جایگاه انسان در صدر عالم امکان است

ایشان با بیان اینکه نباتات نیز شعوری در حد وجود خود برای تسبیح خداوند دارند، تصریح کردند: قرآن تأکید می کند که «همه جهان، خدا را تسبیح می کنند»؛ اگرچه ما از تسبیح آنها آگاه نیستیم اما شعوری که دارند، غیر از شعور انسان است.

معظم له در ادامه افزودند: حیوانات شعور بالاتری از جماد و نباتات دارند و تا حدی هم اراده دارند اما نه آن شعور و اراده ای که در انسان است؛ حیوانات فاقد اختیار هستند.

این مرجع تقلید با بیان اینکه انسان بالاترین درجه هستی در عالم امکان است، تصریح کردند: انسان از دو ویژگی مهم عقل و اختیار برخوردار است.

حضرت آیت الله سبحانی با اشاره به آیه ۷۲ سوره احزاب «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا»، گفتند: قرآن می فرماید که ما امانت الهی را بر آسمان ها، زمین و کوه ها عرضه کردیم، آنها نپذیرفتند؛ یعنی قابلیت پذیرش نداشتند.

ایشان افزودند: مراد از امانت، «اعتقاد صحیح»، «خداشناسی صحیح»، «معادشناسی صحیح» و «عمل صالحی» است که انسان انجام بدهد؛ این نوع امانت را فقط انسان می تواند انجام دهد.

این مرجع تقلید تصریح کردند: گاهی پرسش می شود انسانی که دارای چنین مقام و ارزشی است، چرا در پایان آیه ۷۲ سوره احزاب گفته می شود در او میل به ستم و جهل است؟    

*میل به ظلم و عدل در انسان نهادینه شده است

حضرت آیت الله سبحانی با بیان اینکه در انسان میل به ظلم و عدل در انسان نهادینه شده است، افزودند: عقل، میل به عدالت را از میل به ظلم جدا می کند. انسان در عین حالی که جهل دارد، عقلانیت هم دارد. باید هر دو در وجود انسان نهادینه باشد تا او بتواند یکی را بر دیگری ترجیح دهد.

ایشان با اشاره به آیات قرآن کریم مبنی بر اینکه خداوند متعال، همه آنچه را که در زمین است، برای انسان آفریده است، افزودند: آیا می شود ارزشی بهتر از این برای جایگاه انسان بیان کرد؟  

*مسئولیت انسان در برابر نعمت های خداوند

معظم له همچنین با بیان اینکه انسان گل سرسبد عالم هستی است، تصریح کردند: البته انسان در برابر این ارزش، مسئولیت دارد. اگر به انسانی، نعمت و مقامی می دهند از او مسئولیت هم می خواهند. مسئولیت انسان این است که خداشناس باشد و اوامر الهی را انجام دهد و راه نیکی پیش بگیرد و راه بدی را به روی خود ببندد.

این مرجع تقلید افزودند: شکر نعمت انسان با عمل صالح و عقیده صحیح و بندگی به تمام معنا، محقق می شود.

حضرت آیت الله سبحانی با اشاره به آیه ۳۲ سوره مائده «مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا»، گفتند: قرآن می فرماید: «اگر انسان یک نفر را بکشد، گویا همه انسان ها را کشته و اگر یک نفر را زنده کند، همه انسان ها را زنده کرده است». چقدر انسان باید با ارزش باشد که قتل یک نفر معادل قتل همه انسان ها باشد و حیات یک انسان برابر با حیات همه انسان قرار گیرد.

ایشان در پایان با اشاره به افراد تروریستی که با بستن یک بمب، جان انسان ها را می گیرند، گفتند: آدمی که با بستن یک بمب، خودش و صدها نفر را می کشد، صورتاً انسان اما سیرتاً حیوان است و از حیوان هم بدتر؛ تاکنون شنیده نشده، حیوانی چنین کاری انجام دهد که آنان انجام می دهند.