خدمتی ماندگار از یک عالم خدوم+عکس

عقیق:حجت الاسلام مهدی رضایی نیک رفتار، مدیر کتابخانه مرحوم آخوند ملا علی معصومی همدانی در گفت و گویی در همدان با اشاره به اهمیت توجه به فرهنگ کتاب خوانی گفت: فرهنگ کتاب خوانی در کشور نیازمند توجه جدی مسئولان است.

هجرت آیت الله آخوند(ره) به همدان

 وی با اشاره به تاریخچه تاسیس کتابخانه مرحوم آیت الله آخوند ملا علی معصومی همدانی(ره) در همدان اظهار داشت: در سال 1350هـ.ق بنا به درخواست اهالی همدان و با موافقت مرحوم آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری، مرحوم آیت الله آخوند ملاعلی معصومی به همدان مراجعت کرد و عهده دار مراجعات عمومی و اداره امورات مدرسه علمیه مرحوم ملامحمدحسین اردستانی(ره) شد. 

مدیر کتابخانه مرحوم آیت الله آخوند(ره) همدان عنوان کرد: مدرسه علمیه که پس از مدتی مخروبه شده بود، با مساعدت و یاری مردم همدان  تجدید بنا شد و در سال 1324 پس از بازسازی بنای مدرسه و اقبال روز افزون طلاب، مرحوم آیت الله آخوند تصمیم می گیرد، تا کتابخانه مجزایی تأسیس کند.

انتقال نسخ خطی کتابخانه روستای بیوک آباد

وی افزود: پس از راه اندازی کتابخانه، اولین کتاب های خطی و نفیس از روستای بیوک آباد درجزین که در معرض نابودی قرار گرفته بود و بالغ بر 400 جلد می شد، به این کتابخانه انتقال داده می شود و با افزایش کتاب ها در سال 1331 هـ.ش و اختصاص مکانی مجزّی، کتابخانه جنبه عمومی پیدا کرده و به «کتابخانه و قرائت خانه عمومی غرب» مدرسه علمیه آیت الله آخوند همدانی، معروف می شود.

 حجت الاسلام رضایی ادامه داد: از این زمان به بعد علاقه مندان به کسب دانش به عضویت کتابخانه درآمده و از مطالعه کتاب ها بهره مند می شوند؛ به تدریج به بخاطر غنا و اهمیتی که کتابخانه پیدا می کند از اقصی نقاط کشور نیز برخی از دانشمندان و مسئوان کشوری و لشکری جهت بازدید و آشنایی به این کتابخانه مراجعت می کنند.

وی افزود: سال ها بعد از فقدان عالم ربانی و عارف صمدانی حضرت آیت الله آخوند همدانی، با ضرورتی که احساس می شد و با پیگیری های مستمر و مجدانه نماینده ولی فقیه و امام جمعه وقت، مرحوم آیت الله موسوی همدانی به همراه تعدادی از علمای همدان، زمین مجزایی را در زمان تجدید بنای مدرسه علمیه و مسجد مدرسه، به کتابخانه اختصاص می‌دهند و در 5 طبقه با زیربنای 2500 متر مربع تأسیس می شود.

مدیر کتابخانه مرحوم آیت الله آخوند(ره) همدان افزود: بعد از افتتاح مجدد کتابخانه، مدیریت آن چند سالی به سازمان تبلیغات اسلامی همدان واگذار شد و این سازمان با همکاری چند نهاد دیگر (و با بیش از 10 نفر نیروی اجرایی و خدماتی) شروع به ساماندهی آن می کند؛ در این مدت حدود بیش از 3700 جلد کتاب با رده کنگره فهرست نویسی و بخشی از کتاب های نفیس چاپ سنگی و سربی از دیگر کتب تفکیک می شود.

واگذاری کتابخانه به حوزه

وی عنوان کرد: به خاطر ناتوانی در تأمین منابع مالی و هزینه‌های جاری، در سال 1389 مدیریت حوزه علمیه همدان تصمیم به تحویل گرفتن کتابخانه از سازمان تبلیغات اسلامی می‌گیرد تا با نیروهای حوزوی به فعالیت های کتابخانه، توسعه بخشیده و ساماندهی آن را تسریع کند.

حجت الاسلام رضایی نیک رفتار خاطرنشان کرد: با راه اندازی مجدد کتابخانه و تمهیداتی که برای رونق بخشی این مجموعه تا به حال انجام گرفته، موفقیت هایی حاصل شده و فعالیتهای آن بر اساس روال طبیعی در حال انجام است.

