خداوند در آیه ۲۷۷ سوره مبارکه «بقره» ضمن ارائه نسخه‌ای برای برچیده شدن ربا از جامعه اقامه نماز و ذکات را راهی برای رهایی از ترس و غم بیان می‌کند.
عقیق:خداوند در آیه ۲۷۷ سوره مبارکه بقره به پاداش مؤمنان و نیکوکاران اشاره کرده و می‌فرماید: کسانی که نماز برپا می‌دارند و ذکات می‌دهند نه ترسی بر آنها است و نه غمگین می‌شوند. با نگاهی به تفسیر این آیه در می‌یابیم راه برچیده شدن ربا در جامعه، توجّه به ایمان و عمل صالح و احیاى نماز و زکات است.
متن آیه
إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الْصَّلِحَتِ وَأَقَامُواْ الْصَّلَو ةَ وَ ءَاتَوُاْ الْزَّکَوةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَاهُمْ یَحْزَنُونَ
ترجمه
همانا کسانى که ایمان آورده و کارهاى نیکو انجام دادهاند و نماز برپا داشته و زکات پرداختهاند، پاداششان نزد پروردگارشان (محفوظ) است و نه ترسى بر آنهاست و نه غمگین مىشوند.
نکته‌ها
این آیه، برابر رباخواران که «کفّار اثیم» هستند، سیماى مؤمنان را ترسیم مىکند که عمل صالح انجام داده و نماز را بر پاى مىدارند و زکات پرداخت مىکنند. تا اشاره به این باشد که زمینه برچیده شدن ربا در جامعه، توجّه به ایمان و عمل صالح و احیاى نماز و زکات است.
مردم چهار گروهند
1- گروهى ایمان آورده و عمل صالح انجام مىدهند که اینان «مؤمنانند».
2- گروهى، نه ایمان آورده و نه کار شایسته انجام مىدهند که اینان «کافرانند».
3- گروهى ایمان دارند، ولى عمل صالح ندارند که اینان «فاسقانند».
4- گروهى ایمان ندارند، ولى اظهار ایمان مىکنند و در ظاهر کار نیک انجام مىدهند که اینان «منافقانند».
اگر رباخواران از خدا و مردم بریدهاند، امّا در مقابل، کسانى هستند که اهل ایمان و عمل صالح بوده و از طریق نماز، با خداوند مرتبط هستند و با پرداخت زکات با مردم پیوند دارند.
پیام‌ها
اسلام در کنار مسائل عبادى و فردى، به مسائل اقتصادى و مردمى نیز توجّه دارد. نماز و زکات در کنار هم مطرحند. «اقاموا الصلوة و اتوا الزکاة»
ذکر نماز و زکات بعد از عمل صالح، نشانه آن است که در میان کارهاى شایسته حساب این دو جداست. «عملوا الصالحات و اقاموا الصلوة و اتوا الزکاة»
تشویق نیکوکاران بدنبال تهدید بدکاران، یک اصل تربیتى است. «لهم اجرهم عند ربّهم»
هوشمند کسى است که در محاسبات، تنها به موجودى امروز که در دست دارد ننگرد، بلکه به آینده و ذخیرههایى که نزد خداوند است توجّه داشته باشد. «عند ربّهم»
پروردگار، به مؤمنانى که اهل عمل صالح و نماز و زکاتند، نظر ویژهاى دارد. کلمه «ربّهم» اشاره به لطف خاصّ اوست.
وعدههاى الهى، انگیزه عمل صالح است. «لهم اجرهم عند ربّهم»
امنیّت و آرامش واقعى، در سایه ایمان و عمل صالح و پیوند با خدا و مردم است. «لاخوف علیهم و لا هم یحزنون»
عوامل آرامش، ایمان، عمل صالح، نماز و زکات است. «امنوا و عملوا الصالحات و اقاموا الصلوة و اتوا الزکوة... لاخوف علیهم ولا هم یحزنون»
منبع: تفسیر نور
متن آیه
إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الْصَّلِحَتِ وَأَقَامُواْ الْصَّلَو ةَ وَ ءَاتَوُاْ الْزَّکَوةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَاهُمْ یَحْزَنُونَ
ترجمه
همانا کسانى که ایمان آورده و کارهاى نیکو انجام دادهاند و نماز برپا داشته و زکات پرداختهاند، پاداششان نزد پروردگارشان (محفوظ) است و نه ترسى بر آنهاست و نه غمگین مىشوند.
نکته‌ها
این آیه، برابر رباخواران که «کفّار اثیم» هستند، سیماى مؤمنان را ترسیم مىکند که عمل صالح انجام داده و نماز را بر پاى مىدارند و زکات پرداخت مىکنند. تا اشاره به این باشد که زمینه برچیده شدن ربا در جامعه، توجّه به ایمان و عمل صالح و احیاى نماز و زکات است.
مردم چهار گروهند
1- گروهى ایمان آورده و عمل صالح انجام مىدهند که اینان «مؤمنانند».
2- گروهى، نه ایمان آورده و نه کار شایسته انجام مىدهند که اینان «کافرانند».
3- گروهى ایمان دارند، ولى عمل صالح ندارند که اینان «فاسقانند».
4- گروهى ایمان ندارند، ولى اظهار ایمان مىکنند و در ظاهر کار نیک انجام مىدهند که اینان «منافقانند».
اگر رباخواران از خدا و مردم بریدهاند، امّا در مقابل، کسانى هستند که اهل ایمان و عمل صالح بوده و از طریق نماز، با خداوند مرتبط هستند و با پرداخت زکات با مردم پیوند دارند.
پیام‌ها
اسلام در کنار مسائل عبادى و فردى، به مسائل اقتصادى و مردمى نیز توجّه دارد. نماز و زکات در کنار هم مطرحند. «اقاموا الصلوة و اتوا الزکاة»
ذکر نماز و زکات بعد از عمل صالح، نشانه آن است که در میان کارهاى شایسته حساب این دو جداست. «عملوا الصالحات و اقاموا الصلوة و اتوا الزکاة»
تشویق نیکوکاران بدنبال تهدید بدکاران، یک اصل تربیتى است. «لهم اجرهم عند ربّهم»
هوشمند کسى است که در محاسبات، تنها به موجودى امروز که در دست دارد ننگرد، بلکه به آینده و ذخیرههایى که نزد خداوند است توجّه داشته باشد. «عند ربّهم»
پروردگار، به مؤمنانى که اهل عمل صالح و نماز و زکاتند، نظر ویژهاى دارد. کلمه «ربّهم» اشاره به لطف خاصّ اوست.
وعدههاى الهى، انگیزه عمل صالح است. «لهم اجرهم عند ربّهم»
امنیّت و آرامش واقعى، در سایه ایمان و عمل صالح و پیوند با خدا و مردم است. «لاخوف علیهم و لا هم یحزنون»
عوامل آرامش، ایمان، عمل صالح، نماز و زکات است. «امنوا و عملوا الصالحات و اقاموا الصلوة و اتوا الزکوة... لاخوف علیهم ولا هم یحزنون»
منبع: تفسیر نور
