیه‌های متداول بودند، اما ستاد کرونا درکی از این اتفاقات نداشت و تا روز آخر ابلاغ پروتکل‌ها را به تاخیر می‌انداخت.
جلسه عزاداری محرم با نظمی مثال زدنی؛ هیأت عبدالله بن الحسن
هیأت‌ها براساس شنیده‌ها و اعلام غیررسمی دستورالعمل‌های محرم در رسانه‌ها، خود را آماده عزاداری می‌کردند تا اینکه درست یک روز مانده به محرم، سخنگوی ستاد کرونا در ادامه همان چندصدایی پشت میکروفن آمد و گفت: «عزاداری در محیط مسقف ممنوع است». این اظهارنظر که با تمام جلسات کارشناسی ستاد کرونا در تضاد بود، خشم اهالی هیأت را در پی داشت و منجر به تعطیلی بسیاری از جلسات شد. البته جلساتی هم در فضای مسقف و از سر لجبازی با ستاد برگزار شد.
عزاداری فاطمیه ۹۹ هیأت عبدالله بن الحسن
چرا موج‌های کرونا قبل از مناسبت‌های مذهبی بزرگ اوج می‌گیرند؟
قبل از ایام فاطمیه سال ۹۹ هم خبر از اوج‌گیری موج سوم کرونا منتشر شد و باز هم تعلل در تصمیم‌گیری بسیاری از جلسات عزاداری را لغو کرد. موج سوم کرونا با اجرای طرح حاج قاسم سلیمانی و با حضور پلاک به پلاک در خانه‌های مردم توسط نیروهای جهادی، بسیجی و مسجدی که همگی تربیت شده هیأت‌های مذهبی هستند، کنترل و مدیریت شد. مدیریت این بحران‌ها به واسطه حضور در میدان نیروهای فداکار جهادی رخ داد.
حضور خانه به خانه نیروهای جوان جهادی، مسجدی و هیأتی در طرح حاج قاسم سلیمانی برای مقابله با کرونا
چرا ستاد کرونا نسبت به بیانات رهبری بی‌توجه است؟
حال که ماه رمضان از راه رسیده است، باز هم قبل از یک مناسبت دینی بزرگ شاهد اوج‌گیری موج جدیدی از کرونا شده‌ایم. ستاد کرونا ۱۰ روز قبل از ماه رمضان بدون مشورت با متخصصان امر که از سوی مقام معظم رهبری سال گذشته تاکید شده بود، از ممنوعیت برگزاری مجالس در شهرهای نارنجی و قرمز خبر داد. تصمیمات این‌روزهای ستاد کرونا مصداق بی‌توجهی به بیانات رهبری است و معظم‌له قبل از سال جدید فرمودند امسال هم سفر نمی‌روند تا کرونا مهار شود، اما سفرهای نوروزی را ستاد کرونا تعطیل نکرد! در خصوص جلسات دینی هم معظم‌له معتقد به نظردهی متخصصان دینی هستند، اما ستاد کرونا بی‌توجه به آنان تصمیم می‌گیرد.
جلسه شورای عالی شبکه هیأت‌ها و تشکل‌های مردمی کشور در مشهد برای تصمیم‌گیری در خصوص جلسات رمضان
سازمان تبلیغات اسلامی بنا به مطالبه مردم و هیأت‌های مذهبی تلاش بسیاری داشت تا در خصوص جلسات دعا و مناجات ماه رمضان هم دستورالعملی هرچند سختگیرانه‌تر نسبت به ماه محرم وضع شود، اما جلسات برگزار شود. دستورالعمل پیشنهادی سازمان با مشورت مسئولین وزارت بهداشت، این روزها در ستاد کرونا خاک می‌خورد و هیأت‌ها هم منتظر هستند. حجت‌الاسلام باباخانی مدیرکل تشکل‌های دینی سازمان تبلیغات در این خصوص می‌گوید: «امسال هوا مطلوب است و می‌توان جلسات را در فضای باز برگزار کرد. در مناطق قرمز، پروتکل‌هایی با فاصله‌های بیش‌تر افراد و مدت زمان کمتر پیشنهاد شده است و در مناطق زرد و نارنجی، این فاصله‌ها کمتر و زمان بیش‌تر شده است.»
این در حالی است که سعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی نامه‌ای به معاون خود امکان برگزاری جلسات شب‌های قدر را با رعایت دستورالعمل‌ها اعلام داشت و گفت: «در مورد شب‌های پرفیض قدر مراسم احیاء می‌تواند همچون سال گذشته با رعایت فاصله و تعداد محدود در فضای مناسب و باز در کلیه شهرها حداکثر به مدت ۲ ساعت اجرا شود. لوازم کاملاً شخصی و ورودی و خروجی‌ها متعدد و بدون تماس باشد».
با این وجود هیأت‌های مذهبی براساس پروتکل‌های وضع شده در ماه رمضان و محرم سال قبل از شب گذشته با ظرفیت محدود و با تاکید بر ارائه خدمات اجتماعی از قبیل کمک‌های مومنانه و آزادی زندانیان و استفاده حداکثری از ظرفیت رسانه ملی و فضای مجازی، جلسات مناجات‌خوانی خود را آغاز کرده‌اند.
جمعی از مداحان نیز در دیدار با مسئولین سازمان تبلیغات اسلامی و کانون مداحان اعلام کرده بودند که «در ماه مبارک رمضان چراغ هیأت‌ها خاموش نمی‌شود و هیأت‌ها با تمرکز به خدمات اجتماعی و استمرار رزمایش ملی مواسات باهدف کمک به معیشت مردم در وضعیت اقتصادی فعلی به فعالیت می‌پردازند.»
منبع:فارس