عقیق:میرمسعود حسینیان، سرکنسول سابق ایران در کربلا در گفت‌وگویی رادیویی به بیان خاطراتی از اربعین در کربلا پرداخت و گفت: اولین سال حضورم در کنسولگری کربلا با فعالیت داعشی‌ها همزمان شد و با انتشار اخبار فعالیت داعش در عراق، آن زمان همه نگران اربعین بودند. تا اینکه اربعین ۹۴ با حضور پرشور و حماسی ایرانیان در عراق برگزار شد؛ به طوری که آن سال برای نخستین بار حدود ۱.۵ میلیون ایرانی در ایام اربعین به عراق مشرف شدند.
داعشی‌ها تا ۲۰ کیلومتری کربلا نفوذ پیدا کرده بودند/ عقب‌نشینی داعش با حضور میلیونی زوار اربعین
وی با بیان اینکه داعشی‌ها تا نزدیک کربلا نفوذ پیدا کرده بودند، افزود: تا حوالی ۲۰ کیلومتری کربلا داعشی‌ها بودند. تا جایی که حتی خود مردم عراق نیز وقتی به کربلا می‌خواستند مشرف شوندT نگران بودند نکند داعش به حرم حمله کند. اما شور و شعور حسینی در اربعین آن سال توطئه داعشی‌ها را خنثی کرد و اجازه نداد آنها به سوی زائران حتی حرکت کنند و اربعین در صحت و سلامت برپا شد.
حسینیان با بیان اینکه هر ساله شعاری برای اربعین انتخاب می‌شود، به پیشینه این اتفاق اشاره کرد و افزود: زمانی که داعش، حمله کرده بود، اربعین آن سال شعار حضرت عباس شد و دو سال گذشته «حب الحسین یجمعنا» مورد پذیرش قرار گرفت که واقعا این شعار در اربعین کاملا قابل حس است، چرا که همه اختلافات را کنار می‌گذارند. البته قرار بود شعار «اربعین سمبل وحدت شیعه» باشد که وقتی مشاهده کردیم امام حسین (ع) فقط مختص شیعیان نیست و از سایر ادیان هم به زیارت سیدالشهدا (ع) مشرف می‌شوند، این شعار به «اربعین سمبل وحدت موحدین» تغییر یافت.
برای ایام اربعین، باید تعداد زائران را سهمیه‌بندی کرد
وی با اشاره به اینکه هر ساله عاشقان حسینی در ایام اربعین مشتاقانه به زیارت سیدالشهدا (ع) مشرف می‌شوند، تصریح کرد: اوایل دهه ۹۰ کمتر از یک میلیون زائر اربعین داشتیم که سال گذشته این تعداد به ۳.۵ میلیون نفر رسید. یکی از مشکلاتی که در ایام اربعین با آن مواجهیم، نامشخص بودن تعداد زائران است. ما هر ساله نمی‌دانیم چند زائر به عراق اعزام می‌کنیم. برای همین هم تصمیم‌گیری‌ها گاهی با معضلاتی همراه خواهد شد. بنابراین باید قبل از اینکه عراق حد و سهم تعیین کند، خودمان جمعیت زوار را کنترل کنیم و سهمیه‌ای در این رابطه در نظر بگیریم.
ما امکان اسکان حتی یک چهارم زائران کشورمان را در کربلا نداریم
وی با بیان اینکه سال گذشته حدود ۵۰۰ هزار اسکان پیش‌بینی شد که در برابر بیش از ۳.۵ زائر بسیار محدود بود، افزود: بسیاری از زائران در مواکب عراقی اسکان یافتند و از تعداد زائران ایرانی عمدتا حدود ۱.۵ میلیون نفر در شب و روز اربعین در کربلا حضور دارند که حتی ما امکان اسکان یک چهارم این تعداد را هم نداریم.
حسینیان با اشاره به اینکه سال گذشته از اول ماه صفر ویزای عراق برداشته شد، گفت: از اول ماه صفر ویزا حذف شد، در حالی که موکب‌های ما از ۱۰ تا ۱۵ صفر راه‌اندازی می‌شوند؛ یعنی قبل از این ایام هیچ خدماتی صورت نمی‌گیرد و همین امر موجب شد بسیاری از زائران در آن زمان با مشکلاتی مواجه شوند.
