۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۳ : ۱۵
شرح دعای روز بیستم ماه رمضان
خداوندا در این روز درب بهشت ها را به روی من بگشا و درهای آتش دوزخ را بر من ببند و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما، ای فرود آورنده وقار وسکینه بر دلهای اهل ایمان.
عقیق:شرح دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان به قلم حسین محمدی فام نویسنده کتاب «تاآسمان» را در ادامه می خوانید؛
اَللّهُمَّ افْتَحْ لی فیهِ أبوابَ الجِنان وَأغلِقْ عَنَّی فیهِ أبوابَ‌النِّیرانِ وَ وَفِّقْنی فیهِ لِتِلاوَةِ القُرانِ یامُنْزِلَ السَّکینَةِ فی قُلُوبِ المؤمنین.
خداوندا در این روز درب بهشتها را به روی من بگشا و درهای آتش دوزخ را بر من ببند و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما ، ای فرود آورنده وقار وسکینه بر دلهای اهل ایمان.
فراز نخستین دعای این روز، اجرای همان دستور پیامبر اکرم(ص) است که از خدا بخواهیم درهای بهشت را بر ما باز کرده و درهای جهنم را بر ما ببندد.
رسول گرامی اسلام (ص) در آخرین جمعه ماه شعبان، ضمن ایراد خطبه شعبانیه فرمودند: ای مردم! به راستی که درهای بهشت در این ماه باز است؛ پس، از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر روی شما نبندد و درهای جهنم بسته است؛ پس، از خدایتان مسألت کنید که آنها را به روی شما نگشاید.[۱]
بهشت هشت در ورودی و دوزخ هفت در دارد. قرآن کریم می‌فرماید: وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِینَ لَهَا سَبْعَةُ أَبْوَابٍ لِّکُلِّ بَابٍ مِّنْهُمْ جُزْءٌ مَّقْسُومٌ[۲] ؛ به درستی که جهنم، وعده‌گاه همه آنان است، جهنم که دارای هفت در است و برای هر دری جزیی از ایشان اختصاص یافته است.
امام محمد باقر (ع) نیز در حدیثی فرمودند: بدانید که بهشت را هشت در است که پهنای هر دری از آن درها چهارصد سال راه است. [۳]
مطلب دیگر این که جهنمیان و بهشتیان با توجه به تفاوت درکات و درجاتشان، هرکدام از درِ خاصّی وارد دوزخ یا بهشت می‌شوند.
قرآن کریم در سوره مبارکه زمر آیات ۷۱ و ۷۳ به نحوه ورود بهشتیان و دوزخیان به بهشت و جهنم اشاره می‌کند و تفاوت برخورد خازنان بهشت و جهنم با آنها را به زیبایی و به طور صریح مطرح می‌کند.
در تکمیل شرح این فراز از دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان به ذکر چند روایت بسنده می کنیم:
رسول خدا (ص) فرمودند: هرکس گواهی دهد که خدایی جز الله نیست و دلش، زبانش را تصدیق کند، از هر دری از درهای بهشت که بخواهد، وارد خواهد شد.[۴]
از ایشان نقل شده که فرمودند: هرکه از دسترنج حلال خود بخورد، درهای بهشت به رویش گشوده شود و او از هر در که خواهد، وارد شود[۵].
حضرت علی (ع) درباره اهمیت والای جهاد و پاداش جهادگران فرمودند: جهاد دری است از درهای بهشت که خداوند آن را برای دوستان ویژه خود گشوده است.[۶]
پیامبر خدا (ص) در روایتی دیگر فرمودند:درهای بهشت به روی تاجر راستگو بسته نمی‌شود.[۷]
آن حضرت همچنین فرمودند:بر شما باد به راستی که آن دری از درهای بهشت است.[۸]
و انذار نبی مکرم اسلام این چنین است: خداوند عزوجل فرمود: هرکس پروایی نداشته باشد که از چه راهی درهم و دینار کسب می‌کند، روز قیامت باکی ندارم که از کدام یک از درهای دوزخ واردش کنم. [۹]
در دعای این روز توفیق تلاوت قرآن را از خدا می‌خواهیم آن هم در این ایام که ثواب تلاوت یک آیه از قرآن با تلاوت کل آن در ماه‌های دیگر برابر است و این لطف خدا، مخصوص ماه مبارک رمضان است.[۱۰]
حضرت امام باقر (ع) فرموده اند: که هر چیزی بهاری دارد و بهار قرآن ماه مبارک رمضان است.[۱۱]
خود قرآن به تلاوت هرچه بیشتر آیاتش دستور می‌دهد: ... فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ [۱۲] ؛ هر چه قدر که می‌توانید قرآن بخوانید.
