توصیه های روانشناختی امام رضا(ع)

این استاد حوزه علمیه درباره شهرت حضرت رضا(ع) به «امام رئوف»، افزود: در بین ائمه اطهار(ع) تنها امامی که لقب رئوف دارند امام رضا(ع) هستند و هیچ امام دیگری این لقب را ندارند. امام الرئوف یعنی بسیار مهربان. خداوند عنایت خودش را در قالب رحمانیت، مهربانی و رأفت به امام رضا(ع) داده است. هر امامی، بیشتر تجلی یکی از صفات حق تعالی است و امام رضا(ع) تجلی محبت و رأفت خداوند است، البته همه ائمه(ع) متجلی این صفت پروردگار هستند اما در امام رضا(ع) شدیدتر است.

امام جماعت مسجد طوس در تبیین صفت «امام رئوف» با بیان اینکه صفت «رافت» به معنای به دست آوردن نعمتی بدون هیچ زحمتی است اما صفت «رحمت»، به معنای کسب نعمتی است که شاید دشواری و رنجی نیز در آن باشد، خاطرنشان  کرد: بنده در آستان قدس رضوی به این موضوع دقت کرده‌ام که همه در حرم حضرت علی بن موسی الرضا(ع)، آرامش بسیار خاصی دارند، در خارج از حرم استرس و اضطراب وجود دارد اما در حرم، این اضطراب‌ها همه از بین می‌رود، این‌ها به معنای همان رأفت امام رضا(ع) است.

«عاقبت بخیری» بزرگترین کرامتی است که امام رضا(ع) عنایت می‌کنند

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی با بیان اینکه «عاقبت بخیری» بزرگترین کرامتی است که امام رضا(ع) عنایت می‌کنند، اضافه کرد: تمامی ما در زندگی‌مان با مشکلات روبر می شویم اما به مشکلی جدی که برخورد می‌کنیم، امام رضا(ع) جواب می‌دهند اما به شرطی که توسل کنیم، البته توسلی که با عمل به منویات آن حضرت همراه باشد.

کارشناس دفتر آیت‌الله نوری همدانی با بیان اینکه مصادیق رافت و کرامت حضرت ثامن الحجج(ع)، فراوان هستند، گفت: امام علی بن موسی الرضا(ع) فرمودند «مَنْ زَارَنِی عَلَی بُعْدِ دَارِی أَتَیْتُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِی ثَلَاثِ مَوَاطِنَ، حَتَّی أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا إِذَا تَطَایَرَتِ الْکُتُبُ یَمِیناً وَ شِمَالًا وَ عِنْدَ الصِّرَاطِ وَ عِنْدَ الْمِیزَانِ: هر کس مرا با دوری راه زیارت کند و از راه دور به زیارت من آید در روز قیامت در سه موقف به یاری او خواهم آمد تا او را از ناراحتی های آن حال نجات دهم. اوّل، در آن هنگامی که نامه‏ های اعمال پخش می ‏شود از جانب راست و از جانب چپ که هر کس که نامه عملش به دست راستش داده شود با نرمی و سهولت به حساب او رسند. و امّا آنکه کتابش را به دست چپش دهند خواهد گفت: ای کاش نامه ‏اش را به او نمی ‏دادند و به حسابش نمی ‏رسیدند. دوم، در آن هنگام که از صراط می گذرد. و سوم، در آن وقت که عمل او را بررسی کرده می ‏سنجند». این روایت، به نظرِ من نشان دهنده اوج و شکوه رافت رضوی به زائران است.

