ابتکار عمل خدیجه(س) در شکستن «محاصره اقتصادی» شعب ابی‌طالب

حضرت خدیجه(س) در تمام طول عمر شریف خود حامی رسول‌الله(ص) بود و با وجود تمام مشکلاتی که بر سر راه او قرار می‌دادند، هیچ‌گاه از این حمایت دست نکشید. او نشان داد که مصداق کامل مجاهد فی‌ سبیل‌الله است و در این راه از ملامت هیچ ملامت‌گری بیم ندارد، زیرا هدف خود را یافته بود و تا پای جان بر سر این عهد باقی ماند و بعد به لقای خداوند رسید. پیامبر گرامی اسلام(ص) درباره شخصیت ایشان فرمود: «به‌خدا سوگند بهتر از خدیجه را خدا به من عوض نداده است. او به من ایمان آورد به‌هنگامی که مردم کفر داشتند، تصدیق نبوت من کرد، زمانی که دیگران مرا تکذیب کردند و اموال خود را در اختیار من گذاشت در وقتی که دیگران محروم کردند». (مسار الشیعه شیخ مفید)

اما اوج سختی‌هایی که بر حضرت خدیجه(س) تحمیل شد، زمانی بود که ایشان همراه پیامبر گرامی اسلام(ص) و سایر یاران حضرت وارد شعب ابی‌طالب شد و در محاصره مشرکان قرار گرفتند. محاصره شعب سه سال طول کشید و فشار و سختگیری‌ها به حدی رسید که گفته می‌شود نالۀ فرزندان بنی‌هاشم به گوش مشرکان مکه می‌رسید، در این بین حضرت خدیجه(س) از کمک‌های مالی هیچ‌گاه دریغ نمی‌کرد و با وجود جاسوسانی که اطراف حضور داشتند، به‌واسطه اقوام خود نیز آذوقه‌هایی را به شعب ابی‌طالب می‌رساند.

حکیم‌بن حزام، برادرزادۀ خدیجه(س) و ابوالعاص‌بن ربیع و هشام‌بن عمر نیمه‌شب‌ها مقداری گندم و خرما بر شتری حمل می‌کردند، تا نزدیکی شعب می‌آوردند، سپس افسار آن را دور گردنش می‌پیچیدند و رها می‌کردند و گاهی همین مساعدت موجب گرفتاری آنان می‌شد. سرانجام در سال دهم بعثت پس از سه سال محاصره در شعب ابی‌طالب این بانوی بزرگ و فداکار وفات یافت. اما به هر حال مقاومت پیامبر(ص) و یاران او در آن مدت و نیز مساعدت‌های حضرت خدیجه(س) در این دوران مزید بر علت شد تا عرصه بر قریش تنگ شود تا اینکه مجبور شدند با فشار سایر قبایل و معجزه خداوند مبنی بر خوردن آن قرارداد مشهور توسط موریانه،‌ حصر را بشکنند.

در واقع آنچه می‌توان درباره نقش حضرت خدیجه(س) در آزمون سخت شعب ابی‌طالب گفت این است که حمایت اقتصادی و استقامت ایشان کلید مقاومت و شکستن محاصره شعب ابی‌طالب بود.