توصیه‌های غذایی اسلام برای ماه مبارک رمضان

عقیق:آیت‌الله عباس تبریزیان مدرس طب اسلامی در جدیدترین جلسه خود در مدرسه فیضیه قم نکاتی را با توجه به نزدیک شدن ماه مبارک رمضان و لزوم آمادگی برای این ماه عظیم‌الشأن بیان کرد:

مطلب اول این که در ماه مبارک حتما باید سحری خورد. اشخاص در روزهای دیگر می‌توانند فقط شام بخورند [و به یک وعده غذایی اکتفا کنند] ولی در ماه مبارک رمضان حتما باید سحری خورد، هر چند که این سحری یک لیوان آب باشد! چرا که قرآن کریم می‌فرماید: بخورید و بیاشامید تا طلوع فجر و سپس روزه را تا شب به اتمام برسانید (وَ کُلُوا وَ اشْرَبُوا حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الْأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّیامَ إِلَى اللَّیْل‏).

دستورهای الهی حتی اگر رعایت آن واجب شرعی نباشد از نظر طبی حتما باید انجام داد، خداوند بی‌جهت امر نمی‌کند. پیامبر خدا نیز فرمود حتما سحری بخورید. وعده افطار وعده‌ای است که انسان به صورت طبیعی چون گرسنه است چیزی می‌خورد و تاکید قرآن بر وعده سحری است.

از سویی روش و عادت برخی از مردم چنین است که در سحری غذای سنگین می‌خورند و در افطار غذای سبک اما این اشتباه است چرا که از روایات استفاده می‌شود که افطار معادل شام است و شام وعده اصلی غذایی باید باشد.

سحری معادل صبحانه است که باید مثل سویق سبک باشد و اگر کسی غذای سنگین مثل گوشت و غذای چرب بخورد مجبور است آب زیاد بخورد، معده‌اش آسیب می‌بیند. در روایات سفارش شده بعد از گوشت و غذای چرب، آب نخورید ولی چنین اشخاصی در ماه مبارک از روی اضطرار و ناچاری آب می‌خورند، نتیجه‌اش این است که صبح حال مساعدی نداشته و حالت تهوع و استفراغ دارند.

مطلب دوم اینکه روزه گرسنگی و تشنگی و احساس ضعف را در پی دارد و بعضی افراد که روزه نمی‌گیرند دلیل آن را احساس ضعف یا تشنگی بیان می‌کنند ولی این مشکلات درمان دارد. این افراد باید حتما در سحری «سَویق» بخورند.

سحری پیامبر(ص) سویق و خرما بود و هر دو مقوی‌اند و اگر کسی سویق و خرما بخورد تا شب قوی است. سویق مخصوصا سویق گندم و جو مشکل ضعف و حتی مشکل گرسنگی را تا حدودی بر طرف می‌کند و خودم تجربه کردم سابقا که ایامی در ماه مبارک خیلی کار می‌کردیم و احساس ضعف کردم، با خوردن سویق و خرما خیلی راحت توانستم روزه بگیرم.

علاج تشنگی در خوردن خرما همراه با آب است که سب می‌شود دهان فرد تا شب پر از بزاق باشد و در این زمینه آب گرم بیشتر تشنگی را از بین می‌برد. راهکار دوم برای در امان ماندن از تشنگی، خوردن «سویق عدس» در سحری است که حتی در هوای گرم و مسافرت، تشنگی به سراغ اشخاص نمی‌آید و اهل بیت علیهم السلام در سفرهای بیابانی و هوای گرم سویق عدس را از خود جدا نمی‌کردند. (سویق عدس یعنی عدس آسیاب‌شده و تف داده شده بدون روغن) کسانی که مشکل دیابت دارند هم با همان خرما و آب و سویق مشکلشان حل می‌شود.

معتقدم خیلی از بیماری‌ها با روزه گرفتن منافات ندارد و فقط برای کسی که صرع یا بیماری‌های سخت داشته باشد روزه ضرر دارد و مثلا مشکلات معده که با خوراکی‌های ساده هضم‌کننده (مثل داروی هاضوم که ترکیب مساوی سیاهدانه آسیاب‌نشده به همراه زنیان و آویشن آسیاب‌شده است) یا داروی جامع امام رضا(ع) که به همراه آب زیره حل شود.