تصور زائران از حماسه اربعین را اصلاح کنیم/ همه چیز در عراق رایگان نیست
وی با بیان اینکه وقتی ویزا را برداشتیم، باید امکانات را فراهم می‌کردیم، ادامه داد: اربعین جریانی است که ادامه دارد. بنابراین باید برای سال‌های آینده برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشیم تا زائر وقتی به عراق می‌رود، بلاتکلیف نباشد و حتی بهتر است تصور زائران از حماسه اربعین را نیز اصلاح کنیم.
سر کنسول سابق ایران در کربلا با اشاره به اینکه گاهی در ایام اربعین افرادی به ما مراجعه می‌کردند که ما نمی‌دانستیم باید چگونه پاسخگوی آنها باشیم، گفت: ما عراق را کشور خارجی نمی‌دانیم؛ در حالی که عراق کشوری است که قوانین خود را دارد. بسیاری از زائران فکر می‌کنند اربعین که به عراق می‌خواهند بیایند، همه چیز و امکانات رایگان است و حتی ما زائرانی داشتیم با ۲۰ هزار تومان به کربلا مشرف شده بودند. در حالی که اگر اسکان و تغذیه رایگان باشد، هزینه جابه‌جایی و حمل و نقل را باید زائران با خود داشته باشند.
زیرساخت‌های عراق امکان افزایش امکانات در مرزها را نمی‌دهد
وی با بیان اینکه دو ـ سه روز بعد از اربعین برای زائرانی از همه جا به عراق می‌آیند و پایان سفر است، اما برای من شروع مرحله دیگری از فعالیت بود، تصریح کرد: ما برای توجیه زائران ۱۶۰ مورد را احصا کردیم؛ از گذرنامه گرفتن و مراحل آن تا ورود به عراق و سایر امور. اما متأسفانه زوار به خوبی توجیه نمی‌شوند و همین موجب بروز مشکلاتی می‌شود. به عنوان مثال سال گذشته ۱۸۰ کوله پشتی که هیچ کارت و اطلاعاتی در آن نبود، پیدا کردیم. برای ما دو ماه گرفتاری بود تا پیگیری کنیم و در سایت عکس آنها را بگذاریم تا صاحبان آن را پیدا کنیم. به نوعی اربعین که حدود ۱۰ روز حضور زوار بود، برای ما اربعین ۶ ماه اقدام و فعالیت بود، یعنی ۲ ماه قبل اربعین و ۴ ماه هم ایام اربعین و بعد از آن.
حسینیان با اشاره به اینکه بعدازظهر اربعین همه به فکر بازگشت بودند، خاطرنشان کرد: از کربلا تا مرز حدود ۵ ساعت راه است، اما به خاطر ترافیک ۱۲ ساعت طول می‌کشد. می‌گفتند که جای یک هزار اتوبوس ایرانی این را دو برابر کنید. اما زیرساخت‌ها و جاده‌های عراق این امکان را فراهم نمی‌کرد. البته برخی از عشایر عراق در مرز ماشین‌هایی برای جابجایی زوار قرار دادند، اما آیا کفاف این تعداد زائر را می‌دهد؟ برای همین امر در مرز سال گذشته با مشکلات جابجایی همراه بودیم که به خاطر جمعیت بالای زوار قابل کنترل هم نبود.
اسکان و تغذیه در اربعین برای سه روز رایگان است
وی با بیان اینکه عراق کمک‌های اساسی را در ایام اربعین می‌کند، اما مسوولیتی ندارد، گفت: ما برای زائران اربعین توقع ایجاد کردیم که باید همه امکانات برای زائران فراهم باشد. در ذهن مردم اینگونه القا شده که همه چیز رایگان است، اما باید توجه داشته باشند اسکان و تغذیه برای سه روز رایگان است و قرار نیست همیشه اینچنین باشد. سال گذشته مشکل مالی به خاطر کاهش ارزش پول ملی ایجاد شد. دینار همان بود، اما ارزش پول ما کم شد و برای همین برخی زوار فکر نمی‌کردند کرایه ماشین‌ها یا حتی خریدهای معمولی اینچنین افزایش یابد.
