کسانی که حضرت مهدی(ع) را در خرد سالی دیده اند

در بسیاری از کتابهای حدیثی شیعه که برخی از آنها کتب مرجع و منبع در زمینه آشنایی با حضرت مهدی به شمار می روند، بخشی به گزارش دیدارهایی اختصاص یافته که برخی از یاران ائمه در زمان کودکی امام مهدی با ایشان داشته اند. این دیدارها در دوره حضور امام عسکری (ع) صورت گرفته است؛ هر چند بعد از شهادت ایشان نیز چنین ملاقاتهایی وجود داشته است.

مرحوم کلینی در کتاب الکافی بابی را با عنوان «فی تسمیة من رآه علیه السلام » آورده، پانزده حدیث نقل می کند که تعدادی از آنها از جمله احادیث 1، 2، 3، 5، 10، 12 و 14، گزارش دیده شدن امام مهدی(عج) در دوره پیش از شهادت پدر بزرگوارشان می باشد. در این روایتها، افراد فراوانی دیدن امام را گزارش کرده اند و در شماری از آنها، معرفی آن حضرت توسط امام عسکری (ع) به عنوان جانشین خودشان منعکس شده است.

مرحوم شیخ صدوق نیز در دو باب کمال الدین به نقل این گونه گزارشها پرداخته است و در مجموع 41 حدیث را ذکر کرده که در شماری از آنها جریان مشاهده حضرت در دوره خردسالی ذکر شده و در آنها به شکلهای گوناگون، از جمله بیان وضعیت جسمی و شکل و شمایل ایشان بیان شده است؛ از جمله محمّد بن الحسن کرخی می گوید:
از ابا هارون که یکی از اصحاب ما بود شنیدم که می گفت: صاحب الزمان را دیدم و چهره اش مانند ماه شب چهاردهم می درخشید و بر ناف وی موئی خط مانند مشاهده کردم...

گاهی توزیع عقیقه ولادت آن حضرت از سوی امام عسکری (ع) در این احادیث گزارش شده است:
«ان ابا محمّد بعث الی بعض من سماه و قال: هذه من عقیقة ابنی محمّد».
محمّد بن ابراهیم کوفی می گوید: امام عسکری گوشت گوسفند ذبح شده ای را برای بعضی از افراد که نام آنها را بردند فرستادند و گفتند: این عقیقه پسرم محمّد است.

در حدیثی دیگر جریان دیدار چهل نفر از شیعیان با آن حضرت این گونه نقل شده است:
ما چهل نفر در منزل امام عسکری بودیم و ایشان فرزندشان را به ما نشان دادند و فرمودند: ایشان بعد از من، امام شما و جانشین بعد از من هستند. از وی پیروی کنید و بعد از من در دینتان به تفرقه روی نیاورید که هلاک خواهید شد. بدانید که از امروز به بعد او را نخواهید دید.
آنان می گویند ما از خدمت امام عسکری مرخص شدیم و پس از چند روز، خبر ارتحال ایشان اعلام شد.

بسیاری از محدّثان دیگر، جریان دیده شدن امام مهدی را در دوران کودکی، با عبارتهای مختلفی گزارش کرده اند؛ «از جمله مسعودی در اثبات الوصیه، طبری در دلائل الامامه، فتال نیشابوری در روضة الواعظین و قطب راوندی در الخرائج و الجرائح »

در «بحارالانوار ج51، ص15،روایت19» آمده است که غیاث بن اسدمی گوید : از محمدبن عثمان عمری شنیدم که می گفت :هنگامی که حضرت مهدی به دنیا آمد،از سر مبارکش نوری به سمت آسمان اوج گرفت ،آنگاه حضرت به سجده افتاد، در برابر پروردگار جبین به خاک سایید، سپس سر برداشت و چنین فرمود: «اشهد ان لااله الا هو والملایکه واولوالعلم قایما بالقسط لا اله الا هوالعزیزالحکیم ان الدین عندالله الاسلام» «سوره ال عمران18و19» محمد بن عثمان اضافه کرد :ولادت آن بزرگوار در شب جمعه بود.»

