دروغ و خشم؛ سموم کُشنده سبک زندگی

امام حسن عسکری(ع) می فرمایند: :"تمام پليدى‏ها در خانه‏اى قرار داده شده و كليد آن دروغگويى است".

ایشان همچنین در جای دیگری نیز می فرمایند: "خشم و غضب، كليد هر گونه شر و بدى است".

به خصوص در رابطه با مساله دروغ که مع الاسف در زندگی بخشی از اعضای جامعه ما به امر رایج و شایعی تبدیل شده، رسول خدا(ص) حدیث بسیار تکان دهنده ای دارند و می فرمایند:"بزرگ ترين گناهان كبيره را به شما اعلام مى دارم : شرك به خداوند، نامهربانى نسبت به پدر و مادر و سخن دروغ ".

در اين جا سوال مهمی که مطرح می شود این است كه به راستی چرا در میان این همه گناهان ، زشتى دروغ از بقیه بيشتر و مشهودتر است؟!

 در پاسخ بر اساس آموزه های دینی باید گفت که دروغ زمینه ساز بروز و ظهور بسیاری از زشتی ها و رذایل است و به تعبیری سپر جنایات دیگر قرار می گیرد و فرد دروغگو در ارتکاب گناهان دیگر، اصرار بیشتری می ورزد.

به دیگر سخن و با الهام از کلام نورانی حضرات معصومین(ع) باید بیان داشت که دروغ نه تنها خودش گناه است ، بلكه گناهان دیگری را نیز در پى دارد و خود ما هم در زندگی های خانوادگی و اجتماع بسیار دیده ایم که یک دروغ باعث چه فتنه ها و شرارت ها و جنایاتی شده است؛ از این رو این همه در دین و آیین ما از مذمت دروغ سخن به میان آمده است.

از این روست که خدای متعال از بندگانش می خواهد که دروغ نگویند و در ضمن به آن ها این مساله را متذکر شد که نتیجه دروغگویی در همین دنیا، سلب اعتماد مردم است و در روز عقبا، آتش جهنم.

درباره گفتار نورانی دیگر امام حسن عسکری(ع) نیز آنچه باید مورد توجه باشد این است که بی تردید یکی از ایرادات و نواقص جدی فرهنگ عمومی کشور ما به خصوص در کلان مقوله سبک زندگی ، وجود نابُردباری ها و پرخاشگری هایی است که در روابط فردی و اجتماعی مان سرباز می زند و ریشه در خشم دارد.

در همین رابطه پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: «آن کس که خشم خود را فرو برد با این که قدرت بر اعمال آن را دارد، خداوند دل او را از آرامش و ایمان پر می کند».

خشم و کاهش آستانه تحمل اجتماعی در زمانه کنونی از جمله مهم ترین معضلات و چالش هایی است که سبک زندگی جامعه ما را به شدت تهدید می کند.

این که در یک جامعه افراد حتی در ساده ترین و کوچکترین تنش ها و برخوردها که – بسیاری از آن ها در جامعه انسانی و بر مدار تزاحم ها طبیعی است- بخواهند به اصطلاح از کوره در بروند و با عصبیت رفتار کنند، طبیعی است که نمی توان بر این اساس ، جامعه ای آرام و خوشبخت بنا نهاد و این است که معصوم سیزدهم به صراحت بیان می دارند خشم و غضب، ریشه و کلید هر شر و بدی است.

از دیگر سو همواره باید توجه داشت که گاه موضع گرفتن ها یا به قول معروف گاردگرفتن ها در برابر یکدیگر در فعل و انفعالات زندگی روزمره ، آسیب و خطری است بزرگ که بی توجهی به آن و عدم چاره اندیشی در درمانش می تواند فرد و جامعه را دچار مشکلات عدیده ای کند که شاید بسیاری از آن ها در درازمدت ، اثراتش نمایان تر گردد و بالطبع چاره اندیشی برایشان دشوارتر.