۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۹ : ۲۲
توصیه آیت الله بهجت درباره دعای فرج
دعای «اِلهى عَظُمَ الْبَلاءُ» در روزگار غیبت خوانده می شود. همچنین، خواندن آن پس از نماز امام زمان(عج) توصیه شده که وقتی شیعه منتظر از خواندن این نماز فارغ شد، دعای فرج را پس از نماز قرائت کند.
عقیق:حجت الاسلام حسین الهی نژاد، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در گفت وگویی در رابطه با «دعای فرج و جایگاه آن»، اظهار کرد: نام دیگر دعای «اِلهى عَظُمَ الْبَلاءُ» دعای فرج برای ظهور است. این دعا برای نخستین بار توسط شیخ طبرسی و در کتاب «کنوز النجاح» ذکر شده است و سایر مولفانی که این دعا را نقل کرده اند یا دیگر آثاری که این دعا در آنها ذکر شده، در سلسله مراتب تاریخی، دعا را از این کتاب نقل کرده اند. از جمله «ابن مشهدی» در کتاب «المزار الکبیر»، «ابن طاووس» در کتاب «جمال الاسبوع»، «کفعمی» در «مصباح» همچنین طبری و دیگر علما.
وی تصریح کرد: توصیه شده است که این دعا در عصر غیبت خوانده شود. به عبارت دیگر، دعای «اِلهى عَظُمَ الْبَلاءُ» دعایی است که بیشتر در روزگار غیبت خوانده می شود. همچنین، خواندن آن پس از نماز امام زمان علیه السلام توصیه شده است، یعنی سفارش شده که وقتی شیعه منتظر از خواندن نماز امام زمان علیه السلام فارغ شد این دعا را پس از نماز قرائت کند.
حجت الاسلام الهی نژاد درباره جایگاه و اهمیت این دعا، گفت: درباره این دعا از مرحوم آیت الله بهجت (ره) سوال شد. ایشان فرمودند: «دعای عظم البلاء را بخوانید و از خدا بخواهید صاحب امر را برساند.» بنابر این قرائت این دعا و انس با آن سفارش و توصیه این بزرگوار نیز بوده است.
کارشناس مرکز تخصصی مهدویت تاکید کرد: به لحاظ مضامین و محتوا، این دعا را به طور کلی می توان به سه بخش تقسیم کرد؛ بخش نخست دعا، مشکلات و گرفتاری های عصر غیبت را مطرح می کند:«اِلهى عَظُمَ الْبَلاءُ وَ بَرِحَ الْـخَـفـآءُ وَ انْـکَـشَـفَ الْـغِـطآءُ وَ انْـقَـطَـعَ الـرَّجـآءُ وَ ضـاقَـتِ الاْ رْضُ وَ مُـنِـعَـتِ السَّـمـآءُ ؛ خدایا! بلا و مصایب ما بزرگ شد و بیچارگى ما بسى روشن و پرده از روى کار برداشته شد، امیدم ناامید شد و زمین [با همه پهناورى] بر ما تنگ آمد و آسمان، رحمتش را از ما منع کرد. وَ اَنْتَ الْـمُـسْـتَـعـانُ وَ اِلَیْکَ الْـمُـشْـتَـکـى وَعَلَيْكَ الْمُعَوَّلُ فِى الشِّدَّةِ وَالرَّخاَّءِ؛ تنها تویى یاور و معین ما و مرجع شکایت ما و یگانه اعتماد ما در هر سختى و آسانى بر لطف توست.»
وی ادامه داد: در این بخش، مشکلاتی که فقدان امام معصوم، برای مردم و جامعه ایجاد کرده است همچون مشکلات اجتماعی، عقیدتی، سیاسی و ... بیان می شود و این که با غیبت رهبر جامعه، دشمنان فشارهای خود را بر شیعیان شدت می بخشند. بنابر این، قسمت اول دعا، بیان و ذکر مشکلات است که شیعه این مشکلات را در فرازهای ابتدایی این دعا متذکر می شود.
محقق و پژوهشگر مهدوی در ادامه ابراز کرد: در قسمت دوم دعا، به نحوی جایگاه و شأن ائمه معصومین علیهم السلام را مورد ذکر قرار می دهیم. جایگاه حضرات معصومین(ع) را متذکر می شویم و با توجه دادن نسبت به چنین جایگاهی، لزوم اطاعت و پیروی از آنان را بر خود واجب دانسته و در فرازهای مختلف دعا مرور می کنیم که آنها برای ما واجب الطاعه هستند.