 وی با اشاره به امکانات کتابخانه گفت: این کتابخانه با بضاعت موجود، توانسته اقدامات و خدماتی را در بخش کتاب که سه مخزن مجزا اعم از کتاب های فهرست نویسی شده، بیش از18هزار عنوان کتاب با امکان جستجو بر اساس عنوان، نویسنده، موضوع و... (اطلاعات کتاب‌ها در سایت Lib.ir موجود می باشد) را در اختیار علاقمندان قرار دهد.

 حجت الاسلام رضایی نیک رفتار گفت: کتاب های فهرست نویسی نشده، معمولا کتب چاپ قدیمی هستند و تعداد بالایی را شامل می شوند و سعی بر این است، به مرور زمان این کتاب ها نیز فهرست نویسی شده و به کتاب‌های دیگر اضافه شود.

وجود ۲ هزاتر و ۲۵۵ نسخه خطی در کتابخانه آیت الله آخوند(ره)

وی یادآور شد: کتاب های خطی و سنگی که شامل 2 هزار و  255 عنوان کتاب و رساله خطی و حدود 1000 جلد کتاب چاپ سنگی است و تا کنون نیز تعدادی کتاب خطی جدید به این کتابخانه اهداء شده و با بررسی مجدد کتاب های ثبت  نشده مخزن مربوط به کتاب های چاپ قدیمی، تعداد زیادی کتاب خطی از میان کتب دیگر شناسایی و به بخش مخزن کتب خطی انتقال داده شده است که به 250 جلد می رسد.

مدیر کتابخانه مرحوم آیت الله آخوند(ره) همدان اضافه کرد: با توجه به اهمیت حفظ کتب خطی و نفیس، تصمیم بر آن شد که کتب خطی دیگر مدارس علمیه استان به این کتابخانه انتقال داده شده تا از آسیب های احتمالی جلوگیری شود و پس از پیگیری هایی که به عمل آمد، تاکنون کتاب های خطی مدارس علمیه آیت الله دامغانی(ره)، زنگنه و شیخ علیخان زنگنه در تویسرکان و چند جلد معدود از ملایر، اسدآباد و حوزه علمیه خواهران، به این کتابخانه انتقال داده شد و در سال گذشته و با هماهنگی‌هایی که انجام پذیرفت، تصویر برداری از این کتاب ها توسط کتابخانه آستان قدس رضوی انجام شد و امیدواریم در آینده با فهرست نویسی این کتب، اطلاعات آن در اختیار علاقه مندان قرار گیرد.

راه اندازی بخش دیجیتال

وی با اشاره به راه اندازی بخش دیجیتال گفت: با توجه به نیازمندی های روز جامعه علمی، بخش دیجیتال در سال 1392 راه اندازی شد؛ در این بخش مراجعین می توانند از کتابخانه های تخصصی مجازی (مجموعه نرم افزارهای نور)، نرم افزارهای چند رسانه ای، دروس حوزوی، اینترنت و خدمات نرم افزاری بهره مند شوند.

حجت الاسلام رضایی نیک رفتار افزود: در سال جدید به یاری خداوند متعال توانستیم امکان استفاده از نرم افزارهای موسسه نور، دروس حوزوی و بانک اطلاعاتی (متن، عکس، فیلم و نرم افزار)  را به صورت تحت شبکه در کتابخانه راه اندازی کنیم تا علاقه مندان بتوانند به وسیله رایانه‌ و تلفن همراه خود، در محوطه کتابخانه و حوزه، از طریق شبکه (باسیم و بی سیم) از آن ها استفاده کنند.

کتابخانه ای برای عموم

وی در ادامه این گفت و گو اظهار کرد: سالن مطالعه این کتابخانه هر روزه علاوه بر روحانیون و طلاب، پذیرای جوانان مشتاق و دانشجویان علاقه مند است و ساعات فعلی فعالیت کتابخانه صبح ها از ساعت 7:30 تا ساعت 19:30 می‌باشد.

مدیر کتابخانه مرحوم آیت الله آخوند(ره) همدان در پایان خاطرنشان کرد: اهداء کتب تکراری و اضافی به کتابخانه های مدارس علمیه شهرستان ها که در این خصوص به خاطر وقفی بودن برخی از کتب، اجازه های لازم نیز از دفتر برخی از مراجع عظام تقلید اخذ شده است و مشاوره و راهنمایی در خصوص تعیین موضوع مقاله، پایان نامه و... از دیگر خدمات این کتابخانه به مراجعه کنندگان است.