مذمت بدزبانی و فحاشی از دیدگاه قرآن و اهل بیت

عقیق: حجت الاسلام محسن قرائتی در جلسه درس‌هایی از قرآن کریم که از شبکه اول سیما پخش شد، اظهار داشت: در رساله حقوق امام سجاد (ع) پیش از پنجاه حق بیان می‌شود که یکی از آن حقوق مربوط به زبان است. زبان یک عضوی است که هیچ وقت درد نمی‌کند. آدم از هر عضوش زیادی کار بکشد، بد کار بکشد، ممکن است بگوید دیگر رمق ندارم، پا دیگر پیش نمی‌رود، چشمم نمی‌بیند، گوشم نمی‌شنود، دندان‌هایم عملی شده است، پایم عصایی شده است، کمرم خم شده و…، ولی زبان درد نمی‌گیرد، بنابراین زبان عضوی است که هم گناه می‌کند و هم خسته نمی‌شود.

رئیس ستاد اقامه نماز یکی از وظایف زبان را دوری از سخن زشت و ناپسند بیان کرد و گفت: یکی از حقوق زبان آن است که با این عضو فحش، دشنام و ناسزا گفته نشود. قرآن کریم می‌فرماید زبانت را حمل کن بر ادب، یعنی وادارش کن که مؤدبانه حرف بزند. حضرت می‌فرمایند اگر حرف می‌زنید، اول زبانتان را غلاف کنید، هر جا لازم بود، حرف بزنید. طبق صریح روایات؛ زبان بیانگر عقل انسان است.

وی درباره برخورد پیشوایان دین با افراد فحاش تصریح کرد: انسان هرگز نباید فحش بدهد، دشنام دهد، خداوند هم دشنام را بد می‌داند، هم کسی را که اهل دشنام دادن و دشنام شنیدن است. متأسفانه بعضی‌ها هستند بدون فحش نمی‌توانند حرف بزنند. بعضی‌ها فحش را شخصیت می‌دانند، فکر می‌کنند که اگر فحش بدهند این علامت قلدر بودن است. نقل شده شخصی به نام سَماعه، رسید به امام صادق (ع) و حضرت از او پرسیدند تو به شتربان هایت حرف زشت می‌زدی، قصه چه بود؟ گفت: به من ظلم می‌کند، درست است فقیر است، شتربان است، ولی به من ظلم کرده، چون ظلم کرده، به او فحش می‌دهم. حضرت فرمودند: ظلم کرد به تو، ولی حرفی که تو زدی، زشت‌تر بود. اگر کسی به مسلمانی حرف زشت بزند، خدا برکت را از عمرش می‌گیرد، عمرش بی‌برکت می‌شود.

قرائتی با تاکید بر اینکه انسان نباید با سخن زشت مقابله به مثل کند، عنوان کرد: امام علی (ع) شنید که یک کسی به قنبرفحش می‌دهد قنبر هم رفت جواب بدهد، حضرت فرمود: ایست!، رها کن، حرف نزن، گفت: آقا فحشم داد، گفت: فحشت داد، تو فحشش نده. اگر عصبانی شدی، می‌خواستی فحش بدهی، خودت را نگاه دار در این صورت خداوند متعال از انسان راضی است و شیطان عصبانی می‌شود. بازگو کردن فحش هم مثل فحش است. مثلاً من به کسی فحش می‌دهم، شما می‌گویی: «فهمیدی چی شد، قرائتی به فلانی فحش داد.»، شما هم که فحش مرا نقل می‌کنید، گناه فحش دادن دارید.

رئیس ستاد اقامه نماز به اجتناب از نقل سخن زشت دیگران تاکید کرد و گفت: کسی که حرف زشتی را شنید و آن را برای دیگران پیامک کرد که فلانی به فلانی چنین حرفی زد، انگار که خودش هم این کاره است. ما خیلی وقت‌ها به قول این مرض کرونا می‌گویند ناقل است، ما حق نداریم حرف زشت را نقل کنیم، چه‌طور نقل میکروب، کرونا می‌آورد، حدیث داریم فحش دیگران را برای دیگران نقل کنید همان نقل گناه است. اسلام می‌گوید بدترین آدم‌ها کسی است که مردم از زبانش بترسند. زن نباید از شوهرش بترسد، شوهر هم نباید از زنش بترسد.

وی با بیان اینکه انسان باید زبانش را مؤدب کند، گفت: انسان نباید اجازه دهد زبانش به کلام زشت باز شود. حضرت آدم دو تا پسر به اسم هابیل و قابیل داشت. روی حسادت یک برادر گفت می‌کشمت. آن وقت قرآن می‌گوید که برادرش گفت تو اگر دست روی من بلند کنی که بزنی مرا، من دست دراز نمی‌کنم؛ بر این اساس اگر برادری خلافی گفت انسان نباید آن را فتنه کند. انسان همواره باید بر محور اخلاق رفتار کند و اعمالش رنگ خدایی داشته باشد.

قرائتی بر اساس آیات قرآن کریم به آداب سخن گفتن اشاره و تصریح کرد: قرآن برای سخن گفتن آدابی را بیان می‌کند و به نحوه سخن گفتن با پدر و مادر، رسا بودن کلام، نرم گویی، نیکو سخن گفتن، بهره بردن از بهترین جملات و… اشاره دارد. امام سجاد (ع) می‌فرماید بارالها هر کلمه زشتی که از من سر می‌خواهد بزند، این را به بهترین کلمه تبدیل کن؛ انسان باید از بد زبانی اجتناب کند.