عقیق:پس از شهادت امام علی(ع) مردمان کوفه به سان مردم هراسانی که مصیبت بزرگی دیده اند به مسجد هجوم آوردند. امام حسن مجتبی(ع) در میان آن جمعیت عظیم برخاست و اولین سخنرانی خویش را پس ازشهادت پدر بزرگوارش ایراد نمود و فرمود:
هنگامی که علی(ع) به قتل رسید، حسن بن
علی برای مردم سخنرانی کرد و پس از حمد و
ثنای الهی گفت: به راستی که در این شب مردی از میان ما رفت که گذشتگان درعمل بر او
پیشی نگرفته و آیندگان به او نرسند، و رسول خدا(ص) چنان بود که پرچم خود را به او
می سپرد و او در حالی بود که جبرئیل در طرف راست و میکائیل در طرف چپ او بود، و
باز نمی گشت تا خدا او را به فتح و پیروزی برساند، و هنگامی که از دنیا رفت طلای
زرد و نقره سفیدی و دینار و درهمی از خود به جای نگذارد، جز هفتصد درهم که از
عطایای او زیاد مانده بود و می خواست با آن خدمتکاری برای خاندانش خریداری کند.
آنگاه فرمود: ای مردم هر کس مرا می شناسد
که نیازی به معرفی نیست، و هر کس نمی شناسد منم حسن بن علی و منم پسر رسول خدا، و
منم پسر وصی و من فرزند بشیر( مژده آور) و منم پسر نذیر( بیم آور) و منم پسر آن کس
که مردم را به اذن خدا به حق تعالی دعوت می کرد و منم پسر چراغ تابناک، و منم از
خاندانی که جبرئیل بر ما نازل می شود و از نزد ما صعود می کرد، منم
از خاندانی که پلیدی را از آنها دور کرده و به خوبی پاکیزه شان گرداند، منم از
خاندانی که خداوند مودت آنها را بر هر مسلمانی واجب کرده(1) و به پیامبرش فرمود:
«بگو من از
شما پاداشی نمی خواهم جز مودت و دوستی خویشاوندان، و هر کس کار نیکی انجام دهد ما
بر نیکیش بیفزاییم.»(2)
و انجام
کار نیک( که خداوند متعال فرموده) همان مودت و دوستی ما خاندان است. امام حسن(ع)در
اینجا لیاقت خود بر نشستن بر مسند حکومت اسلام اثبات فرمودند: و لازم به تذکر است
اگر این آیه، مشخص و معرف شخصیت زمامداران اسلام نبود معنی داشت که امام(ع) در
مقام ایراد سخنرانی در طلیعه زعامت و رهبری خود، به آن اشاره فرماید، و آیه کریمه
را مورد استناد قرار دهد.
از مدائنی
نقل شده که گفته است:
چون حضرت
علی(ع) از دنیا رفت، عبدالله بن عباس به نزد مردم کوفه آمد و گفت: مردم امیر المؤمنین(ع)از
دنیا رفت، ولی جانشینی برای خود گذارده که اگر خواهید به نزد شما بیاید!و اگر نخواستید
باکی بر کسی نیست.
مردم گریستند
و گفتند: ما آماده ایم تا به نزد ما آید.
و چون امام
حسن(ع)بیامد، برای مردم سخنرانی کرده، فرمود:
«ای مردم از
خدا بترسید که امیران شما و سرپرستان شما ما هستیم، و ماییم «اهل بیت »و خاندانی که
خدا درباره ما فرمود: «جز این نیست که خداوند اراده فرموده تا پلیدی را از شما خاندان
دور کند و به خوبی پاکیزه تان گرداند».
شیخ صدوق(ره) در امالی نقل کرده شبی که
امیرالمؤمنین(ع) به شهادت رسید و جنازه پدر را حسنین دفن نمودند، فردای آن شب امام
حسن(ع) به مسجد رفت و برای مردم سخنرانی کرد، و سخنرانی آن حضرت این گونه بود که
پس از حمد و ثنای الهی فرمود:
«ای مردم در این شب قرآن نازل شد، در این
شب عیسی بن مریم رابه آسمان بردند، و در این شب یوشع بن نون کشته شد، و در این شب
پردم امیرالمؤمنین(ع) از این جهان رحلت کرد، به خدا سوگند هیچ یک از اوصیا بر پدرم
در رفتن به بهشت پیشی نجسته، و نه هر کس که پس از اوست، و این گونه بود که رسول خدا
او را در هر ماموریت جنگی که می فرستاد جبرئیل در سمت راست او و میکائیل در سمت چپ
او می جنگیدند و هیچ درهم و دیناری پس از خود به جای نگذارد جز هفتصد درهم که از جیره
بیت المال او زیاد و اضافه آمده بود و آن را جمع کرده بود تا خادمی برای خانواده خود
خریداری کند.»(3)
همچنین در منبر فرمودند: ما اهل بیت« حزب
الله» هستیم که غالب معرفی شده ایم . « فان حزب الله هم الغالبون»(4)
ما عترت رسول الله هستیم که در روایت
ثقلین، رسول اکرم(ص) ما را در کنار قرآن و مبین قرآن مجید و پشتوانه اسلام قرار
داده است: « انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی لن یفترقا حتی یردا علی
الحوض»(5)
باید همه از ما اطاعت کنند، زیرا در قرآن
به آن امر شده اند:
اطیعوالله و اطیعوالرسول و اولی الامر
منکم. (6)
پی نوشت ها:
1_(مستدرک حاکم، ج 3، ص172؛ قاموس
الرجال، ج6،ص20)
2_(سوره شوری، آیه 23)
3_(امالی صدوق،ص192)
4_(سوره احزاب، قسمتی از آیه 33)
5_(صحیح ترمذی و تاریخ بغداد و ینابیع
المودة و ...)
6_(سوره نساء قسمتی از آیه 59)
211008