از خاکریز دفاع تا سنگر واژه‌ها / شـعر هـیئت ، شعر ‌‌‌دل است و ‌‌‌درد مردم

عقیق: »شـعر آیینی حوزه گسـترده تری نسـبت به شـعر هیئت دارد. در واقع شـعر آیینی کمی کلاسیک تر و شـاعرانه تر اسـت کـه با بـه کارگیـری ظرافت های خـاص شـاعرانه همراه اسـت اما شـعر هیئت بـه زبان عـوام و به صـورت همه فهـم برای همه سـنین قابل درک اسـت.» این بخشـی از حرف های شـاعر جانبازی اسـت که شعرهایش شـمیم جنگ و دفاع مقدس را بـه همـراه دارد. او معتقد اسـت شـعر هیئت، شـعر دل اسـت و شـعر درد مردم. بـه عبارت دیگر شـعر آیینی علاوه بر گسـترده بودن، شـعر شـاعر اسـت در حالی که شـعر هیئت که یکی از اجزای شـعر آیینی به شـمار میرود، شعر مخاطب اسـت و شـعر مسـتمع.

سید محمد متولد آبان سال ۱۳۴۸ است. او داوطلبانه در جنگ تحمیلی شرکت کرد و در عملیات کربلای 4 از ناحیه پا مورد اصابت ترکش قرار گرفت و بعد از آن نیز در عملیات بیت‌المقدس 5 دچار عارضه شیمیایی شد. او اکنون جانباز ۷۰‌درصد است و طی سال‌های بعد از جنگ تحمیلی به دلیل مسمومیت به مواد شیمیایی بیش از 30 عمل جراحی روی دست‌ها و چشم‌ها و بدنش صورت گرفته است. او کارشناس مدیریت برنامه‌ریزی علوم اجتماعی است و یکی از شاعران بنام کشور در زمینه شعر مذهبی و انقلابی محسوب می‌شود. میرهاشمی اشعار بسیاری در مدح اهل‌بیت(ع) دارد و تاکنون چند کتاب از اشعار وی توسط نشر آرام دل به چاپ رسیده است.

*چه شد که از دنیای شعر و شاعری سر درآوردید؟

مانند بسـیاری از شـاعران دیگر جوشـش شـعر از کودکی در من متبلـور شـد.درواقع از سـنین کودکـی و نوجوانـی در هیئت ها و جلسـات مذهبـی مخصوصا مجلس حـاج منصور ارضی شـرکت داشـتم. از همان موقع بـود که علاقه زیادی به ادبیات و شـعر پیدا کردم و سـروده هایی مربوط به سـالهای نوجوانی در کارنامه خود دارم.  

*چه شد که به شعر هیئت و دفاع مقدس علاقه مند شدید؟

یکـی از دلایل  آن فضـای جبهه هـا بـود. مـن کـه در فضای جبهـه و جنـگ و هیئت هـا حضـور داشـتم علاقه ام بـه این سـبک از شعر دوچندان شـد. از طرفی در دوران تحصیل نیز به این سـبک شـعر علاقه داشـتم و در برنامه هـای فرهنگی شـرکت می کـردم. لـذا از همـان ابتـدا نـگاه ویژه ای به شـعر هیئت و شـعر جنگ داشـتم. همچنیـن ارتبـاط تنگاتنگی با رزمندگان، هیئتی ها و بسـیجی هایی داشـتم که یک پایشان در هیئـت بـود و یـک پایشـان در سـنگرها. علاوه بـر اینهـا بـا مادحیـن و ذاکریـن آن دوران هـم ارتبـاط خوبی داشـتم.همیـن مـوارد علاقه  مرا برای سـرودن شـعر هیئـت و جنگ بیشـتر می کرد.

*از آنجـا که اشـعار زیـادی در حـوزه هیئـت و جنگ دارید، بـا کدامیک از مداحان آن زمان همکاری داشـتید؟

 از عنفـوان نوجوانـی کـه در جبهه شـعر می گفتم، تقریبـا با تمام مداحـان عرصه جبهه و هیئـت در ارتباط بـودم. مخصوصا با حاج منصـور ارضی، حاج سـعیدحدادیـان، حاج محمد طاهـری، حاج رضـا پوراحمد و حاج آقا سـازور. این عزیزان افتخار همـکاری را به مـن داده و از سـروده های بنـده اسـتفاده کرده اند.

*در حال حاضر ارتباطتان با جامعه مداحان چطور است؟

در حـال حاضـر در مؤسسـه قدیم الاحسان کـه متمرکـز بـر فعالیتهای مداحی و شـاعری هیئت اسـت در محضر آقایان حاج منصور ارضی، حاج جوادحیدری، حاج محمود ژولیده و دیگران هسـتم و همـکاری خوبی با آنهـا دارم.

*بهتریـن خاطره تـان از ایام محـرم و عاشـورا در زمان جنگ چه بـوده؟

 یکـی از بهترین خاطرات من از ایام محرم در زمان جنگ مربوط به مراسم عزاداری بسـیجی ها و دسته پیاده روی شب اربعین از محل گـردان شـهادت به سـمت گردان میثم بـود که با شـعری که من سـروده بودم و مداحی حاج محمدرضا طاهری و میانداری فرمانده گردان شـهادت شـهید جواد صراف و حضور خیلـی از فرماندهان بزرگی که امروز جایشان خالی است همراه بود. این یکی از بهترین خاطرات من اسـت که شـور عجیبی در دلهـا انداخته بود.

*زیباتریـن شـعری که بـرای عاشـورا سـروده اید چه بوده؟

همـه شـعرهایی که بـرای اهـل بیت گفتـه می شـوند زیبا هسـتند ولی بعضـی از اشـعار در دل مخاطبـان و مـردم جا باز می کنند اما سـروده «بیا نگار آشـنا» یکی از سـروده هایی است کـه از نظـر مردم قابل توجه بوده و شـاید هیچ هیئتی و مداحی را در سراسـر کشـور پیدا نکنیم که از این سروده استفاده نکرده باشد.  

*شـعر نوحه امروز چه تفاوتی با شـعر نوحـه آن دوران دارد؟

شـعر نوحه زمان جنگ بیشتر حماسی بود و عمدتا با رویکرد تهییج روحیه شهادت طلبی سروده می شد اما شعر امروز بیشتر با فاکتورهای احساسـات همراه است. شعر جنگ شعر طلب وصل بود و شعر امروز شـعر حزن در فراق شهدا و گریه بر مصائب اهل بیت است.

متن کامل شعر "بیا نگار آشنا"

سروده سید محمد میرهاشمی

بیا نگار آشنا شب غمم سحر نما

مرا به نوكری خود شها تو مفتخر نما

 ای گل وفا حسین ، معدن سخا حسین می‌كشی مرا حسین، می‌كشی مرا حسین

 تجلی ولایتی ، سرشته با دل منی تمام هستی ام تویی، تو صاحب دل منی

 آیه محبتی، سوره کرامتی كعبه ولا حسین، می‌كشی مرا حسین

زكود‌‌‌كی دلم شده اسیر و مبتلای تو خداكندكه جان دهم به یاد کربلای تو

ذكر تو عبادتم، تشنه شهادتم یار مه لقا حسین، می کشی مرا حسین

چه میشود ز باده ولا دهی تو شهدی ام ، مدد كنی صدا زنم كه من غلام مهدی ام