از نامه امام حسین (ع) به اهل کوفه تا خبر شهادت مسلم بن عقیل

عقیق:حجت الاسلام غلام حسین خالقی استاد حوزه علمیه کرمان، در گفتگویی در کرمان، در رابطه با مسیر حرکت امام حسین(ع) از مکه تا کربلا گفت: آنطور که در برخی نقل‎ها بیان شده است حضرت ابا عبد الله (ع) در تاریخ 18 ذی الحجه به منزل خزیمیه می‎رسند که البته این منزل، منزل ششم ایشان بوده است. و قبل از آن دو منزل دیگر را طی کرده بودند.

حاجر چهارمین منزل در مسیر حرکت امام حسین (ع)

وی ادامه داد: چهارمین منزل از منازل بین راه اباعبدالله (ع) حاجر است. این منزل در وادی بطن رمه قرار دارد که گلوگاه و‌ دره‎ای از مناطق و ارتفاعات سرزمین نجد است. امام حسین(ع) در این مکان، در جواب نامه مسلم بن عقیل نامه‎ای به اهل کوفه نوشتند. زیرا مسلم بن عقیل به حضرت سید شهدا (ع) گزارشی کتبی از احوال کوفه ارسال کرده بودند که هجده هزار نفر از اهالی کوفه با من بیعت کرده‎اند و صد هزار نفر آماده برای جنگ هستند. یعنی این تعداد قول آمادگی برای جنگ و‌ قیام را به حضرت مسلم بن عقیل داده بودند.

وی افزود: امام (ع) نامه‎ای در پاسخ نوشتند و آن را به قیص بن مسهر صیداوی تحویل دادند و به سوی حضرت مسلم و اهل کوفه فرستادند. حضرت در این نامه فرمودند: «امّا بَعْدُ، فَاِنَّ کِتابَ مُسْلِمِ بْنِ عَقیل جائَنِی یُخْبِرُنِی فیهِ بِحُسْنِ رَاْیِکُمْ، وَ اجْتِماعِ مَلَئِکُمْ عَلى نَصْرِنا، وَ الطَّلَبِ بِحَقِّنا، فَسَاَلْتُ اللّهَ اَنْ یُحْسِنَ لَنا الصُّنْعَ، وَ اَنْ یُثیبَکُمْ عَلى ذلِکَ اَعْظَمُ الاَجْرِ، وَ قَدْ شَخَصْتُ اِلَیْکُمْ مِنْ مَکَّهَ یَوْمَ الثُّلَثاءِ لِـثَمـان مَضَیْنَ مِنْ ذِی الْحَجَّهِ یَوْمَ التَّرْوِیَهِ، فَاِذا قَدِمَ عَلَیْکُمْ رَسُولی فَانکْشُفوا اَمْرَکُمْ وَ جِدُّوا، فَاِنِّی قادِمٌ عَلَیْکُمْ فی اَیّامِی هذِهِ اِنْ شاءَ اللّهُ». نامه در جواب حضرت مسلم است اما مخاطب آن اهل کوفه هستند. حضرت به اهل کوفه می‎فرمایند: اما بعد برای من نامه‎ای از مسلم بن عقیل نوشته شد که مرا خبر می‎داد از اینکه شما بر یاری ما اجتماعی نموده‎اید و اجتماع کردید بر تحقق حق ما. از خدا درخواست کردم صنعش را برای ما نیکو گرداند و بر آن پاداش دهد شما را بهترین پاداش‎ها و من به سوی شما حرکت نمودم از مکه در روز سه شنبه هشتم ماه ذی الحجه، پس هرگاه فرستاده من یعنی جناب قیص بن مسهر صیداوی به شما رسید شما در امر خودتان منکشف شوید. یعنی پرده پوشی  و تقیه را را کنار بگذارید و امرتان را روشن و واضح انجام دهید که من در این ایام خواهم آمد. حضرت نامه را به قیس می‎دهد و او به سوی اهل کوفه حرکت می‌کند و سر انجام به شهادت می‌رسد.