الهی نژاد با اشاره به فرازهایی از بخش دوم دعا بیان کرد: در ادامه دعا آمده است: «َللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِه محمد اوالامر الذين فَرَضْتَ عَلَيْنا طاعَتَهُمْ وعَرَّفْتَنا بِذلِكَ مَنْزِلَتَهُمْ؛ فَـفَـرِّجْ عَـنّـا بِـحَــقِّــهِــمْ فَــرَجـاً عـاجِــلا قَــریـبـاً کَـلَـمْـحِ الْـبَـصَرِ اَوْ هُـوَ اَقْـرَبُ؛ خدايا درود فرست بر محمد و آل او آن بزرگانى كه واجب كردى بر ما فرمانبرداريشان را و بدين وسيله منزلت و مقامشان را به ما شناساندى؛ پس به حق منزلت و قدر آنها که به ما گشایشی نزدیک چون چشم بهم زدن یا زودتر عطا فرما!»
وی تصریح کرد: سومین قسمت دعا، در واقع توسل است. بعد از ذکر مشکلات و بیان جایگاه و شأن حضرات معصومین علیهم السلام و بحث لزوم اطاعت از آنها، حالا موضوع توسل به آنها مطرح می شود. در این فرازها به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام متوسل می شویم و برای رویداد امر فرج و تعجیل در امر ظهور دست به دامان آنها می شویم.
کارشناس مرکز تخصصی مهدویت ابراز کرد: آنجا که می گوییم: «یا مُـحَـمَّـدُ یـا عَـلِىُّ یـا عَـلِـىُّ یـا مُـحَـمَّـدُ اِکْـفِـیـانـى، فَـاِنَّـکُـما کـافِـیانِ وَ انْـصُـرانـى فَـاِنَّــکُما نـاصِـرانِ یــا مَــوْلانـا یـا صاحِب الزَّمانِ، الْـغَـوْثَ الْـغَــوْثَ الْـغَــوْثَ اَدْرِکْـنـى اَدْرِکْـنـى اَدْرِکْـنـى، الـسّــاعَـةَ الـسّــاعَــةَ الـسّــاعَــةَ الْـعَـجَـلَ الْـعَـجَـلَ الْـعَـجَـلَ؛ اى محمد و اى على شما مرا کفایت کنید که شما کافى هستید و مرا یارى کنید که شما یاران منید. اى مولاى من! اى صاحب الزمان! فریادرس فریادرس فریادرس، مرا دریاب مرا دریاب مرا دریاب.»
کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در پایان خاطرنشان کرد: بنابر این، دعای فرج امام زمان علیه السلام از لحاظ محتوا و مضامین سه بخش را شامل می شود.
منبع:شبستان
وی تصریح کرد: توصیه شده است که این دعا در عصر غیبت خوانده شود. به عبارت دیگر، دعای «اِلهى عَظُمَ الْبَلاءُ» دعایی است که بیشتر در روزگار غیبت خوانده می شود. همچنین، خواندن آن پس از نماز امام زمان علیه السلام توصیه شده است، یعنی سفارش شده که وقتی شیعه منتظر از خواندن نماز امام زمان علیه السلام فارغ شد این دعا را پس از نماز قرائت کند.
حجت الاسلام الهی نژاد درباره جایگاه و اهمیت این دعا، گفت: درباره این دعا از مرحوم آیت الله بهجت (ره) سوال شد. ایشان فرمودند: «دعای عظم البلاء را بخوانید و از خدا بخواهید صاحب امر را برساند.» بنابر این قرائت این دعا و انس با آن سفارش و توصیه این بزرگوار نیز بوده است.
کارشناس مرکز تخصصی مهدویت تاکید کرد: به لحاظ مضامین و محتوا، این دعا را به طور کلی می توان به سه بخش تقسیم کرد؛ بخش نخست دعا، مشکلات و گرفتاری های عصر غیبت را مطرح می کند:«اِلهى عَظُمَ الْبَلاءُ وَ بَرِحَ الْـخَـفـآءُ وَ انْـکَـشَـفَ الْـغِـطآءُ وَ انْـقَـطَـعَ الـرَّجـآءُ وَ ضـاقَـتِ الاْ رْضُ وَ مُـنِـعَـتِ السَّـمـآءُ ؛ خدایا! بلا و مصایب ما بزرگ شد و بیچارگى ما بسى روشن و پرده از روى کار برداشته شد، امیدم ناامید شد و زمین [با همه پهناورى] بر ما تنگ آمد و آسمان، رحمتش را از ما منع کرد. وَ اَنْتَ الْـمُـسْـتَـعـانُ وَ اِلَیْکَ الْـمُـشْـتَـکـى وَعَلَيْكَ الْمُعَوَّلُ فِى الشِّدَّةِ وَالرَّخاَّءِ؛ تنها تویى یاور و معین ما و مرجع شکایت ما و یگانه اعتماد ما در هر سختى و آسانى بر لطف توست.»