علمای دین نیز حداقل تلاوت قرآن در هر روز را ۵۰ آیه شریفه توصیه نموده‌اند و البته تلاوت بدون تدبر را نیز مذموم دانسته‌اند.
حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) در بیان نورانی شان تاکید می فرمایند: در تلاوت قرآنی که با تدبّر همراه نباشد، خیری نیست.[۱۳]
رسول مکرم اسلام (ص) درباره تلاوت آیات الهی فرمودند: خانه‌هایتان را به [نور] تلاوت قرآن نورانی کنید، ... همانا خانه‌ای که در آن، زیاد قرآن تلاوت شود، خیر آن زیاد می‌شود. [۱۴]
حضرت امیر(ع) در جای دیگر فرمودند: قرآن را زیبا بخوانید؛ زیرا آن نافع‌ترین قصه‌هاست و از آن طلب شفا کنید که همانا آن شفای سینه‌هاست.[۱۵]
اَللّهُمَّ افْتَحْ لی فیهِ أبوابَ الجِنان وَأغلِقْ عَنَّی فیهِ أبوابَ‌النِّیرانِ وَ وَفِّقْنی فیهِ لِتِلاوَةِ القُرانِ یامُنْزِلَ السَّکینَةِ فی قُلُوبِ المؤمنین.
خداوندا در این روز درب بهشتها را به روی من بگشا و درهای آتش دوزخ را بر من ببند و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما ، ای فرود آورنده وقار وسکینه بر دلهای اهل ایمان.
فراز نخستین دعای این روز، اجرای همان دستور پیامبر اکرم(ص) است که از خدا بخواهیم درهای بهشت را بر ما باز کرده و درهای جهنم را بر ما ببندد.
رسول گرامی اسلام (ص) در آخرین جمعه ماه شعبان، ضمن ایراد خطبه شعبانیه فرمودند: ای مردم! به راستی که درهای بهشت در این ماه باز است؛ پس، از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر روی شما نبندد و درهای جهنم بسته است؛ پس، از خدایتان مسألت کنید که آنها را به روی شما نگشاید.[۱]
بهشت هشت در ورودی و دوزخ هفت در دارد. قرآن کریم می‌فرماید: وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِینَ لَهَا سَبْعَةُ أَبْوَابٍ لِّکُلِّ بَابٍ مِّنْهُمْ جُزْءٌ مَّقْسُومٌ[۲] ؛ به درستی که جهنم، وعده‌گاه همه آنان است، جهنم که دارای هفت در است و برای هر دری جزیی از ایشان اختصاص یافته است.
امام محمد باقر (ع) نیز در حدیثی فرمودند: بدانید که بهشت را هشت در است که پهنای هر دری از آن درها چهارصد سال راه است. [۳]
مطلب دیگر این که جهنمیان و بهشتیان با توجه به تفاوت درکات و درجاتشان، هرکدام از درِ خاصّی وارد دوزخ یا بهشت می‌شوند.
قرآن کریم در سوره مبارکه زمر آیات ۷۱ و ۷۳ به نحوه ورود بهشتیان و دوزخیان به بهشت و جهنم اشاره می‌کند و تفاوت برخورد خازنان بهشت و جهنم با آنها را به زیبایی و به طور صریح مطرح می‌کند.
در تکمیل شرح این فراز از دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان به ذکر چند روایت بسنده می کنیم:
رسول خدا (ص) فرمودند: هرکس گواهی دهد که خدایی جز الله نیست و دلش، زبانش را تصدیق کند، از هر دری از درهای بهشت که بخواهد، وارد خواهد شد.[۴]
از ایشان نقل شده که فرمودند: هرکه از دسترنج حلال خود بخورد، درهای بهشت به رویش گشوده شود و او از هر در که خواهد، وارد شود[۵].