منزل پنجم، بعضی از چشمه سارها

استاد حوزه علمیه کرمان به منزل بعدی اشاره کرد و گفت: منزل پنجم امام(ع) بعض چشمه سارها بودند. حضرت از حاجر حرکت می‌کند و هیچ چشمه ساری از چشمه سارهای عرب را عبور نمی‌کردند مگر اینکه مردم به دنبال ایشان حرکت می‌کردند. حضرت سید الشهدا (ع) حرکت خود را ادامه می‎دهند تا اینکه به آبی از آب‌های عرب می‌رسند که بر آن آقایی به نام عبداللّه بن مطیع عدوی تسلط داشت و این تالاب به دست ایشان بود.

وی افزود: این شخص وقتی متوجه شد امام حسین(ع) به طرف عراق در حرکت است به آقا گفت: «أُذَکِّرُکَ اللَّهَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ حُرْمَهَ الْإِسْلَامِ أَنْ تُنْتَهَکَ أَنْشُدُکَ اللَّهَ فِی حُرْمَهِ قُرَیْشٍ أَنْشُدُکَ اللَّهَ فِی حُرْمَهِ الْعَرَبِ فَوَ اللَّهِ لَئِنْ طَلَبْتَ مَا فِی أَیْدِی بَنِی أُمَیَّهَ لَیَقْتُلُنَّکَ وَ لَئِنْ قَتَلُوکَ لَا یَهَابُوا بَعْدَکَ أَحَداً أَبَداً»  ای پسر رسول خدا، خدا و حرمت اسلام را یاد کن که مبادا در اینجا هتک شوی وحرمتت از بین برود. «اَنْشُدُکَ اللَّهَ» تو را قسم می‌دهم به حرمت قریش و به حرمت عرب، به خدا قسم اگر طلب کنی آنچه که در دست بنی امیه است تو را خواهند کشت و اگر تو را بکشند، بعد از تو نسبت به هیچ کس باکی نخواهند داشت. اما «فَأَبَى الْحُسَیْنُ (ع) إِلَّا أَنْ یَمْضِیَ» حضرت سید شهدا(ع) به راه خودشان ادامه داد.

خزیمیه، منزل ششم

حجت الاسلام خالقی به منزل ششم اشاره کرد و گفت: منزل ششم‌ خزیمیه است. حضرت در خزیمیه یک روز و ‌یک‌شب درنگ می‌کنند و در آنجا می‌مانند. زمانی که صبح فرا می‌رسد حضرت زینب (س) به سوی امام (ع) می‎آیند و می‎فرمایند: «إنّی سمعت هاتفاً یقول» من هاتفی را شنیدم که می‎گفت: «ألا یـاعینُ فاحتفلی بجُهدی/ فمَن یبکی على الشهداءِ بعدی/ عـلى قـومٍ تـسوقهُمُ المنایا/ بـمقدارٍ إلـى إنجاز وعدی» هان ای چشم با تمام طاقت و ‌قدرتی که من دارم گریه کن و چراغ محفل باش و محفلی را بسوزان و به گریه انداز پس چه کسی بر شهدا بعد از من گریه می‎کند. کدام شهدا؟ بر قومی که مرگ‌ آن‎ها را سوق می‌دهد، کاروان مرگ آن‌ها را می‌کشاند، تا جایی که وعده خداوند تحقق پیدا کند. یعنی تا وقت شهادتشان.

وی افزود: امام حسین (ع) به خواهرشان فرمودند: «یا اختاه! کل الذی قضی فهو کائن» خواهرم هرچیز که حکم شده باشد حتما رخ خواهد داد. «قضی» را به صیغه فعل مجهول می‌خوانیم. خدا قضاوت کرده و چیزی که او قضاوت کرده است و هرچیزی که قضای الهی به آن تعلق گرفته حتما رخ خواهد داد.

زرود، منزل هفتم

استاد حوزه علمیه کرمان منزل هفتم را زرود برشمرد و بیان داشت: منزل هفتم زرود است. این منزل، منزل بسیار مهمی است زیرا در این منزل زهیر بن قین از کاروانش جدا می‎شود و به امام حسین (ع) ملحق می‌شود. طبق نقل: حضرت زهیر کراهت داشت از اینکه به امام حسین (ع) ملحق شود. لذا زهیر از هر جا که امام حسین (ع) چادر می‎زدند؛ دوری می‎کرد و جای دیگری مستقر می‎شد. اما در زرود به ناچار و به خاطر نزدیکی به چشمه ساری زهیر در نزدیکی امام حسین (ع) چادر زد.  