این کارشناس حوزه‌های دین و فرهنگ با بیان اینکه سبک زندگی امام رضا(ع) در زندگی انسان ها تا ابد، قابل اجرا و الگوبرداری است، افزود: احادیث حضرت ثامن الحجج(ع) درباره نحوه رفتار با همسر و اعضای خانواده بسیار درس آموز و آرامش بخش است. برای نمونه حضرت فرمودند «بهتر است شوهر، شب هنگام، کنارِ درب منزل و اعضای خانواده دورتر از در ورودی خانه بخوابند». اجرای این توصیه رضوی موجب می شود زن و فرزندان، احساس امنیت روانی و آرامش کنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی، توکل به خدا و دوری از استرس و اضطراب را درس دیگری از زندگی امام رضا(ع) برای بشریت در طول تاریخ دانست و گفت: حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در این باره فرمودند «به خداوند خوش بین باش، زیرا هر که به خدا خوش بین باشد، خدا با گمان خـوش او همراه است، و هر که به رزق و روزی اندک خشنود باشد، خـداوند به کردار اندک او خشنود باشد و هر که به اندک از روزی حلال خشنود باشـد، بارش سبک و خانـواده اش در نعمت باشد، و خـداوند او را به دنیا و دوایـش بینا سازد و او را از دنیا به سلامت به دارالسلام بهشت می رساند».

توصیه های روانشناختی امام رضا(ع)

امام جماعت مسجد طوس با بیان اینکه توصیه امام رضا(ع) مبنی بر دوری از بخل و حسادت، زمینه ساز گسترش آسایش روحی و آرامش روانی در انسان ها می شود و این موضوع، درسی از زندگی آن حضرت برای همگان است، اضافه کرد: امام هشتم شیعیان فرمودند  «بخیل را آسایشی نیست و حسود را خوشی و لذتی نیست و پادشاهان را وفایی نیست و دروغگو را مروت و مردانگی نیست».

کارشناس دفتر آیت‌الله نوری در ادامه به حادثه تلخ زمین لرزه غرب ایران و جان باختن جمعی از هموطنان مان و آسیب دیدن عده ای دیگر، اشاره کرد و اظهار داشت: درحالی که مردم ایران و تمام شیعیان جهان، خوشحال از برپایی پیاده روی و تجمع عظیم اربعین حسینی بودند، وقوع این زلزله، دل ها را غمگین و جان ها را ناراحت کرد. البته چنین حوادثی تلخ است اما انسان همیشه باید به لطف الهی امیدوار باشد و این موضوع، یکی از درس های سبک زندگی امام رضا(ع) برای زندگی ما است. همانطور که حضرت آیت الله خامنه‌ای، مقام معظم رهبری فرمودند «مصیبت و فقدان عزیزان تلخ و سخت است اما امیدواریم خداوند متعال سکینه و آرامش خود را بر دلهای خانواده‌های داغدار نازل، و چشمان آنان را به لطف و رحمت خود روشن کند ... همچنین حادثه تلخ اخیر، آزمایشی الهی و میدانی برای ادای وظیفه مسئولان  است».

امام جماعت مسجد طوس با بیان اینکه زلزله زدگان با تاسی به امام رضا(ع)، به لطف و رحمت پروردگار، امیدوار باشند، گفت: حضرت ثامن الحجج(ع) فرمودند «توکل درجاتی دارد که یکی از آنها این است که در هرکاری که به تو مربوط است به خداوند اعتماد کنی و ازآنچه که نسبت به تو انجام می دهد خشنود باشی، و بدانی که او جز خیر برای تو نمی خواهد، و بدانی که حکمت دراین است که کارت را به او واگذارکنی. و دیگر اینکه به این امر ایمان داشته باشی که خدا چیزهایی می داند که تو از آنها بی اطلاعی و باید علم آنها را به خدا واگذارنمایی و به غیر، اعتماد نداشته باشی».

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی در پایان اظهار داشت: تحولات سریع جهان، رشد سریع فناوری، گسترش روزافزون دانش و توسعه فضای مجازی، زندگی انسان ها را دچار نوعی شتاب زدگی، استرس و اضطراب کرده است؛ در چنین شرایطی، ساعتی حضور در بارگاه ملکوتی آستان امام رضا(ع) و نجوای عاشقانه و عارفانه با پروردگار، دل را آرام، اضطراب را برطرف و وجود انسان را سرشار از معنویت می کند.