وی ادامه داد: در این بخش، مشکلاتی که فقدان امام معصوم، برای مردم و جامعه ایجاد کرده است همچون مشکلات اجتماعی، عقیدتی، سیاسی و ... بیان می شود و این که با غیبت رهبر جامعه، دشمنان فشارهای خود را بر شیعیان شدت می بخشند. بنابر این، قسمت اول دعا، بیان و ذکر مشکلات است که شیعه این مشکلات را در فرازهای ابتدایی این دعا متذکر می شود.
محقق و پژوهشگر مهدوی در ادامه ابراز کرد: در قسمت دوم دعا، به نحوی جایگاه و شأن ائمه معصومین علیهم السلام را مورد ذکر قرار می دهیم. جایگاه حضرات معصومین(ع) را متذکر می شویم و با توجه دادن نسبت به چنین جایگاهی، لزوم اطاعت و پیروی از آنان را بر خود واجب دانسته و در فرازهای مختلف دعا مرور می کنیم که آنها برای ما واجب الطاعه هستند.
الهی نژاد با اشاره به فرازهایی از بخش دوم دعا بیان کرد: در ادامه دعا آمده است: «َللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِه محمد اوالامر الذين فَرَضْتَ عَلَيْنا طاعَتَهُمْ وعَرَّفْتَنا بِذلِكَ مَنْزِلَتَهُمْ؛ فَـفَـرِّجْ عَـنّـا بِـحَــقِّــهِــمْ فَــرَجـاً عـاجِــلا قَــریـبـاً کَـلَـمْـحِ الْـبَـصَرِ اَوْ هُـوَ اَقْـرَبُ؛ خدايا درود فرست بر محمد و آل او آن بزرگانى كه واجب كردى بر ما فرمانبرداريشان را و بدين وسيله منزلت و مقامشان را به ما شناساندى؛ پس به حق منزلت و قدر آنها که به ما گشایشی نزدیک چون چشم بهم زدن یا زودتر عطا فرما!»
وی تصریح کرد: سومین قسمت دعا، در واقع توسل است. بعد از ذکر مشکلات و بیان جایگاه و شأن حضرات معصومین علیهم السلام و بحث لزوم اطاعت از آنها، حالا موضوع توسل به آنها مطرح می شود. در این فرازها به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام متوسل می شویم و برای رویداد امر فرج و تعجیل در امر ظهور دست به دامان آنها می شویم.
کارشناس مرکز تخصصی مهدویت ابراز کرد: آنجا که می گوییم: «یا مُـحَـمَّـدُ یـا عَـلِىُّ یـا عَـلِـىُّ یـا مُـحَـمَّـدُ اِکْـفِـیـانـى، فَـاِنَّـکُـما کـافِـیانِ وَ انْـصُـرانـى فَـاِنَّــکُما نـاصِـرانِ یــا مَــوْلانـا یـا صاحِب الزَّمانِ، الْـغَـوْثَ الْـغَــوْثَ الْـغَــوْثَ اَدْرِکْـنـى اَدْرِکْـنـى اَدْرِکْـنـى، الـسّــاعَـةَ الـسّــاعَــةَ الـسّــاعَــةَ الْـعَـجَـلَ الْـعَـجَـلَ الْـعَـجَـلَ؛ اى محمد و اى على شما مرا کفایت کنید که شما کافى هستید و مرا یارى کنید که شما یاران منید. اى مولاى من! اى صاحب الزمان! فریادرس فریادرس فریادرس، مرا دریاب مرا دریاب مرا دریاب.»
کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در پایان خاطرنشان کرد: بنابر این، دعای فرج امام زمان علیه السلام از لحاظ محتوا و مضامین سه بخش را شامل می شود.
منبع:شبستان
گزارش خطا