در «اثبات الهداه ج3 ،ص479ا، روایت 180» آمده است :که احمد بن اسحاق سعد اشعری در یک حدیث طولانی از امام حسن عسکری (ع) نقل می کند که از ایشان سوال کردم :« یابن رسول الله ! امام وخلیفه بعد از شما چه کسی است ؟ امام (ع) به سرعت از جا برخاست و وارد خانه شد، پس در حالی که پسری ماهرو وسه ساله بر دوش خود نشانده بود خارج شد و فرمود :«ای احمد بن اسحاق اگر تو در نزد خدا وائمه احترام نداشتی، این پسرم را به تو نشان نمی دادم ،او همنام و هم کنیه رسول الله است و زمین مالامال از ستم را از عدل و داد سرشار خواهد کرد.»

همچنین در« اثبات الهداه ج3،ص480، روایت 183» آمده است یعقوب بن منقوش می گوید : بر امام حسن عسکری (ع) وارد شدم ،ایشان بر روی سکویی در خانه نشسته بودند، در سمت راست آن حضرت اتاقی بود که پرده ای جلوی در آن آویزان بود . عرض کردم : «مولای من ،صاحب الامر کیست ؟» فرمود :«این پرده را بالا بزن » پرده را بالا زدم،پسری هشت ساله با قدی در حدود یک متر واندی –پنج وجب- با پیشانی بلند ،چهره ای نورانی ،چشمانی درشت و درخشنده، دستانی قوی و گوشت آلود و زانویی برجسته ،که خالی برگونه راست و پارچه ای برسر داشت، خارج شد ،روی پای امام حسن عسکری (ع) نشست ، امام فرمود « این صاحب شماست » سپس به سرعت از جا بلند شد و فرمود : « پسرم ! به داخل خانه برو تا زمان مقرر .» در حالی که من به سیما و قد و قامتش نگاه می کردم داخل خانه شد .امام حسن عسکری (ع) فرمود «یعقوب نگاه بکن ببین در خانه کیست ؟» من وارد اتاق شدم اما هیچ کس را ندیدم .

باز در «اثبات الهداه ج3، ص570، روایت683 »آمده است :  محمدبن علی بن حمزه علوی می گوید : از امام حسن عسکری (ع) شنیدم که می فرمود : ولی خدا و حجت او بر بندگانش وجانشین من ،پاک و پاکیزه ومختون در هنگام طلوع در شب نیمه شعبان سال دویست پنجاه وپنج متولد شد.

در پایان به اسامی عده ای اشاره می کنیم که حضرت را در خردسالی زیارت کرده اند .
1- ابوهارون «کمال الدین ص434 ، بحار الانوارج52،ص 25،ح18»
2- محمد بن عثمان عمری با چهل نفر «کمال الدین ص435، بحار الانوارج52،ص 25،ح19»
3- یعقوب بن منقوش «کمال الدین ص436، بحار الانوارج52،ص 25،ح17»
4- عمرو اهوازی « الارشاد ،ج2 ،ص353، کافی، ج1، ص332»
5- ابونصرظریف خادم « الارشاد ،ج2 ،ص354 »
6- محمد بن اسماعیل بن موسی بن جعفر « الارشاد ،ج2 ،ص351 »
8- نسیم خادم امام حسن عسکری «کمال الدین ص354 »
9- ابوعلی بن مطهر « الارشاد ،ج2 ، ص352 »
10- احمد بن اسحاق قمی «کمال الدین ص384، بحار الانوارج52،ص 23»
11- کامل بن ابراهیم مدنی «الغیبه ،شیخ طوسی ،ص 246» 12
12 - رشیق صاحب مادرای « الغیبه ،شیخ طوسی ،ص 248-250 ،بحار الانوار ،ج52، ح36 »
13- ابراهیم بن عبده نیشابوری وخادمش « کافی ج1،ص329، ح6». /1406/9161/خ

منبع: رسا

211001