پیوستن زهیر به کاروان امام حسین (ع)

وی ادامه داد: در تاریخ نقل شده است که در آن حالی که زهیر و جماعتشان مشغول غذا خوردن بودند ناگهان سفیر امام حسین (ع) آمد و زهیر را به سیدش ابا عبدالله دعوت کرد. زهیر نمی‎دانست چه جوابی بدهد که همسرش او‌ را ترقیب کرد که به سوی امام (ع) حرکت کند و کلامش را بشنود. پس زهیر به سوی امام حسین (ع) حرکت کرد و بعد از مدتی کوتاه به سوی اصحابش با نشاط تمام  و در حالی که صورتش نورانی شده بود بازگشت و عرض کرد خیمه‎ و بارش را جدا کنند و به سوی کاروان امام حسین (ع) منتقل کنند. به همسرش گفت به اهلت ملحق شو زیرا من دوست ندارم بجز خیر  از من به تو برسد. سپس به کسانی که با او‌ بودند گفت: «من احب منکم نصرت ابن رسول الله و الا آخر العهد» هرکس از شما دوست می‌دارد یاری پسر رسول خدا را چه بهتر و الا اگر حاضر به یاری پسر رسول خدا نیست این آخرین عهد من با او است.

حجت الاسلا خالقی افزود: زهیر با اهلش خداحافظی کرد. همسرش گفت: خدا برای تو خیر برگزیده، من از تو در خواست می‎کنم مرا در روز قیامت نزد جد امام حسین یاد کنی و مرا از شفاعت رسول خدا برخوردار و بهره مند گردانی.

گزارش خبر شهادت مسلم و هانی

استاد حوزه علمیه کرمان به واقعه بعدی که در منزلگاه زرود اتفاق افتاد اشاره کرد و گفت: عجب منزلی بود منزل زرود، زیرا طبق این نقل در این منزل خبری دهشتناک به امام حسین (ع) می‌رسد و در زرود حضرت خبر شهادت مسلم بن عقیل را دریافت می‎کنند. «فسترجع کثیرا» حضرت زیاد استرجاع کرد و زیاد انا لله و انا الیه راجعون گفت و‌از خدا برای حضرت مسلم و‌ حضرت هانی طلب رحمت کرد. امام بر آن‌ها گریه کرد و با ایشان هاشمیان گریه کردند. بانگ زنان بلند شد تا اینکه آن موضع غرق در ناله شد.

نمایان شدن یاران واقعی امام حسین (ع)

وی افزود: پس دو‌نفر را از طائفه بنی‌اسد به امام گفتند: ای پسر رسول خدا تو را به خدا قسم می‎دهیم از همین جا برگرد زیرا شما در کوفه یاوری ندارید. اما برخی از یاران امام حسین (ع) بلند شدند و گفتند: از این مسیر منحرف نمی‎شویم تا اینکه انتقام خون این دو عزیز را بگیریم یا بِکِشیم آنچه را که برادرمان مسلم کشید. پس امام حسین (ع) به آنان نظر افکند و فرمود: «لا خیر فی العیش بعد هولاء» هیچ خیری در عیش بعد از این جماعت یعنی مسلم و هانی نیست.

جدایی دنیا طلبان از کاروان امام (ع)

حجت الاسلام خالقی خاطر نشان کرد: شاید در تواریخ در اینکه در کدام منزل خبر شهادت مسلم به امام (ع) می‎رسد اختلافی باشد، اما به هر صورت در منزلی که خبر شهادت مسلم و هانی عروه می‌رسد امام یک نفر را مامور می‌کند که در حضور جمعیتاین موضوع را اعلام کند و وقایع به همین صورت رخ می‎دهد و این موضوع یاران واقعی و یاران دروغین امام (ع) را نشان میدهد و در این مکان بسیاری از کسانی که به طمع دنیا با امام (ع) در چشمه ساراها و تالاب ها همراه شده بودند از ایشان جدا می‎شوند.