تلخ‌ترین حادثه در ایام اربعین
حسینیان در ادامه به یکی از سخت‌ترین خاطرات دوران فعالیت خود در عراق اشاره کرد و گفت: سال ۹۵ زائران بسیاری در اربعین به عراق مشرف شدند. برخی بدون بیمه وارد این کشور شدند که متأسفانه در حادثه تروریستی حله به شهادت رسیدند و به دلیل اینکه بیمه پرداخت نکرده بودند، هیچ هزینه‌ای بابت دیه به آنها پرداخت نشد. در زمانی نیز برخی افراد به بیمه و هزینه‌های آن اشاره داشتند و غافل از اهمیت آن می‌خواستند زائران را دلسرد کنند، اما واقعا بیمه امری ضروری است و حتی ما خواستیم بیمه را شناور کنیم که شرکت طرف قرارداد این امکان را نداشت.
سازمان حج و زیارت بیشتر برای ۶۰۰ هزار حاجی است، نه ۴ میلیون زائر کربلا
سر کنسول سابق ایران در کربلا به لزوم تشکیل هیأت اندیشه‌ورز برای اربعین اشاره کرد و گفت: تشکیل هیات اندیشه‌ورز برای هدایت و راهبری مجموعه‌های اربعین در عرصه‌های مختلف امری ضروری است. ما یک سال حج و زیارت داریم. در طول سال چقدر حاجی داریم؟ حداکثر ۱۰۰ هزار تا زائر حج تمتع و در نهایت در صورت برپایی عمره ۵۰۰ هزار نفر زائر عمره مفرده. یعنی در مجموع ۶۰۰ هزار زائر سرزمین وحی؛ اما برای این تعداد زائر یک سازمان عریض و طویل لازم است که در آن برای ۴ میلیون زائر امام حسین (ع) برنامه‌ریزی کند.
۶۰۰ میلیون پرس غذا در ۱۰ روز/ موکب‌های اربعین باید تغییر کاربری دهند
وی با بیان اینکه دفتر رهبری باید برای تشکیل اتاق فکر با چندین کمیته برنامه‌ریزی کند، گفت: نزدیک ۲.۵ میلیون زائر اربعین داریم و هر کسی می‌رود هزینه‌هایی دارد. عراق آمار داده ۶۰۰ میلیون وعده غذایی می‌دهد که حرف درستی هم است؛ چرا که اگر فرض کنیم به ۲۰ میلیون زائر اربعین در ۱۰ روز سه وعده غذا بدهند، یعنی ۶۰۰ میلیون پرس غذا که اگر هر غذا را حتی یک دلار در نظر بگیریم، فقط ۶۰۰ میلیون دلار برای غذا عراق هزینه می‌کند.
حسینیان با اشاره به اینکه سازمان حج و زیارت در عراق آشپزخانه مرکزی دارد، ادامه داد: می‌توان مانند این اقدام، آشپزخانه مرکزی در نقاطی دورتر راه‌اندازی کرد و غذا را در بین مسیر توزیع کنیم. در اربعین سال‌های آینده وضعیت با گذشته متفاوت است؛ چون رو به فصل گرما می‌رویم و باید موکب‌ها هم تغییر کاربری دهند.
حداقل تا ۲۰ سال آینده اربعین در هوای گرم است/ پیشنهادی برای آسایش زوار
وی با بیان اینکه در مسیر نجف تا کربلا پیشنهاد مترو داده شده است که قابل بررسی است، گفت: با توجه به اینکه حداقل تا ۲۰ سال آینده اربعین در هوای گرم است، بهتر است برای درختکاری مسیر زوار برنامه‌ریزی شود. دیگر چادرها جواب نمی‌دهد و باید وسایل خنک‌کننده ببریم. از این به بعد با توجه به گرما به فکر راه چاره برای آسایش زوار کنیم.
سر کنسول سابق ایران در کربلا با اشاره به اینکه مسیر نجف تا کربلا ۸۰ کیلومتر است که زائران حداکثر سه شب در این مسیر می‌خوابند، ادامه داد: در ۸۰ کیلومتر مسیر سه جای خواب لازم است، اما حداقل ۲۰۰ محل برای سرویس بهداشتی نیاز است. در هر سه کیلومتر یک دستشویی باید تعبیه شود. برای تغییر سیستم موکب‌ها باید فکر شود، دیگر چادرهای برزنتی پاسخگو نیست. بین نجف و کربلا دیگر در روز نمی‌توان حرکت کرد. روز هوا گرم است و باید درختکاری شود تا سایه ایجاد کرد. شب هم برای حرکت نیازمند نور است. بخشی از مسیر ماشین‌رو و بخشی برای استقرار موکب‌ها است که باید سنگفرش شود و روشنایی حل شود.