حضرت علی (ع) درباره اهمیت والای جهاد و پاداش جهادگران فرمودند: جهاد دری است از درهای بهشت که خداوند آن را برای دوستان ویژه خود گشوده است.[۶]
پیامبر خدا (ص) در روایتی دیگر فرمودند:درهای بهشت به روی تاجر راستگو بسته نمی‌شود.[۷]
آن حضرت همچنین فرمودند:بر شما باد به راستی که آن دری از درهای بهشت است.[۸]
و انذار نبی مکرم اسلام این چنین است: خداوند عزوجل فرمود: هرکس پروایی نداشته باشد که از چه راهی درهم و دینار کسب می‌کند، روز قیامت باکی ندارم که از کدام یک از درهای دوزخ واردش کنم. [۹]
در دعای این روز توفیق تلاوت قرآن را از خدا می‌خواهیم آن هم در این ایام که ثواب تلاوت یک آیه از قرآن با تلاوت کل آن در ماه‌های دیگر برابر است و این لطف خدا، مخصوص ماه مبارک رمضان است.[۱۰]
حضرت امام باقر (ع) فرموده اند: که هر چیزی بهاری دارد و بهار قرآن ماه مبارک رمضان است.[۱۱]
خود قرآن به تلاوت هرچه بیشتر آیاتش دستور می‌دهد: ... فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ [۱۲] ؛ هر چه قدر که می‌توانید قرآن بخوانید.
علمای دین نیز حداقل تلاوت قرآن در هر روز را ۵۰ آیه شریفه توصیه نموده‌اند و البته تلاوت بدون تدبر را نیز مذموم دانسته‌اند.
حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) در بیان نورانی شان تاکید می فرمایند: در تلاوت قرآنی که با تدبّر همراه نباشد، خیری نیست.[۱۳]
رسول مکرم اسلام (ص) درباره تلاوت آیات الهی فرمودند: خانه‌هایتان را به [نور] تلاوت قرآن نورانی کنید، ... همانا خانه‌ای که در آن، زیاد قرآن تلاوت شود، خیر آن زیاد می‌شود. [۱۴]
حضرت امیر(ع) در جای دیگر فرمودند: قرآن را زیبا بخوانید؛ زیرا آن نافع‌ترین قصه‌هاست و از آن طلب شفا کنید که همانا آن شفای سینه‌هاست.[۱۵]
پی نوشت:
[۱] وسائل‌الشیعه، ج ۱۰، ص ۳۱۴
[۲] سوره مبارکه حجر ، آیات ۴۳ و ۴۴
[۳] تفسیر شریف لاهیجی به نقل از خصال شیخ صدوق
[۴] کنزالعمال، ص ۲۰۰
[۵] جامع‌الاخبار، ص ۳۹۰
[۶] میزان الحکمه، ح ۲۲۳۴۸
[۷] کنزالعمال، ح ۹۲۱۹
[۸] میزان الحکمه، ح ۱۰۳۱۱
[۹] همان، ح ۱۹۴۵۴
[۱۰] خطبه شعبانیه رسول‌اکرم (ص)
[۱۱]الکافی، ج ۲، ص ۶۳۰
[۱۲] سوره مبارکه مزمل ، آیه ۲۰
[۱۳] الکافی، ج ۱، ص ۳۶
[۱۴] وسائل‌الشیعه، ج ۶، ص ۱۹۸
[۱۵] غررالحکم، ص ۱۱۲
منبع:مهر
[۱] وسائل‌الشیعه، ج ۱۰، ص ۳۱۴
[۲] سوره مبارکه حجر ، آیات ۴۳ و ۴۴
[۳] تفسیر شریف لاهیجی به نقل از خصال شیخ صدوق
[۴] کنزالعمال، ص ۲۰۰
[۵] جامع‌الاخبار، ص ۳۹۰
[۶] میزان الحکمه، ح ۲۲۳۴۸
[۷] کنزالعمال، ح ۹۲۱۹
[۸] میزان الحکمه، ح ۱۰۳۱۱
[۹] همان، ح ۱۹۴۵۴
[۱۰] خطبه شعبانیه رسول‌اکرم (ص)
[۱۱]الکافی، ج ۲، ص ۶۳۰
[۱۲] سوره مبارکه مزمل ، آیه ۲۰
[۱۳] الکافی، ج ۱، ص ۳۶
[۱۴] وسائل‌الشیعه، ج ۶، ص ۱۹۸
[۱۵] غررالحکم، ص ۱۱۲
منبع:مهر
گزارش خطا