حسینیان با بیان اینکه موکب‌ها به جای آن‌که ۱۰۰ هزار پرس ناهار به مردم دهند باید برای جاده‌سازی و زیرساخت‌ها اقدام کنند، گفت: باید افرادی را که کار خیر انجام می‌دهند، توجیه کنیم تا در راه صحیح هزینه شود. مثلا یک بار در مسیر یکی کتابی حجیم و سنگین خیرات می‌کرد که گفتیم واقعا در این مسیر زائران امکان جابجایی وسایل خود را هم ندارند، چه برسد به کتاب سنگین.
حج و زیارت نباید مجری اعزام زائران باشد/ لزوم ساماندهی زوار کربلا
وی در ادامه به وظایف نظارتی سازمان حج و زیارت اشاره کرد و افزود: حج و زیارت نباید وارد عمل شود، اما متأسفانه الان مجری شده است. نباید بگوییم هر کسی در چارچوب شمسا بود به زیارت مشرف شود. چرا باید وقتی زائری گم می‌شود، سراغ ما بیاید. باید هر کسی مشکلی برایش پیش بیاید، به شمسا مراجعه کند، نه اینکه بگویند اگر از طریق شمسا آمدی ما در خدمتیم وگرنه نه. اکنون سازمان حج و زیارت مجری شده است. باید به گونه‌ای باشد که همه کاروان‌ها بتوانند با شمسا فعال شوند و در نهایت اگر کاروانی خلاف کرد به شدت برخورد کنند، نه اینکه همه را رها کنند.
حضور میلیونی زوار اربعین در کربلا شبه‌معجزه است
سر کنسول سابق ایران در کربلا با بیان اینکه در ایام اربعین عراقی‌ها از نقاط دور و نزدیک به کربلا مشرف می‌شوند، گفت: عراقی‌ها که از بصره می‌آیند و به کربلا می‌رسند، سلام می‌دهند و می‌روند. تعداد زوار اربعین تقریبی است، اما زوار وادی کربلا حدود ۱۵ میلیون است. واقعا اربعین شبه‌معجزه است. حتی یک نفر هم در این ایام نیامد که بگوید آب و غذا نخوردم یا جایی برای اسکان ندارم. ما نمی‌گفتیم اگر نقشه کربلا را بگذاریم این تعداد زائر را نمی‌توانیم جا دهیم، چطور این همه جمعیت در اربعین در کربلا مشرف می‌شوند و هیچ مشکلی هم پیش نمی‌آید. همه چیز اربعین معجزه است.
وی در ادامه به فعالیت کمیته اربعین اشاره کرد و افزود: کمیته مرکزی در تهران زیر نظر وزارت کشور است و در عراق هم به ریاست سفیر در بغداد ستاد اربعین فعالیت می‌کند و برای اداره مراسم حدود ۶ قرارگاه در عراق در مرز مهران، بصره، کاظمین، کربلا، سامرا و نجف است که هر قرارگاه ۶ کمیته دارد. کار بنده به عنوان سرکنسول کربلا هماهنگی کمیته و قرارگاه‌ها و از طرفی هماهنگی با عراقی‌ها بود. قبلا مدارس و زمین‌ها را برای استقرار مواکب می‌دیدیم و کار اساسی ما هماهنگی بود تاجایی که روزانه چندین جلسه با استاندار داشتیم . ضمن اینکه زائر وقتی وارد عراق می‌شود فقط کنسولگری را می‌شناسد.
حسینیان با بیان اینکه سال گذشته ۳.۵ میلیون زائر ایرانی به کربلا مشرف شدند که حداقل ۱۰ درصد یعنی ۳۵۰ هزار نفر در ۱۰ روز به ما مراجعه کردند، خاطرنشان کرد: به طور متوسط ۳۵۰ مراجعه‌کننده داشتیم که هر کدام مشکلاتی همچون گم شدن وسایل خود داشتند. برای رفع این مشکلات باید سازمان حج و زیارت برنامه‌ریزی می‌کرد یا کمیته‌ای ایجاد شود تا مشکلات زوار را بررسی کنند.
منبع:فارس